Bir yazı kaleme alırken mayınlara dikkat edin. Çünkü Suriye Demokratik Güçleri, Türkiye’deki PKK ile bağlantılı Kürt güçleridir. Rakka Belediye Meclisi, Körfez yardımını hayal eden Kürt Belediye Meclisi’dir. Uluslararası Koalisyon Güçleri, ABD güçleridir. Suriye rejim ordusu, Suriye’yi işgal eden İran güçleridir. Özgür Suriye Ordusu, Türk ordusudur. Haşdi Şabi güçleri, Irak’taki İran birliğidir. Kürdistan Demokrat Partisi, Mesut Barzani’nin partisidir. Kürdistan Ulusal Birliği, Celal Talabani’nin kalıntılarıdır. Heyetu Tahriru’ş Şam, el-Kaide’nin kılıfıdır. Çatışmasızlık bölgeleri, Rus polis karakollarıdır. Suriye’nin siyasi koalisyonu, Suriye’nin Arap kimliğinden vazgeçen siyasi çatışmacı güçleridir. Suriye’nin silahlı grupları ise, ganimet bekleyerek dini kamplaştıran güçlerdir.
Bu açıklamayı iyi bilirseniz politik yazar, savaş yorumcusu ve Suriye savaşı alanında doktora diploması taşıyan bir muhabir olabilirsiniz. Çözüm ortaya atabilir, radyo ve televizyonlarda savaşın devam edip etmeyeceği konusunda öngörülerde bulunabilirsiniz. Her şey caiz ve mubahtır.
Aslan yavrusuna babasından miras kaldı. Suriyeliler, belki sıkıntılarını giderir diye buna sevindiler. Ancak onları hapishanelere götürerek işkence altında öldürdü. Aslan yavrusuna isyan ettiler. Aslan yavrusu ise onları yurtlarından çıkardı. Onlara Suriye’de bölgeyi karıştıracağı konusunda tehditler savurdu. Yaptığı tehditleri hakkıyla yerine getirdi. Bağımsızlığı kaybetti. Hâkim olarak değil de mahkûm olarak İran’ın adamı oldu.
Suriye’de pazarlık yapıldı. Aslan yavrusu, Arap sessizliği ortasında uluslararası çözümün adayı olarak geri döndü. Trump, kendisini ne destekliyor ne de reddediyor. Macron Fransızca geçmişe sessiz kalıyor. Kendisini şu anki başkan olarak Arapça aday gösteriyor. Erdoğan içtenlikle konuştu ve kendisine yönetimden ayrılması konusunda nasihat etti. Ancak kendisinin yerine annesi ve kız kardeşi gitti. Annesi, Körfezlilerin konukseverliğinde hayatını kaybetti. Gerçeğin yarısını arayan kız kardeşinin kocası öldürüldü. Angela Merkel, bir milyon Suriyeliye bakıyor. Bu kimseler, ekonomik kalkınma konusunda Suriye’nin ümidiydiler. Ama şimdi nüfusu artırma konusunda Almanya’nın ümidi oldular.
Din öne çıktı ve siyasallaştı. Gruplar çatışmaya ve mezhepler savaşmaya başladı. Diğer bir aslan yavrusu da İsam Zahreddin’dir. Esed’in himayesinde yetişti. Yuvasını terk etmedi. Onun gözetiminde büyüdü. Esed’in suçlarına karıştı. Deyr-i Zor’da yalancı şahitlik yaptı. Göç eden halkı ülkeye dönmeleri halinde onları öldürmek ve işkence yapmakla tehdit etti.
Dürzîler, Marunîlerin frankofonileşmesine karşı mücadele ettiler. Kemal Canbolat züht hayatı yaşayarak Hintli bir filozofa dönüştü. Alevileri ve Hıristiyanları korkuttu. Sultan el-Atraş atına binerek ulusal bir kahramana dönüştü. Velid Canbolat, Lübnanlılarla samimi bir şekilde konuşarak Lübnanlıların sevgisini kazandı. İsrail’deki Dürzîlere Filistin’e, Golan Dürzîlerine Arap kimliğine ve Suriye’deki Dürzîlere ise Esed’den uzak durarak Suriye’ye bağlı kalmaları konusunda nasihatlerde bulundu.
Çocuk, babasının sırrıdır. Çocuk bazen zahruddin (dinin çiçeği) bazen de kameruddindir (dinin nuru). İsam Zahreddin dedesinin torunudur. Abdulkerim Zahreddin manda yönetiminin ordusuna katıldı. İstiklal ordusuna kadar yükseldi. Suriye’yi Mısır ile birleşmekten ayıran orduda general oldu. Abdulkerim Zahreddin, Cumhurbaşkanı Nazım el-Kudsi’yi çöle götürdü. Abdulkerim, gizlice Kasım el-Irak’la görüştü. Üçü, Mısır’ın Arap kimliğine saldırmak için anlaştılar.
