Güney Sudan’da hükümet güçleri ile isyancılar arasında 4 yıldır davam eden savaşın bitirilmesi ve savaş mağdurlarına insani yardım ulaştırılmasının önünün açılması amacıyla, dün akşam saatlerinde, Etiyopya’nın Başkenti Adis Ababa’da ateşkes anlaşması imzalandı. Ateşkes, yarın yürürlüğe girecek.
Taraflar arasında imzalanan ateşkes anlaşması, 2015 yılında varılan ancak başkent Cuba’da meydana gelen çatışmalar sonrası bozulan ateşkes anlaşmasının yeniden hayata geçirilmesini hedefliyor. Doğu Afrika Ülkeleri Kalkınma Ajansı (İCAD) aracılığıyla varılan ateşkes için Adis Ababa’da düzenlenen imza törenine, Güney Sudan Cumhurbaşkanı Salva Kiir Mayardit ve isyancıların lideri Riek Machar’ın temsilcileri hazır bulundu.
“Ateşkes 72 saat içinde yürürlüğe girecek”
Tören sonrası gazetecilere açıklamalarda bulunan Güney Sudan Enformasyon Bakanı Michael Makoui, “Ateşkes şu andan itibaren 72 saat içinde yürürlüğe girecektir. Kuvvetlerimize ateşkese uymaları için emirler göndereceğiz. Bundan sonra çatışma olmayacak. Sadece diyalog olacak” dedi.
Adis Ababa’da bulunan kaynakların bildirdiğine göre, ateşkes sonrası süreçte iktidarın bölüşülmesi ve yeni seçimlerin tarihinin belirlemesine dair müzakereler yürütülecek.
Ateşkesin üzerinden 24 saat geçmeden saldırı gerçekleşti
Ateşkes anlaşmasının imzalanmasından henüz 24 saat geçmeden Riek Machar liderliğindeki muhalefet, Güney Sudan Ordusu’nun ülkenin kuzeyindeki Raja kentinde muhalif mevzilere saldırı gerçekleştirdiğini ilan etti.
Silahlı Muhalefet Resmi Sözcüsü Lam Paul Gabriel, konuya ilişkin olarak yaptığı ve Şarku’l Avsat’ın bir nüshasına ulaştığı yazılı açıklamada, Hükümet güçlerinin, ülkenin kuzeyindeki Raja kenti yakınlarında, muhalif Adalet ve Eşitlik Hareketi’ne ait askeri mevzilere saldırı düzenlediğini ifade etti.
Gabriel, açıklamasında, “Bu saldırı, silahlı muhalif grupların Adis Ababa’da hükümet ile imzaladığı ateşkes anlaşmasından 24 saatten az bir süre sonra gerçekleşti” dedi. Muhalefet güçlerinin hükümet güçleri tarafından düzenlenen saldırıyı püskürterek, 7 askeri öldürdüğünü ve 2 kayıp verdiğini belirten Gabriel, “Yukarı Nil bölgesinde hükümet güçleriyle yaşanan çatışmalar devam ediyor. Kuvvetlerimiz sürekli olarak saldırılara uğruyor” ifadelerini kullandı. Hükümet kanadından ise, konuya dair herhangi bir açıklama yapılmadı.
Öte yandan ABD, Norveç ve İngiltere’nin oluşturduğu Troika ülkeleri, konuya ilişkin yayınladıkları açıklamada, Güney Sudan’daki tarafların ateşkes ilan etmesinden dolayı büyük memnuniyet duyduğunu bildirdi.
“Ateşkes imzalanması Güney Sudan halkının çıkarlarına hizmet eder”
Açıklamada, “Ateşkes imzalanması Güney Sudan halkının çıkarlarına hizmet eder” ifadelerine yer verilirken, tarafların ateşkese ilişkin adımları bir an önce atması ve başta savaş mağdurlarına insani yardım ulaştırılması olmak üzere ateşkesin bütün maddelerinin bir an önce uygulamaya konması talep edildi.
Afrika Birliği Baş Müzakerecisi Musa Faki Muhammed ise, Twitter aracılığıyla yaptığı açıklamada, “Güney Sudan’daki çatışmanın taraflarının halkın mağduriyetlerine artık bir son vermesini ümit ediyorum” diyerek, “Atılan ateşkes adımı Güney Sudan’daki savaşın son bulması için oldukça cesaret verici bir adımdır. Güney Sudanlı liderler, ülkelerinin içinde bulunduğu kötü durumu artık idrak etmeli” cümlelerini kullandı.
Güney Sudan Devlet Başkanı Salva Kiir Mayardit’in yardımcısı Riek Machar’ı görevden alması üzerine, Machar destekçileri ile hükümet güçleri arasında şiddetli çatışmalar başlamıştı. Çatışmalar, ilerleyen günlerde etnik bir boyut kazanmıştı.
Savaş nedeniyle onbinlerce insan ölürken 12 milyon Güney Sudanlı mülteci durumuna düşmüştü. Bu gelişmelerden sonra iki taraf arasında devam eden çatışmalar, çok taraflı bir iç savaşa dönüşmüştü.