Bağdat: Hamza Mustafa
Irak Başbakanı Haydar el-İbadi, Türk hükümetinin Ilısu barajını doldurmaya başlamasının tamamen siyasi olduğunu söyledi.
Haftalık basın toplantısında yaptığı konuşmada Başbakan İbadi, “Türk hükümeti, Ilısu barajının doldurulmasının zamanlamasını kasıtlı olarak ayarladı. Barajı şu anda doldurmamalarını talep ettik. Bütün mesele seçim öncesi baraj suyu üzerinden Türk çiftçisinin oylarını kazanmak ve siyasi rant elde etmek’’ dedi.
İbadi, 2003’ten sonra gelen hükümetlerin baraj yapımını ihmal etmekle suçlanmasına ilişkin olarak, “Ülkenin baraj inşa etmesine gerek yok. Çünkü barajlarımız zaten doluluk seviyesine ulaşamıyor. Elbette daha fazla suya sahip olduğumuzda yeni barajlar inşa etmemiz gerekecektir” ifadelerini kullandı.
Irak’ın, Türkiye ve İran taraflarıyla temas halinde olduğunu ve Dicle nehrine su salınımı sorununu çözeceğini vurgulayan İbadi, Iraklılara bu yıl için su rezervlerinin yeterli olduğunu söyledi.
Irak Su Kaynakları Bakanı Hasan Cenabi de Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, “Sorun gerçekten çok ciddi. Ancak içme suyundan tasarruf sağlanarak bu tarım sezonu için kontrol altına alındı” şeklinde konuştu.
Bakan Cenabi, Ilısu Barajı’ndan kaynaklı su krizinin henüz etkisini göstermediğini, ancak bu etkinin önümüzdeki yıl tarım mevsiminde ortaya çıkacağını dile getirdi.
Büyükelçi Yıldız: Ankara ile Bağdat iş birliği halinde
Türkiye’nin Irak Büyükelçisi Fatih Yıldız ise, Ilısu Barajı nedeniyle Dicle’de herhangi bir kuraklık yaşanmadığına dikkat çekerek, Türkiye’nin Irak’la, Dicle ve Fırat nehirlerindeki salım oranlarını yükseltme konusunda herhangi bir anlaşma imzalamadığını belirtti.
Bağdat’ta düzenlediği basın toplantısında açıklamalarda bulunan Büyükelçi Yıldız, Türkiye’nin her zaman suları korumak için çalıştığını belirterek, “Su meselesi Ankara ile Bağdat arasında iş birliği için bir alan haline gelmiştir” dedi.
Dicle ve Fırat nehirleri üzerine kurulmuş olan Ilısu Barajı’nın, Türkiye’nin güneydoğusundaki en büyük projelerden biri olduğuna dikkat çeken Büyükelçi Yıldız, barajda su tutulma işleminin, Irak tarafındaki su seviyesinin azalmasının ardından Mart ayından Haziran’a ertelendiğini ifade etti.
Barajda su tutulma işleminin ertelenmesinin bedelini Türkiye’nin ödediğini belirten Yıldız, “Türkiye’nin bu işleme acil ihtiyaç duymasına rağmen, Irak halkına su tahliye edildi. Irak’a cömert davrandığımız için Türkiye, ihtiyaç duyduğu barajdan elektrik üretmedi” ifadelerini kullandı.
Türkiye’nin Ilısu Barajı’nda su tutulması ile ilgili Ankara ziyareti sırasında Başbakan İbadi’yi bilgilendirdiğine dikkati çeken Büyükelçi, Irak tarafında, Irak ve Türk komisyonları arasında son olarak Mayıs ayında yapılan toplantıda, su tutma tarihi ile ilgili anlaşmaya varıldığını ve konuyla ilgili başka toplantıların da gerçekleştirileceğini aktardı. Büyükelçi, yeterli miktarlarda suyun salıverilmesinin anlaşmanın bir parçası olduğunu kaydetti.
Su krizi için 3 tavsiye
Öte yandan Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr, Twitter’daki kişisel hesabı üzerinden bir açıklama yaparak, ‘su krizini’ çözmek için üç öneri sundu.
Mukteda es-Sadr şunları söyledi:
“Su krizini çözmek için, Dışişleri Bakanlığı veya ilgili bakanlıkların, havza ülkelerine davet göndererek, su krizini tartışmak üzere mümkün olan en kısa zamanda toplantı düzenlemeleri, Iraklı bakanlıkların su krizine karşı etkin bir çözüm geliştirmek için toplantılarını hızlandırmaları ve son olarak ise, Irak hükümetinin Su Kaynakları Bakanlığı ve ilgili bakanlıklara özellikle su krizini ele alabilmeleri için fon tahsis etmelerini tavsiye ediyorum.”
‘’Sorumluluk Türkiye’ye yüklenemez’’
Bununla birlikte Irak eski Su Kaynakları Bakanı Muhsin eş-Şimeri, Şarku’l Avsat’a verdiği demeçte, su meselesinin Irak’taki kurumlar arasında yaşanan krizin bir parçası olduğunu belirterek, mevcut krizin baraj ve göllere atık suların boşaltılmasından ve sağlığı hiçe sayan danışmanlara güvenilmesinden kaynaklandığını söyledi. Muhsin eş-Şimeri, söz konusu danışmanlar tarafından verilen yanlış tavsiyelerin yaşanan krizin asıl sebebi olduğunu vurguladı. Ilısu Barajı’nın 12 yıldır var olduğuna dikkat çeken eş-Şimeri, “Açıkçası artan tehdit seviyesine karşı hiçbir şey yapmadık. Sorumluluk yalnızca Türkiye tarafına yüklenemez. İran da tıpkı art arda gelen Irak hükümetleri gibi bu krizin sorumluluğunu taşıyor” şeklinde konuştu.