ABD Başkanı Donald Trump’ın nükleer anlaşmadan çekilme kararını müteakip Washington’un Tahran’a yaptırımları yeniden uygulamasının ardından, salı günü Fransa’da yaşanan gelişmeler, İran’ı ciddi bir çıkmaza sürükledi.
Fransız bir diplomatik kaynak tarafından yapılan açıklamada, 30 Haziran’da Paris’te düzenlenen İran muhalefetinin etkinliğini hedef alan saldırı girişiminin arkasında İran istihbaratının olduğu kaydedildi. Açıklamasının devamında, saldırı emrinin İran İstihbarat Bakanlığı’ndaki Operasyonlar Dairesi tarafından verildiğini belirten kaynak, İranlı muhalifler tarafından, geçtiğimiz Haziran ayının 30’unda Paris’te düzenlenen toplantının hedef alınması planının arkasında İran İstihbarat Bakanlığından Said Haşimi Moghadam’ın olduğunu söyledi.
Yaşanan son gelişmeler hakkında açıklamalarda bulunan Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian ise, “Başarısızlığa uğrayan Paris saldırısı, İran’la ilişkilerimizde sıkı bir yaklaşım benimsememiz gerektiğini vurguluyor” dedi.
Fransa Dışişleri, İçişleri ve Maliye bakanları tarafından yapılan ortak açıklamada, “30 Haziran’daki saldırı girişimi başarısız oldu. Topraklarımızda gerçekleştirilen bu tehlikeli hareket cevapsız bırakılamaz. Fransa, saldırıyı teşvik eden, yürüten ve dahil olanların cezai yargılamalarının neticelerini etkilemeyecek şekilde, İran İstihbarat ve Güvenlik Bakanlığı İç Güvenlik Müdürlüğü ile Esedullah Esedi ve Said Haşimi’nin mal varlıklarını dondurarak, ulusal önlemler şeklinde hedefli ve dengeli önleyici tedbirler aldı” ifadeleri yer aldı.
Esedi, 22 Aralık 1971’de İran’da doğdu. Viyana’daki İran Büyükelçiliği’ne danışman olarak kabul edilen Esedullah Esedi, 30 Haziran’da Fransa’nın Villepinte kentinde yaklaşık 25 bin İranlı’nın katıldığı toplantıyı hedef alan saldırıyı planladığı şüphesiyle Almanya’da tutuklandı. Almanya Federal Yüksek Mahkemesi, pazartesi günü, Esedi’nin Almanya’da tutuklanmasının üzerinden yaklaşık 3 ay geçtikten sonra, Esedi’nin Belçika’ya teslim edilmesine karar verdi.
Bütün bunlara ek olarak Paris, yeni büyükelçisini Tahran’a göndermeyerek derin bir diplomatik adım attı ve iki taraf arasındaki ilişkileri pratik olarak kesti.
İran, Fransa’nın suçlamalarını kabul etmedi
Fransa’nın 30 Haziran’da yaşananlara ilişkin İranlı bir diplomata yönelttiği suçlamalar İran tarafından reddedildi. İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Behram Kasımi, Fransa’nın “İran muhalefetinin etkinliğini hedef alan saldırı girişiminin arkasında İran istihbaratının olduğu” şeklindeki suçlaması üzerine yaptığı yazılı açıklamada, ithamları ve iddiaları reddettiklerini belirterek, Tahran yönetiminin İranlı diplomatın tutuklanmasını “şiddetle protesto” ettiğini belirtti.
Kasımi, yaşananların İran ve AB ülkelerinin iyi ve gelişmekte olan ilişkilerini bozmak için ABD ve İsrail hedefleri ile uyuşan bir komplo olduğunu söyledi.
Fransız makamlara İran hakkında daha gerçekçi olmaları çağrısında bulunan Kasımi, “Düşmanlarımız, bir kez daha İran ile Fransa ve diğer önemli Avrupa ülkeleri arasındaki uzun süredir devam eden ilişkileri sabote etmeye çalışıyor” dedi.
Güvenlik operasyonu
Polis tarafından yapılan açıklamaya göre, yaklaşık 200 polis memuru Fransa’daki Zehra Merkezi ve üst düzey sorumluların evlerine yönelik sabah 04.00 sularında ani bir şekilde operasyon düzenledi. Açıklamada, silah ve diğer materyallere el konulmakla birlikte 11 kişinin tutuklandığı ve bu kişilerden 3’ünün soruşturma için gözaltına alındığı kaydedildi.
Fransa’nın kuzeyindeki bir kasabada bulunan Zehra Merkezi, Avrupa’nın en büyük Şii merkezlerinden biridir. Paris polisi, operasyonun “terörle mücadele çerçevesinde gerçekleştirildiğini” belirterek, Zehra Merkezi’nin faaliyetlerinin “liderlerinin cumhuriyetin değerlerine aykırı fikirleri teşvik eden pek çok terörist örgüt ve harekete verdiği net destek nedeniyle” yakından takip edildiğini söyledi.