Ramallah: Kifah Zebun / Şarku’l Avsat

Şarku’l Avsat’ın Filistinli kaynaklardan edindiği bilgilere göre, İsrail tarafından bugün onaylanması beklenen ateşkes anlaşması, İsrail ile Filistinli gruplar arasında Mısır’da imzalanan 2014 anlaşmasına dayanıyor.

Kaynaklar, Filistin ile İsrail arasındaki ateşkesin, “Katar yakıtının ithal edilmesi, barış’a karşı barış ve Hamas çalışanlarının maaşları için belirlenmiş Katar bağışına izin verilmesi” gibi maddeleri temel aldığını teyit etti.

Söz konusu ateşkes anlaşmasının Fetih ve Hamas arasında bir uzlaşıya varılmasına dek geçici veya ön bir anlaşma olacağını ifade eden kaynaklar, bundan sonra resmi ve uzun vadeli bir ateşkes anlaşması imzalanacağını belirtti.

Kaynaklar ayrıca imzalanan anlaşmanın, Hamas’ın elinde bulunan İsrail askerleri ve vatandaşlarına ait olan cenazeler meselesini de içerdiğini ve anlaşma birlikte Gazze Şeridi’nin yeniden inşasının ve tüm geçişlerin tamamen açılmasının sağlayacağını kaydetti.

Kaynakların aktardığına göre, vatandaşlar için Refah Sınır Kapısı, ticaret için ise Kerem Ebu Salim Sınır Kapısı’nın açık kalmasına karşılık olarak yanan uçurtma ve balonlar ile birlikte yürüyüşlerin ve karşılıklı saldırıların durdurulmasına karar verildi. Ayrıca sükunet devam ettiği takdirde, balıkçılık alanının önce 9 mile daha sonra ise 12 deniz miline kadar genişletilmesi kararlaştırıldı. Anlaşmada, Gazze elektrik santraline yakıt ikmaline izin verilmesi ile birlikte İsrail’in Katar tarafından Hamas çalışanlarının maaşları için tahsis edilen fonları, uzlaşma sağlanana kadar devamlı bir şekilde (6 ay içinde) aktarması da yer alıyor. Taraflar, anlaşma sağlandığı takdirde Gazze’de insani projelerin hayata geçirilmesinin mümkün olacağı hususunda da uzlaştılar.

İsrail ve Hamas, bir anlaşmaya varmak üzere olduklarını doğrularken, Hamas’ın Başkan Yardımcısı Halil el-Hayya “çabalar başarıya yaklaşıyor” açıklamasında bulundu.

Üst düzey bir İsrailli kaynak, Mısır’ın arabuluculuğunda gerçekleştirilen anlaşmanın netleştiğini belirterek, anlaşmanın “Katar yakıtının ithal edilmesi, barışa karşı barış ve Hamas çalışanlarının maaşları” meselelerini içerdiğini kaydetti. İsrail’in bu fonları Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas üzerinden aktarmayı tercih edeceğini ve 2014’te olduğu gibi transferden sorumlu olacağını ifade eden yetkili, şu anda bu şekilde hareket etmekle sükunetin hakim olmasını hedeflediklerini belirtti.

İsrailli yetkilinin medya üzerinden yayınlanan açıklamasında şu ifadeler yer aldı:

“İsrail, terörizmin finanse edilmediğinden emin olmak için fonları izleme mekanizmasından vazgeçmeyecek. Barış ile gelecek sükunete karşılık olarak insani yardım projeleri hayata geçirilecek. Askerlerimiz iade edilene kadar, herhangi bir liman, havalimanı veya bir başka şey söz konusu olmayacak. Ateşkes, Gazze’deki insani durumu iyileştirecek.”

Yetkili, çabaların başarısız olması durumunda olabilecek tüm seçenekler ve senaryolara karşı hazır olduklarını belirterek, ağır şiddet kullanabilecekleri hususunda tehditlerde bulundu.

İsrail’in, Hamas’ın elinde bulunan İsrail askerlerinin ve vatandaşlarının cenazelerinin teslim edilmesi hususunda ilerleme kaydettiğini belirten kaynaklar, nihai anlaşmanın Filistin yönetimi ile imzalanacağını düşünüyorlar. Bu, bir uzlaşıya varılmasının ardından Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas’ın herhangi bir ateşkes anlaşmasını kabul etmesinin şartlarından biriydi.

Abbas daha önce ateşkes görüşmelerini reddetmiş ve Hamas’ın Gazze Şeridi’nde ayrı bir anlaşma imzalaması halinde Gazze Şeridi’ne karşı ek tedbirler almakla tehdit etmişti. Abbas, Gazze’nin Filistin yönetimine devredilmesi de dahil olmak üzere, tek bir ordu ile tek bir otoritenin olmasını ve Gazze’de ateşkes anlaşması imzalayacak tarafın Filistin yönetimi olmasını şart koşuyor.

Ramallah’ta, Hamas’ın güçlenerek daha da bağımsızlaşmasına ve Gazze Şeridi’nin Batı Şeria’dan ayrılmasına katkıda bulunabileceği gerekçesiyle, ateşkes anlaşmasının imzalanmasına yardımcı olan taraflara yönelik bir öfke var.

El Fetih Merkez Komite üyelerinden Cemal Muheysin, “Hamas Gazze’de ucube bir devlet kurmayı amaçlıyor” diyerek Hamas hareketini sert ifadelerle eleştirdi. Gazze’deki kontrolünü sürdürme planı çerçevesinde işgal hükümeti ile ateşkesi yapmaya çalışmakla suçlayan Muheysin, açıklamasının devamında, ateşkes anlaşmasının Filistin yönetimi tarafından yapılması gerektiğini vurguladı.

Abbas ve el-Fetih hareketinin tutumu, nihai anlaşmayı, daha önce yapılacak bir uzlaşı anlaşması ile askıya aldıklarını gösteriyor. Yeni bir ateşkesin ilan edilmesin ardından, Filistin yönetiminin bir uzlaşı anlaşması için yeni müzakerelerde bulunmayı kabul edip etmeyeceği bilinmiyor. Hamas’ın Gazze Şeridi’ni Ramallah hükümetine teslim etmemesi halinde Abbas’ın Gazze Şeridi’ne karşı sert tedbirler alması bekleniyor.

Filistin yönetimi, Abbas’ın sert tutumuna rağmen Gazze Şeridi’ne aylık olarak 96 milyon dolar ödenek ayırıyor.

İsrail Gazze’de meydana gelebilecek bir savaştan kaçınmak ve Cuma yürüyüşlerinden kurtulmak istiyor

Geçtiğimiz Cuma günkü yürüyüşler, İsrail’in anlaşmayı onaylaması beklentisiyle bir iyi niyet göstergesi olarak iptal edildi. Hamas, göstericilerin sınırlara ulaşmasını ve herhangi bir şekilde yangın çıkarıcı balonlar göndermelerini yasakladı.

Mısır delegasyonu, yürüyüşlerin başladığı mart ayının sonundan bu yana ilk kez Gazze Şeridi ile İsrail arasındaki çitin yakınlarında bulunan el-Avde Kampı’nı ziyaret etti ve buradaki barışçıl yürüyüşleri kontrol etti.

Geçen Cuma günü en durgun geçen günlerden biriydi. 7 gösterici açılan ateş sonucunda kendilerine isabet eden mermilerle yaralanırken, atılan gazlar sebebiyle 25 kişi boğulma tehlikesi geçirdi.

30 Mart’tan bu yana süregelen çatışmalarda toplam 218 Filistinli hayatını kaybederken, bir İsrailli asker öldürüldü.