Allah, Kenan diyarını korusun. Abdulkerim, Kasım el-Irak’ı idam etti. Fakat tarih, Abdulkerim Zahreddin’i unutturdu. İsam, dedesinin sırrı ve torunudur. Rejimi ifşa etti. Rejim ise onu susturdu ve söylediklerini geri çekmeye mecbur etti. Sonra muhalefetin onu bir bombayla öldürdüğünü iddia etti.
Neden rejimin müttefikleri ve yardımcıları daima muhaliflerin bombaları ya da kurşunlarıyla ölüyor veyahut rejimle anlaşmazlığa düştüklerinde intihar ediyorlar? Hükümet başkanı Mahmud Zubi ve İçişleri Bakanı Tümgeneral Gazi Kenan niçin intihar etti? Barışçıl kanadın liderleri Hasan Turkmani, Asıf Şevket ve Davut Raciha imhacı kanatla anlaşmazlığa düştüklerinde neden muhaliflerin bombalarıyla ölüyorlar?
Her kavmin bir kusuru vardır. Bir Kürt’e kusurunu sorduğunuzda kemerinizin üstüne bir yumruk yersiniz. Sonra diğer yumruk, kemerinizin altına yöneltilmiş hazır bir vaziyette beklerken, sizden söz konusu kusuru açıklamanızı ister.
Avrupa, Birinci Dünya Savaşı’nda Arap dünyasının doğu haritasını çizdi. Manda himayesi altında Arap devletleri kuruldu. Avrupa, bir devlet içinde Kürtlere hak vermeyi unuttu. Kürtler, yüz yıl boyunca bu yoksunluğun sorumluluğunu Araplara yükledi. Kürtler, Bağdat hükümetinde bir zayıflık hissettikleri zaman hükümete başkaldırdılar. Mustafa Barzani, 1930’larda Irak Kürdistan Bölgesi’nin lideri olarak ortaya çıktı. Bağdat hükümetine kemerinin üstünden ve altından yumruklar attı.
İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra Stalin (Kızıl General), Mustafa Barzani’yi Rusya’nın güneyinde ve İran’ın kuzeyinde yer alan Kürt Mahabad Cumhuriyeti’nin Cumhurbaşkanı olarak tayin etti. Stalin öldü. Bağdat, Tahran’la her çekişmeye girdiğinde Iraklı Kürtler, İran’la ittifak yaptılar. İranlı Kürtler de Irak’la ittifak içine girdiler.
Bumedyen ve Buteflika’nın Cezayir’i, Şah’ı Saddam’la uzlaştırdı (1975). Dolayısıyla Mustafa Barzani karlı inatçılık kartını kaybetti. Ardından Amerika kendisini ağırladı. Amerika’da 1978 yılında hayatını kaybetti. Oğulları Mesut ve İdris babalarının mirasını devraldılar. Mesut yaşadı, diğeri öldü. Saddam, Kürtlerden intikam aldı. Bazen onları işgal etti bazen de onlara otonom yönetim verdi. Saddam, Kürtlerin kemerlerinin altına yumruklar savurdu. Kürtleri, zehirli gazla boğdu.
Otonom yönetime sahip Kürtler savaştı ve binlercesi ideoloji savaşlarında hayatını kaybetti. ‘İlerlemeci’ Celal Talabani, baş düşmanı Barzani’yi gericilik ve derebeylikle suçladı. Barzani, Erbil’i Talabani’nin milislerinden korumak için Saddam ordusundan yardım istedi. Amerika, Saddam rejimini düşürerek Irak’ı, İran’la ittifak içinde olan Şiilere teslim etti. Kürdistan’daki otonom yönetimi genişletti. Kürtler, Musul’un DEAŞ’ın eline geçişini fırsat olarak değerlendirip Kerkük varilini işgal ettiler. Kerkük petrolünü Türkiye üzerinden dünyaya sattılar.
Mesut Barzani, nasıl ulaşacağını öğrendi de nasıl yöneteceğini öğrenemedi. Talabani gitti; fakat Kürdistan bölgesinde Talabaniciler, İslamcılar ve İranlılar çoğaldı. Barzani, Kürtlere bağımsızlık referandumu yaptırarak meşruiyetini sağlamlaştırdı ve Kürtlerin sempatisini kazandı. Ancak inatçılığa devam ederek Kürtlerin çıkarlarını ve güvenliğini kaybetti. Ne bağımsızlık ilan etti ne referandumdan vazgeçti ne de müttefiklerine ve dostlarına uyum sağladı. Araplara, Türklere, İranlılara ve Amerikalılara kemerin altından ve üstünden yumruklar yöneltti.
Yönetimde aslolan şey, ülkenizi barış içinde muhafaza etmektir ki, rejiminiz sağlıklı olsun. Kürdistan, Barzani’nin inadından dolayı rahatsızlık çekiyor. Süleymaniye Kürtlerini, Kerkük petrolünü ve Kerkük Kürtlerini satmakla suçladı. Haydar İbadi, ordusunun başarısızlıktan kurtararak İranlı birliklerin Arap, Türkmen ve Kürt koridorlarıyla oynamasına müsaade etmedi. Geriye sadece İbadi’nin İran hegemonyasından tam bağımsızlığını deklare etmesi kaldı.