Birleşmiş Milletler’in (BM) çağrısıyla Yemen hükümeti ile Husi milisleri arasında gerçekleştirilecek müzakerelerin Cenevre’deki ilk oturumuna Husi heyeti katılmadı. Milislerin, çarşamba gününden bu yana müzakere heyetini Cenevre’ye göndermemekte ısrar etmesiyle birlikte müzakere girişimi de başarısız oldu.

Birleşmiş Milletler (BM) Yemen Özel Temsilcisi Martin Griffiths, Husi delegasyonunun Cenevre’ye gelmemesi sebebiyle, Yemen barış görüşmelerinin başarısız olduğunu söyledi.

Yemen hükümeti, BM Yemen Özel Temsilcisi’nin Husileri eleştirmemesi hususunda duyduğu hoşnutsuzluğu dile getirirken, elçinin bu tutumunun, Husileri hoşnut kılma girişimi olarak değerlendirildiği ifade edildi.

Cenevre’de dün düzenlenen basın toplantısında konuşan Griffiths, müzakerelerin ilk turunun başarısızlığından duyduğu üzüntüyü ve hayal kırıklığını dile getirmekle yetindi.

Griffiths yaptığı açıklamada, Cenevre’de hazır bulunması sebebiyle Yemen hükümetini takdir ettiğini belirterek, yaptıkları istişarelerde ilerleme kaydedildiğini söyledi. Yemen Özel Temsilcisi ayrıca, Maskat’a ve Sana’ya giderek, hükümet delegasyonu ile üç gün boyunca yaptıkları müzakereleri Husi liderliğine sunacağını söyledi.

Husilerin şartları

Husiler, müzakere heyetinin Cenevre’ye gitmeleri hususunda gösterilen tüm uluslararası çabaları reddetmiş ve yurtdışındaki liderlerinin Sana’ya geri dönmeleri için bir Umman uçağı tahsis edilmesini istemişlerdi. İran destekli darbeci Husi üyeleri ayrıca Umman uçağıyla Cenevre’ye gitmeden önce yaralılarının ve liderlerinin Maskat’a taşınmasını şart koşmuşlardı.

BM elçisi gelecekteki istişareler için yeni bir tarih belirlemezken, Şarku’l Avsat’a konuşan Yemenli üst düzey bir kaynak, hükümet delegasyonunun, Husi heyeti olmaksızın Griffiths ile herhangi bir tartışmaya girmeyi reddettiğini ve ayrıntılara girmeden sadece fikir alışverişinde bulunduğunu belirtti.

Hükümet heyeti, geçtiğimiz çarşamba günü, istişarelerin başlaması için planlanan tarihin arifesinde Cenevre’ye ulaştı. Ancak Husilerin uzlaşmaz tutumları ve Umman uçağının sağlanması gibi mazeretleri, müzakerelerin sekteye uğramasına neden oldu.

Bir televizyon kanalına çıkarak açıklama yapan Husi liderlerinden biri konuşmasında, Arap koalisyonunun istişareleri engellediğini iddia etti. Ancak Yemen hükümeti heyetine başkanlık eden Dışişleri Bakanı Halid el-Yemani, “Husilerin, her müzakere öncesinde takındığı bu tutum, Yemen halkının mağduriyetinin sona erdirilmesine yönelik ciddiyetsizliklerini ve BM elçisi ile arabulucu devletlerinin gösterdikleri çabalara karşı saygısızlıklarını gösteriyor. Ayrıca son haddine kadar ulaşmış olan Yemen halkının acılarını görmezden geldiklerini kanıtlıyor” dedi.

Yemani’den Husilere: Ciddiyetsizlik ve düzmece bahane

Cenevre’de düzenlenen hükümet heyetinin basın toplantısında konuşan Yemani, “Aylar süren koordinasyon ve çabaların ardından heyetimiz bugün müzakereler için Cenevre’de bulunuyor. Darbeci milisler ise her zaman ki ciddiyetsizlikleri ve düzmece bahaneleriyle uluslararası çabaları boşa çıkardılar. Bu grubun davranışlarının ve davranışlarına yön veren yıkıcı ideolojilerin farkında olmamıza rağmen, belirlenen tarihte buraya geldik ve geçen süre boyunca onları bekledik. Bu, bizim ciddiyetimizin, doğruluğumuzun ve Yemen halkının acılarına son vermeye yönelik arzu ve kararlılığımızın bir kanıtıdır. Başta 2216 sayılı karar olmak üzere Güvenlik Konseyi kararları, Ulusal Diyalog Konferansının çıktıları, Körfez Girişimi ve Yürütme Mekanizması gibi üç referansa dayanan sürdürülebilir bir barışa ulaşılması için, bu isyancı grubun, Yemen halkının iradesine ve uluslararası toplumun isteklerine boyun eğmelerini sağlamak amacıyla BM ve Güvenlik Konseyi’nde temsil edilen organlara çağrıda bulunuyoruz” dedi.

