Lübnan Başbakanı Saad Hariri, Şam ve Beyrut arasında ortak sınır hakkında 7 yıl önce karar verilen ve Suriye savaşının başlamasıyla dondurulan, Lübnan ile Suriye arasındaki sınırın belirleme anlaşmasının tekrar yürürlüğe girmesi için Rusya’dan arabuluculuk yapmasını istedi.
Hariri, Beyrut ile Şam arasındaki koordinasyon üzerine yapılan siyasi tartışmalara bağlı bir sorunu Şam ile iletişime geçmeden çözmek için bir adım attı.
İki ülke arasındaki belirsiz sınırlar, Lübnan’ın bağımsızlığından bu yana en dikkat çekici mesele oldu.
2005 sonrası sınır çizme çabaları, sınırın her iki tarafında kaçakçılık için kullanılan bazı noktalar göz önüne alındığında; Lübnan’ın talepleri, Suriye’nin geçiştirmesi ile sonuçlandı.
Suriye krizi dosyayı dondurdu
İki ülke arasındaki sınırın belirlenmesi konusu Temmuz 2006’da Lübnan ve İsrail arasındaki savaştan sonra yeniden gündeme geldi. 2010 yılında Başbakan Saad Hariri’nin Şam’ı ziyareti sırasında Suriye tarafı ile sorunun çözülmesi için Lübnan sınırının kontrolünü de içeren 1701 sayılı karar yayınladı. Ancak 2011’de Suriye krizinin patlak vermesinden sonra bu dosya donduruldu.
Dosyanın içeriğine hakim üst düzey Lübnan kaynaklarına göre, iki hükümet, Temmuz 2010’da iki ülke arasındaki sınırın belirlenmesine yönelik ortak komiteleri yeniden harekete geçirdi. Ancak, Lübnanlı siyasetçilerin Suriye rejimi ile iletişim konusunda bölünmüş olması sebebiyle sorun çözüme kavuşturulamadı. Bu da, Hariri’yi Suriye’de her şeyi yapabilen ilk güç olan Rusya’dan aracılık etmesini istemeye teşvik etti.
“Rejim, Rusya’nın talebini reddedemez”
Müstakbel Partisi Üyesi Milletvekili Muhammed Gabbani Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, “Moskova bu konuyu çözebilir. Rejim, Rusya’nın kabul ettiği herhangi bir talebi reddedemez. Konuyu tartışamıyor bile” dedi.
Müstakbel kaynakları, dün Hariri’nin iki ülke arasında askıya alınan sınır belirleme sürecini tamamlamak için Rus yetkililere arabuluculuk talebinde bulunacağını açıkladılar. Fakat kaynaklar, Suriye tarafının cevap vermediğini dile getirerek, “Eğer zamanında bunu yapabilseydik, bugün DEAŞ ve diğerleri ile karşılaşılan sorunlarla yüzleşmezdik” dediler.
İki ülke arasındaki sınır belirleme dosyasında, 2010 yılında sınırın Lübnan’ın kuzeyindeki deniz kıyısından ayrılmasıyla belirlenmesi için Lübnan ve Suriye ortak komitesinin oluşturulmasına dair onay bildirisine rağmen birçok anlaşmazlık vardı. Fakat bu komite, Suriye krizinin patlak vermesinin ardından bir şey yapamadı.
Sınır birçok kez ihlal edildi
Yine kaynakların bildirdiğine göre, militan grupların sınırı sürekli ihlal ettiğini, Suriye tarafının ise buna hiç karşı çıkmadığını, Lübnan’nın ise, Hariri’nin ilk hükümeti kurmasından sonra (2009-2011) Suriye hükümeti ile ortak komiteleri faaliyete geçirme konusunu gündeme getirmediğini açıkladı.
1975 Lübnan savaşının 1964’te başlayan sınır belirleme yönündeki çabaları ortadan kaldırması gibi, Suriye Savaşı’da Şam ve Beyrut arasında ortak sınır hakkında 7 yıl önce alınan kararın askıya alınmasına sebep oldu.
İki ülkenin ortak komiteleri, sınır noktalarının çoğunu haritalara çizmek için 10 yıl çalıştılar. Haritaların çizilmesi için uzmanlaşmış şirketlerle hazırlık yaptılar. Fakat 1990 ve 2005’teki Lübnan savaşından sonra sınırın belirlenmesi içim hiçbir harekette bulunulmadı.