Lütfen yeni siteyi Bekleyiniz: https://aawsat.com/turkish


Ortadoğu haber | Şarkul El-Avsat

Guta’da olanlar | ŞARKUL AVSAT
Bir Sayfa Seçin

Moskova, Doğu Guta zamanlamasına dayanarak saatin akrebini kendi zamanına göre ayarlamaya hazırlanıyor. Suriye’de zamanı tamamen durdurma kararı, Moskova’nın elinde bulunuyor. Bu karar, dünyanın katliama itiraz etmeden önce başarıyı gerçekleştirebilecek kesin gücü kullanmayı gerekli kılıyor. Rus formatının Kuveyt ve İsveç’ten sunulan uluslararası kararının maddelerinin içeriğini boşalttığı ve bu uluslararası kararı, Guta’ya yönelik savaşı durdurmak için mekanizması açık olmayan bir isteğe dönüştürdüğü bir vakitte Rusya Ulusal Güvenlik Konseyi, Guta’yı işgal etme planı üzerinde son rötuşlarını yapıyordu.

Rusya ve İran’ın Guta meselesini bitirme gereksinimleri, Suriye alanında siyasi ve sahadaki dengeleri yeniden şekillendirmeye zorlamaya başladı. Washington, Fırat’ın doğusunda kaynak bakımından zengin bölgelere hâkimiyetini sağlamlaştırdıktan, ekonomik yönden faydalı Suriye’yi kontrol ettikten ve Fırat Nehri’ni geçmeye çalışanlara karşı aşırı güç kullandıktan sonra Rusya ve İran’ın Suriye sahnesindeki ABD’nin varlığına yönelik ortak yanıtı, Washington ile jeostratejik dengenin sağlanmasını zorunlu hale getirdi. Bu jeostrateji, Akdeniz sahillerinden Lübnan, Ürdün ve Filistin sınırına kadar uzanan faydalı Suriye’ye coğrafi olarak ulaşmak için sahada bir dönüşümün gerçekleşmesini gerektiriyor. Faydalı Suriye, bu coğrafi alan üzerinde bulunanlara Beyrut ve Bağdat’ın istikrarını, Amman’a rahatsızlığı ve Tel Aviv’e şantajı kontrol altında tutma fırsatı veriyor.

Coğrafi bakımdan faydalı Suriye, Suriye’deki Rus saatinin akreplerini İran’ın zamanına geri döndürecek. Suriye’deki durum, ‘Suriye’de Rusya’ya bağlı İran’ denklemine dönüştükten sonra İran zamanlaması, Tahran’a 2015 sonbaharında Rusya’nın Suriye’ye doğrudan müdahalesi sonucu kaybettiği ve Tahran’ın Şam’ın kararında bireysel tasarrufunun sonu olarak kabul edilen Suriye zamanını geriye almasına olanak tanıyor. Fakat Suriye’deki durumun büyük ölçüde farkında olan Tahran, Suriye’den geriye kalanları uluslararası önem dairesinin içinde bırakmanın önemli olduğunu biliyor. Ki bu da ‘Suriye’de İran Rusya’sı’ kaidesine göre Rusya’yı dengeleri yeniden şekillendirecek doğrudan çatışma seçeneğine sevk ederek Tahran’ın uluslararası arenada karar başkentleriyle iletişime geçmesini ve müzakere masasında göz ardı edilmemesini sağlıyor.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin insani yardımların sokulması için Moskova’nın yardımını araştırdığı bir vakitte Rusya Ulusal Güvenlik Konseyi, Halep senaryosunun yeniden tekrarlanmasına atıfta bulunuyor. Bunun için Guta’ya girme kararından dönüş yok. Bu da muhalifleri geriye kalan güç kartlarından soyutlamak ve muhaliflerin başkente yönelik tehditlerini bitirmek anlamına geliyor. Ayrıca bu durum, başarısını ilan etmek ve bütün müzakerelerden çekilmek için rejim nezdinde bir fırsat mesabesindedir. Bundan dolayı Moskova, bütün muhalif grupları temizlemek için istismar ettiği Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin 2401 nolu kararını özel bir şekilde yorumladı. Zira Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, terör grupları olduklarından dolayı Güvenlik Konseyi’nin kararının Ceyşü’l-İslam ve Ahrar-ı Şam’ı kapsamadığını ifade etti. Savunma Bakanlığı’nın kararının yanı sıra Astana’ya katılan bazı askeri grupları tanımayı da geri çekti.

Bunun üzerine Guta’ya karşı gelecek çatışmada en büyük sorumluluğu yüklenecek olan Suriye’deki İran Rusya’sıdır. Bunun için Moskova, Suriyeli askeri isimlerin öncülüğünde Esed milislerine bağlı savaşçıların önünde yer alan, büyük kusurları ve tehlikesi ortaya çıkan en yeni uçaklarını ve en iyi tanklarını gönderdi. Ki Moskova, kendi egemenliğine boyun eğmeyen İranlı milislerin yerine Esed’e bağlı milisleri ön plana çıkartmaya çalışıyor. Ancak Guta çatışmasında Rusya’nın yoğun varlığı, geçmiş zamanlardan daha çok Moskova’yı askeri seçeneğe dayalı Suriye çözümü için İran analizine daha da yakınlaştırıyor. Çünkü Astana’dan Soçi’ye kadar siyasi çözüm planları başarısız olduktan sonra Moskova’ya verilecek en uygun yanıt budur.

Guta’da Moskova’yı Tahran’dan ayırma iddiası tamamen geçersiz oluyor ve iki zaman arasını yani Rusya ve İran’ı birbirinden ayırma düşüncesi ortadan kayboluyor. Bu da rejimin başına ve yönetimin yapısına yansıyacaktır. Ki İngiliz gazeteci Robert Fisk, Esed ailesi dışından birisini düşünmenin uluslararası çıkar çatışmalarının cezalandıracağı bir suç olduğu ve Esed’in El Muhacirun Sarayı’nda kalmasını sağlayan Rusya, İran ve İsrail’in ortak paydasıyla çelişeceği konusunda Suriyelileri uyardı. Ayrıca bu ortak paydanın devam etmesi, İran’ın nüfuzuyla daha fazla ilgilendiği bir vakitte Moskova’dan İran’ın nüfuzunu azaltmasını isteyen Batı için bir güven teşkil ediyor.

Bölgesel düzlemde Beyrut’tan Bağdat ve Yemen’e kadar Moskova, Güvenlik Konseyi’nde Washington ve Paris’in desteklediği ve Yemen’de İran’ın faaliyetlerini eleştiren İngiltere’nin karar tasarısına karşı veto hakkını kullandı. Hiç şüphesiz Yemen’de veto hakkını kullanma zamanlaması ve Guta’yı düşürmeyi destekleyen karar, bölgede İran’ın eşkâliyle çizilecek gelecek çatışmanın emarelerine işaret ediyor.