Husilerin müzakereleri başarısızlığa uğratma girişimlerinin yeni olmadığını ve bunun grubun her fırsatta takındığı genel bir tavır olduğunu ifade eden Yemani, “2015 yılında, Mısır ve Sudanlı hava sahasının, onları taşıyan uçağın geçişine izin vermediği bahanesiyle 24 saat geciktiler. Bu bahaneleri, daha sonra sivil havacılık yetkilileri tarafından reddedildi. İstişareler 14-16 Haziran’a ertelendi. Biel istişarelerine herhangi bir sebep sunmaksızın katılmadılar. Ayrıca Kuveyt istişarelerini günlerce erteleyip, istişareler sonucunda hükümet delegasyonu tarafından imzalanan anlaşmayı imzalamayı reddettiler” ifadelerini kullandı.

Hükümetin, “bu yıkıcı grubun uluslararası hukukta yer alan yükümlülüklere ve BM taahhütlerine uymadığının farkında olduğunu” kaydeden Yemen Dışişleri Bakanı, Husilerin, barış ve uluslararası kararların uygulanması hususunda ciddiyetsiz olduğunu vurguladı.

BM Özel Temsilcisi Griffiths’e tepki

Yemani, “Hükümet heyeti ile diğer katılımcılarla yaptığı konuşmalarda Husilerin söz konusu davranışlarından duyduğu hoşnutsuzluğu dile getiren BM elçisi, şu an darbeci tarafı hoşnut etmek için çalışıyor. BM elçisinin, Husilerin bu davranışlarına yönelik mazeret aradığını gösteren açıklamaları karşısında esef duyuyoruz. Bu darbeci grup, geçmişte olduğu gibi gelecekte de Yemen halkın maruz kaldığı durumdan kurtulması ve barışa ulaştıracak bir yolun inşa edilmesi hususunda ciddiyetsiz olacaktır. Uluslararası topluma, Yemen halkının uzun zamandır maruz kaldığı kötüleşen insani durum karşısında, darbecileri, uluslararası kararları uygulamaya zorlamak için gereken tüm tedbirleri almaları çağrısında bulunuyoruz” dedi.

Yemenli bakan, BM elçiliğine ve ekibinin tüm üyelerine, barış sürecini teşvik etmeye yönelik çabalarından dolayı teşekkür ederken, barış görüşmelerinin, her seferinde darbe grubunun sorumsuzluk ve umursamazlık duvarına çarptığını dile getirdi.

Husilerin müzakereler hususunda takındığı tavırlar, hükümetin “İran destekli grubu silah bırakmaya ve barış yoluna girmeye zorlamak için mevcut tek seçeneğin askeri seçenek olduğu” kanaatini güçlendirdi.

“Husiler, müzakereleri başarısızlığa uğrattı”

Öte yandan, Yemen Devlet Bakanı ve müzakere heyeti üyelerinden Dr. Muhammed el-Amiri Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, “Husilerin müzakerelere katılmamaları tanıdık bir durum. Bununla BM’ye ve uluslararası topluma şantaj yapıyorlar. BM’nin Yemen Özel Temsilcisi Husileri müzakere masasına getirmek için daha sıkı adımlar atmakla oyalanıyor. Husiler, müzakereleri başarısızlığa uğrattı. Barış istemediklerini ve müzakere sürecini engellediklerini açık bir şekilde ilettiler. Bu herkes tarafından anlaşıldı. Ama bizim anlayamadığımız şey, onları sorumlu tutması ve barış sürecine engel olduklarını ilan etmesi gereken özel elçinin tutumudur. Ne yazık ki BM elçisini, Husilerin kabahatlerini örtmek için mazeret ararken görüyoruz. Bunu reddettik ve resmi bir açıklama yayınladık. Açıklamada, Yemen Özel Temsilcisi’nin pozisyonundan rahatsız olduğumuzu vurguladık” diye konuştu.

Husilerin Yemen halkının ıstırabından kaygılanmadıklarını ve onlara sebep olan trajik afetlere dikkat etmediklerini dile getire Amiri, “Husilerin, mezhepçiliğe yönelik olan projeleri, sadece şiddet ve sınırsız İran desteğine dayanıyor. Bu, ister siyasi ister sosyal olsun, hiçbir şekilde kabul edilmez. İran iktidarından faydalanıyor ve onlardan destek alıyorlar. Böylece bölgeyi kontrol altıda tutan bir hançer olmak istiyorlar” ifadelerini kullandı.