Rusya-Türkiye müzakerelerinin sonucuyla bağlantılı olarak savaşın gerçekliği hakkında çeşitli yorumlar yapılırken, Suriye rejim güçleri de İdlib’e askeri takviyelere devam ediyor.

Analistler, askeri operasyonların rejim için stratejik alanlarla sınır kalacağını söylüyor. Muhalif gruplar ise Türkiye’den operasyon başlatmama konusunda güvence aldıklarını belirtiyor. Bu çerçevede Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR) Direktörü Rami Abdurrahman, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, “Şimdiye kadar, savaşın gerçekleşmeyeceği söylenebiliyordu. Türkiye, cihatçı gruplara savaşın biteceğine dair söz verdi” diyerek Heyet-u Tahriru’ş Şam’a (HTŞ) dikkati çekti.

Geçtiğimiz iki yıl boyunca rejim, HTŞ de dahil Suriye topraklarının yalnızca yüzde 8’inin kontrolünü sağlayan gruplara karşı art arda birçok saha zaferi elde etti.
10 Ağustos’tan bu yana rejim güçleri, İdlib’in güneyinden Haleb’in batı kırsalına ve Hama’nın kuzeyine doğru uzanan grupların kontrolü altındaki birçok alanı topçu silahlar ve hava saldırılarıyla hedef alıyor. Rejim, bu bölgelere askeri destek göndermeye de devam ederken, rejime yakın Vatan gazetesi durumu, ‘Suriye tarihindeki en büyük savaş’ olarak nitelendirdi.

The Century Foundation kuruluşunda uzman Aron Lund, Fransız Haber Ajansı’na (AFP) yaptığı açıklamada, “Tanklar kuzeye gidiyor. Rus ve Suriyeli yetkililer, medya aracılığıyla savaş davullarını çalıyor. Bazı operasyonların gerçekleşmesi muhtemel” dedi.

HTŞ, İdlib’in büyük bir kısmında varlığını sürdürürken, muhalif gruplar ise geri kalan bölgelerde yoğunlaştı. Aynı şekilde rejim güçleri, İdlib’in güneydoğu kırsalında konuşlanmış durumda. HTŞ ve gruplar, aynı zamanda Halep’in batısında, Hama’nın kuzeyinde ve Lazkiye’nin kuzeyinde yer alıyor. Bölgedeki AFP muhabirine göre muhalif gruplar, rejimin kontrolü altındaki bölgelere yakın alanlara hendek kazarken, topraktan bariyerler inşa ediyor.

Öte yandan Lund da dahil olmak üzere bazı analistler, yaklaşan operasyonun sınırlı olacağını söyledi. Analistler, operasyonun Şam ile uzlaşı anlaşmalarının reddedilmesinin ardından birçok bölgeden tahliye edilen binlerce muhalif unsura ev sahipliği yapan İdlib civarında sınırlı kalacağını belirtti.

ABD Güvenlik Enstitüsü’nde araştırmacı olan Nicholas Heraeus, “Şam bir savaş yolunda ilerliyor. Orada Şam için gerekli mekanizmalar var. Şam ve Halep arasındaki Lazkiye’nin kıyı bölgeleri ve uluslararası yolların güvenliğini sağlamak üzere bu alan kontrol edilebilir” dedi.

Analistler, ayrıca İdlib’in kuzeybatısındaki Cisr el-Şuğur, İdlib ile Hama’nın kuzeyi arasındaki bölge ve Halep- Şam uluslararası yolunun her iki tarafında bulunan diğer bölgeler arasında taraflarca hedef alınacak birçok alana dikkati çekti.

Bölge, çoğunluğu Hama’nın kuzeyinde bulunan ve İdlib’in güneybatısı ile Cisr el-Şuğur boyunca uzanan bir tarım alanı olarak biliniyor.

Öte yandan Uluslararası Kriz Grubu’nda araştırmacı Sam Heller, “Rusya, Lazkiye’deki Hmeymim Hava Üssü’nü hedef alan insansız hava araçlarının, Cisr el-Şuğur etrafından kalktığına inanıyor” açıklamasında bulundu.

Bölgeyede değinen Heller, “Şam için önemli. Çünkü kıyı bölgelerde yandaşları tarafından oluşturulan alanları tehdit ediyor” şeklinde konuştu.

Diğer taraftan operasyonun ikinci amacı, İdlib’in güney ve doğusundan geçen Halep- Şam uluslararası otoyolların güvenliğini sağlamak ve güvence altına almak olabilir. Bu çerçevede rejim güçleri, Halep’in güneybatısındaki köyleri geri almak ve İdlib’in güneyine ulaşmak zorunda kalacak.

Rejim açısından İdlib’in yeniden ele geçirilmesi sembolik, zira kendisine karşı olan silahlı muhalefetin sonu anlamına gelecek.

Analistler, İdlib’deki herhangi bir olası askeri operasyonun, yeni mülteci dalgasından korkan Ankara tarafından onaylanması gerektiği konusunda hemfikir.

Ortadoğu Enstitüsü’nde araştırmacı olan Charles Lister, “Türkiye’nin, İdlib’in merkezin ve kuzey sınır bölgelerinin kontrolünün sürekli olarak sağlanması koşuluyla bazı bölgeleri kaybetmeyi kabul etmesi muhtemel” ifadelerini kullandı.
Rusya, Türkiye’den geniş çaplı bir operasyondan kaçınmak için İdlib’deki HTŞ varlığını sona erdirmek üzere bir çözüm bulmasını talep ediyor.

Ankara ise şu anda HTŞ ile olası bir çatışma için muhalif saflarda bir birlik için çalışıyor.