Gazze Şeridi’nin güneyinde bulunan Refah kentinin Ummu’n-Nasr köyü sakinlerinden Ummu Hamdan Sabit, Ramazan ayının ilk gecesinde eşi ve çocukları için hazırlayacağı sahur yemeğinde ailesine sunabileceği hiçbir yiyecek bulamadı. Tıpkı evlerinin temel gıda ihtiyaçlarını karşılamakta zorlanan diğer aileler gibi onların buzdolabı da boştu.
Ummu Hamdan 7 yedi kişilik ailesi için hazırladığı sahur sofrasına çayın yanında biraz Filistin zahteri (kekik) koyabildi. Belki bu azıcık zahter, tüm gün sürecek oruçlarında açlıklarını bastırabilir. Ummu Hamdan’ın diğer bir umudu ise, 14 saat sonra hazırlayacağı iftar sofrası için biraz mercimek bulmayı başarmak.
Zor yaşam koşulları altında yaşayan ailenin babası, yıllar önce tekerlekli sandalyeye mahkum olup şuan çalışamaz durumdayken, ailenin çocuklarından ikisi de engelli. Şarku’l-Avsat’a konuşan Ummu Hamdan, ailesinin tek geçim kaynağının hayırseverlerin veya hayır kurumlarının sağladığı yardımlar olduğunu belirtti. Hayırseverler gelen yardımların sabit olmadığına dikkat çeken Ummu Hamdan, Ramazan ayından önceki günlerde de öğle yemeği yemediklerini günlük olarak yalnızca yarım şekele (yarım dolardan daha az) fasulye alarak günlük yiyecek ihtiyaçlarını karşıladıklarını belirtti.
Evin geçimi onun elinde
Eşinin 4 yıldır çalışamaz halde olduğunu belirten Ummu Hamdan, henüz en büyük çocuğunun 14 yaşını geçmemiş olması sebebiyle evin geçimini kendisinin sağladığını ifade etti. Kocasının adının, her 4 ayda bir 400 ila 500 dolar arasında değişen sosyal yardım listelerinde yer aldığına dikkat çeken Hamdan, Filistin Yönetimi’nin 5 buçuk aydır herhangi bir ödeme yapmaması sebebiyle yaşam şartlarının daha da ağırlaştığını aktardı.
Binlerce aile Ramazan’da zor durumda
Gazze Şeridi’ndeki binlerce aile, benzer koşullar altında yaşıyor. Filistin yönetimi, her 4 ayda bir aldıkları düşük miktardaki maaş haricinde herhangi bir gelirleri olmayan yoksul ailelere sosyal yardım ödemeleri yapmayı bıraktı.
Devlet ödemeleri yapmadı
Gazze’deki dükkanlarda, Ramazan’ın ilk gününde önemli bir hareketlilik yaşanmazken Şakru’l-Avsat’a konuşan dükkan sahiplerinden Ali Buheyt, “Pazarda yıllardır görülmemiş ‘büyük bir durgunluk’ var. Esnaf Ramazan ayı ile birlikte bu durgunluğun biraz olsun azalmasını bekliyorlardı. Ama değişen bir şey olmadı. Filistin Yönetimi, çalışanların maaşlarını ödemedikçe herhangi bir iyileşme beklenmiyor” dedi. Kurum çalışanlarının maaşlarını almasının, piyasaların hareketlenmesi üzerinde önemli bir etkisi olduğunu belirten Buheyt, “Maaşlarının yüzde 50’nin alan çalışanların birçoğu, bu ayın başında maaşlarını alır almaz temel ihtiyaçları karşılamak için kullandıklar. Özellikle çoğunluğu düşük ücretli olduğundan, Ramazan ayı için alışveriş yapmaya paraları kalmadı. İhtiyaç sahibi ailelere yapılan sosyal yardım ödemelerinin sağlanmaması, nüfusun yaşam koşullarını daha da zorlaştırdı” şeklinde konuştu.
Gazzeli Fahd Nasır ise Şarku’l-Avsat’a şunları söyledi:
“Gazze’deki zor yaşam koşulları sebebiyle bu yıl Ramazan coşkusu yaşayamadık. Vatandaşlar özellikle elektriksizlik, susuzluk ve işsizlik krizleri altında ezilirken, bunlara siyasi çıkmazlar ve kuşatma altındaki Gazze Şerdi sınırında son dönemde yaşanan, ağır kayıpların verildiği olayların eklenmesi, satın alım gücünün daha da düşmesine ve bir çok dükkanın kapanmasına neden oldu.”
