Kuzey Irak’ta düzenlenen bağımsızlık referandumunun ardından ortaya çıkan krizin çözümüne ilişkin çabalar sürüyor. Taraflar, uzlaşı adımları atmaya hazırlanıyor ancak Erbil ve Bağdat yönetimlerin öne sürdüğü şartlar süreci zora sokuyor. Son olarak Irak merkezi hükümeti sözcüsü, masaya oturmak için Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi’nin (IKBY) bazı şartları kabul etmeleri gerektiğini duyurdu.

Sözcü, Kürt makamlarının diyalog tekliflerine cevap olarak “IKBY’nin Irak merkezi hükümetinin hâkimiyetini tanıması gerekir” dedi. Egemenliği tanımanın petrol satış ve ihracatı ile sınır güvenliğini de merkezi hükümetin kontrolüne vermeyi kabul etmesi anlamına geldiğini belirtti. Hükümet sözcüsü “Bunlar IKYB’yle yapacağımız herhangi bir diyalog için öne sürdüğümüz değişmez şartlarımızdır” ifadesini kullandı.

Çatışma gerilimi sürüyor

Irak Başbakanı Haydar İbadi’nin gündeminde ise Kürt bölgelerine yönelik Bağdat’ın saldırı hazırlığında olduğu iddiaları vardı. İbadi, söylentileri yalanladı.

İbadi, basına yaptığı açıklamada “Ordumuzu halka karşı kullanmayacağız. Ne Kürtlere ne de diğer vatandaşlarımıza karşı savaş açmayacağız. Ülkemizin sınırlarını, bütünlüğünü ve servetini korumak görevimizdir” dedi.

IKYB güvenlik birimleri, çarşamba günü Irak Silahlı Kuvvetleri’nin Musul’un kuzeyinde ve Kerkük’ün güney batısında Peşmergeye saldırı hazırlığında olduğunu açıklamıştı.

Komutanlık ve uluslararası koalisyon sözcülüğü, hedeflerinde DEAŞ olduğu söyleyerek açıklamaları reddetmişti.
Savunma Bakanlığı “Bizler Peşmerge güçlerinin Musul’da DEAŞ’la mücadeledeki rolünü unutmayacağız” ifadesini kullanmıştı.

Koalisyon sözcüsü Albay Ryan Dillon’da saldırı iddialarına cevaben “Öncelikli görevimiz DEAŞ’ı hezimete uğratmaktır. Bu amaçla üç yıldır yaptığımız gibi Irak ordusuna desteğimiz sürecektir” demişti.

Bağdat’ın yaptırımları hız kazandı

Ancak gerilim bu kadarla sınırlı değil. Irak Mahkemesi’nin bağımsızlık referandumunu düzenleyenlere yönelik tutuklama kararı alması tansiyonu daha da yükseltti. Mahkeme, IKBy’den sınır kapılarının kontrolünü devretmelerini istedi ve Kürt bölgelerine uçuşları durdurdu.

Ayrıca İbadi’nin başkanlığında çalışan Ulusal Güvenlik Meclisi de ekonomik sıkıntı içindeki IKBY’ye yönelik yaptırım kararı aldı. Telefon şirketlerinin bürolarını Kürt bölgesinin dışına taşınmasına karar verdi.

Bağdat, ertesi gün de IKBY’nin işlettiği ham petrol boru hattını kullanım dışına itmek için Türkiye’ye uzanan ve uzun zamandır kullanılmayan bir boru hattını onararak yeniden kullanıma açacağını duyurdu.

Kürt bölgesinden yarısı Kerkük’ten olmak üzere her gün 550 bin varil petrol ihracatı yapılıyor.