İran’da ekonomik krizin derinleşmesiyle birlikte sadece sokaklarda değil, iç siyasette de tansiyon yükseliyor. İran Dini Lideri Hamaney’in son açıklamalarının hedefinde yargı vardı.

İran Dini Lideri Ayetullah Ali Hamaney dün, Tahran pazarında İran parasının düşüşü ve yüksek fiyat dalgalanmalarına karşı yürütülen protestolar karşısında sessizliğini bozdu. Hükümet organlarındaki yolsuzluğa işaret eden Hamaney, ekonomik güvenliği ihlal edenlerin cezalandırılması için yargı organlarını harekete geçmeye çağırdı.

Hamaney dün İran yargısında görevli üst düzey yetkililerle yaptığı toplantıda “Ekonomik güvenliği sağlamak için yolsuzluğa karşı mücadele etmek İran yargısının görevlerindendir. Bu bağlamda yargı, ekonomik sorunları çözmek için hükümetle iş birliği yapmalıdır” dedi.

Hamaney’in açıklamaları, İran Yargı Erki Başkanı Sadık Laricani’nin yolsuzluk yapanlara karşı idam ve 20 yıl hapis cezası da dahil olmak üzere sert cezaların uygulanacağı yönündeki tehditlerinin ardından geldi.

Devrim Muhafızları’nın yayın organlarından Joan gazetesi dün, Yargı Erki Başkanı’nın yolsuzluğa yönelik idam çıkışını manşete taşıdı. Keyhan gazetesi de pazartesi günkü baskısında ‘iktisadi teröristler’ olarak nitelediği isimler için idam talebinde bulundu.

Hamaney, yargının bir an önce yolsuzluk meselesine el atması gerektiğini belirti. Ayrıca oldukça hassas meseleler ile ilgili görevini yerine getirmeyen yargıya karşı uyarılarda bulundu.
Hamaney konuşmasında şu ifadeleri kullandı:

“Yargı anlaşmazlıkların çözümü ve yasaların ihlalinin cezalandırılması konusunda başarısız olduğu taktirde halkın memnuniyetini kazanamaz. Görevlerin eksik ve kötü bir şekilde yapılması halkta hoşnutsuzluğa neden olur. Yargı, adaletin temsilcisi ve halkın sığınağı olmalıdır. Ayrıca adaletsizlik ve yasaların ihlaline yönelik uygulamaların yargı tarafından karşılanacağı güvence altına alınmalıdır.”

İran geçtiğimiz aylarda yargı ve taraflar arasında yaşanan bir dizi anlaşmazlığa sahne oldu. Söz konusu taraflar arasında İran Dini Lideri’ne gönderdiği açık bir mektupta “Yargı, İran’da adaletsizliğin simgesine haline gelmiştir” diyen eski İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad kesimi de var.

Hamaney, hassas ölçülerin belirlenmesi yoluyla İran’daki yargı sisteminde değişime gidilmesi gereğini vurguladı ve kademeli bir dönüşümün mümkün olmadığını, yapılacak değişikliklerin bir an önce yapılması gerektiğinin altını çizdi. Ayrıca kamunun güvenini muhafaza etmek için değişimlerin hızlandırılmasının önemine dikkat çekti.

Hamaney konuşmasının devamında, dıştaki düşmanların ve içteki cahillerin İran yargısına karşı propaganda yapmalarına fırsat vermeden kamuoyunun güveninin kazanılması için pratik adımlar atmanın önemini belitti.

Kamuoyunun ikna edilmesinin yargı organının yolsuzluk ile mücadelenin sembolü haline gelmesiyle gerçekleşeceğine değinen Hamaney, “Suçlu cezalandırıldığı taktirde bu durumun insanlara teknik olarak ilan edilmesi gerekir. Böylece insanlar performansınızın sağlıklı olduğunu hisseder ve tehditler fırsatlara dönüşür” dedi.

Hamaney aynı doğrultuda yargı adına bir medya ekibinin oluşturulmasını ve muhatapları hoşnut kılacak medya çalışmaları yapılmasını tavsiye etti.

Bu tavsiye, yargının Mizan Haber Ajansı aracılığıyla faaliyet gösterdiği bir dönemde geldi.

Mizan haber ajansı, Devrim Muhafızları, muhafazakar hareket ve Hamaney’in ofisine yakın internet sitelerinin medya politikasına yakınlığıyla biliniyor.

Protestolar hız kazandı

Tüccarların keskin devalüasyondan şikayet etmeleriyle pazartesi ve salı günleri Tahran’ın bazı semtlerinde protestolar baş gösterdi.

Sosyal paylaşım sitelerinde yayınlanan görüntüler, polisin Tahran’daki protestocuları dağıtmak için göz yaşartıcı gaz kullandığını ortaya koydu.

İran dini lideri Ali Hamaney’in Askeri Danışmanı Tümgeneral Yahya Rahim Safevi, İran hükümeti hakkında yaptığı daha önceki açıklamalarından geri adım attı. Safevi, medyayı açıklamalarını eksik ve çarpıtılmış olarak yayınlamakla suçladı.

Reuters’in Devrim Muhafızları’na ait Fars Haber Ajansı’ndan aktardığına göre Safevi, İran halkından hükümetin ekonomik sorunları aşması için yardım etmesi çağrısında bulundu.

Safevi geçen pazar günü Devrim Muhafızları’nın rolünü savunduğu bir açıklamasında “Bazı durumlarda hükümet olmasa, ülkenin yönetimi daha iyi olacak” demişti.

Ajans tarafından aktarılan açıklamada Safevi, “Saygın hükümetimizin ve diğer hükümet birimlerimizin ekonomik sorunları çözmelerine yardımcı olmak için birlikte çalışmak bizim görevimizdir” ifadelerini kullandı.

Safevi’nin bu tutumu, İran siyasi partilerinin Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’yi istifaya çağırdıkları bir zamanda geldi.

İran Hükümet Sözcüsü Muhammed Bakır Nobaht, Safevi’nin tartışmalı sözlerine yanıt olarak “Kişisel görüşünü dile getirdi” dedi. Resmi makamı temsil eden resmi bir görüş bildirmediğini sözlerine ekledi.