Yaşam koşulları zorlaşıyor
Filistin Yönetimi altında çalışan bir memur olan Nasır, mevcut yaşam koşulları ve maaşların tam olarak ödenmemesinin insanların temel ihtiyaçlarını karşılamasında birçok zorlukla karşılaşmasına sebep olduğuna işaret etti. Ramazan ayında bazı temel ürünleri almakta zorlandığını belirten Nasır, yinede durumunun hala, iftar veya sahur için yiyecek bulmada zorlanan çok sayıdaki fakir aileden daha iyi olduğunu kaydetti.
Yoksulluk oranı 72’ye yükseldi
İnsan hakları kuruluşları ve Birleşmiş Milletler (BM) raporları, Gazze Şeridi’ndeki 1 milyondan fazla insanın günlük ihtiyaçlarını karşılamaktan yoksun olduğunu, toplam nüfusun yaklaşık yüzde 60’ının uluslararası kurumlardan gönderilen yardımlara muhtaç olduğunu gösteriyor. Aşırı yoksulluk oranının yüzde 75’i aştığı belirtilen raporlarda, gıda güvensizliği oranı 72’ye yükseldi.
Rakamlar korkunç
Kuşatmaya Karşı Halk Komitesi Başkanı ve Milletvekili Cemal el-Hudari, Gazze’deki insani durum ve zor yaşam koşullarını ortaya koyan rakamları açıkladı. Hudari, Kuşatmaya Karşı Halk Komitesi ofisinde yaptığı basın toplantısında, nüfusun yüzde 80’inin yoksulluk sınırının altında yaşadığını, evlere günde sadece 4 saat elektrik verildiğini ve Gazze’deki suların yüzde 95’inin içmeye uygun olmadığını açıkladı. Çeyrek milyon kişinin işsiz olduğunu belirten Hudari, ailelerinin umudu olan binlerce üniversite mezunu gencin iş bulma hakkına sahip olmadıklarını kaydetti. Gençler arasındaki işsizlik oranının yüzde 60’a yakın olduğu aktaran Halk Komitesi Başkanı, kişi başına düşen günlük gelirin sadece iki dolar olduğuna dikkat çekerken 1,5 milyon insanın yardımlarla ayakta kalabildiğini sözlerine ekledi.
Bu zor durumun bu şekilde, ‘daha fazla devam edemeyeceğini’ söyleyen Hudari, Gazze’de yaşanan tüm krizlere bir an önce radikal çözümler getirilmesi çağrısında bulundu.
“Gazze, bitkisel hayata geçiş yaptı”
Öte yandan, Gazze Sanayi ve Ticaret Odası Halkla İlişkiler Müdürü Mahir et-Tabba, Gazze Sanayi ve Ticaret Odası tarafından yayınlanan raporda, Gazze’nin onlarca yıldır şahit olmadığı dar bir boğaz ve kötü yaşam koşullarından geçtiğine işaret edildiğini belirtti. Tabba, “Gazze artık çöküşün eşiğinde bile değil. Dünyanın en büyük hapishanesine dönüşen Gazze, klinik sonrası bitkisel hayata geçiş yaptı” ifadelerini kullandı. Çarşı ve pazarların bomboş kaldığını kimsenin alışveriş yapamadığını vurgulayan Tabba, “Gazze Şeridi’nde bu yılın ilk çeyreğinde 255 bin kişi işsiz kalırken işsizlik oranı yüzde 49,1’e yükseldi. 20 ve 29 yaş grubundaki üniversite mezunlarının yüzde 64’ü işsiz. Yoksulluk oran yüzde 53’e, aşırı yoksulluk oranı yüzde 33’e yükseldi. Gazze Şeridi’nde ailelerin gıda güvensizliği oranı ise yüzde 72 oldu” şeklinde konuştu.
‘İsrail’e baskı yapın’ çağrısı
Gazze’ye giren günlük kamyon sayısının yüzde 50’lik bir düşüle, günde 750 kamyondan 350 kamyona gerilediğini vurgulayan Tabba, uluslararası kurum ve kuruluşlara, Gazze Şeridi kuşatmasına son vermesi, tüm ticari geçişleri açması, ihtiyaç duyulan tüm mal ve ürünlerin geçişine izin vermesi, özellikle inşaat malzemelerine yönelik kısıtlamaları kaldırması için İsrail’e baskı yapılması çağrısında bulundu.