Hükümetler Arası Kalkınma Otoritesi (IGAD) başkanları, Sudan’ın başkenti Hartum’da gerçekleştirdikleri bir toplantıda, Güney Sudan’daki durumu değerlendirmek için gruba üye ülkelerden bir komite oluşturmaya karar verdiler. Liderler ayrıca, Addis Ababa’da yapılması planlanan toplantıda, 2011’de Sudan’dan ayrılan ülkede barışı korumaya yönelik ortak koruma gücü oluşturulması hususunda bir rapor sunmayı kararlaştırdılar.
IGAD ülkelerinin genelkurmay başkanları, Hartum’da bir günlük toplantı düzenlediler. Toplantıda, Cuba’daki çatışmanın tarafları arasında imzalanan barış anlaşmasına ilişkin güvenlik düzenlemeleri kapsamında olan ‘Güney Sudan’daki bölgesel koruma güçleri hususundaki düzenlemeler’ tartışıldı.
Sudan Genelkurmay Başkanı Orgeneral Kemal Abdulmaruf, dün gerçekleştirdiği toplantı sonrasında yaptığı açıklamada, liderlerin, grubun tüm ülkeler ve Afrika Birliği’ne başkanlık eden Ruanda devletinin temsilcilerinden olan 14 üyeden oluşan bir komite oluşturmayı kabul ettiğini söyledi.
Kemal Abdulmaruf, “Komitenin dünkü toplantıdan bir hafta sonra bölgedeki durumu ve güçlerin konumunu belirlemesi ve Kasım ayında Addis Ababa’da yapılması planlanan liderler toplantısına sunulacak raporları iki hafta içinde tamamlaması bekleniyor” dedi.
Toplantıda ayrıca dört komşu ülke olan Sudan, Uganda, Somali ve Cibuti güçlerinin Güney Sudan’daki Birleşmiş Milletler (BM) Barış Gücü’ne katılması kararı da onaylandı. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), Ağustos 2016’da BM barışı koruma misyonunun bir parçası olması için Güney Sudan’da dört bin askerden oluşan bölgesel bir koruma gücünün kurulmasını kararlaştırmıştı.
Öte yandan, Sudan Savunma Bakanı General Avad bin Avf, dün yaptığı açıklamada, ülkesinin Güney Sudan’da barış ve istikrar sağlanması hususunda istekli olduğunu söyledi ve IGAD ülkelerinin barış eksenindeki çabalarına yönelik merkezi rolüne övgüde bulundu. General Avad bin Avf, IGAD Genelkurmay başkanlarının toplantısının açılış oturumunda yaptığı konuşmada, bölgenin güvenliğine ve halklarının istikrarına yönelik tehditlerin karşısında durarak, Afrika Birliği’nin “Bütün sorunlara karşı bir Afrika çözümüne doğru” sloganına bağlılık çağrısında bulundu. Avad bin Avf, konuşmasının devamında, 12 Eylül’de Etiyopya’nın başkenti Addis Ababa’da düzenlenen 33. IGAD Devlet ve Hükümet Başkanları Toplantısı’nı, Güney Sudan’da barışın gerçekleştirilmesine yönelik yapı taşlarını koyan “tarihi bir olay” olarak nitelendirdi.
Üst düzey Sudanlı asker, grubun genelkurmay başkanları tarafından gerçekleştirilecek bir toplantının da kararlaştırılmasının beklendiği tavsiyelerin başarılı olması ile barışın sağlanması ve sürdürülmesi üzerine çaba sarf edilmesi hususunda söz verdi.
Sudan, Güney Sudan’daki taraflar arasında Haziran’da başlayıp Ağustos’a kadar devam eden müzakerelere ev sahipliği yaptı. Müzakereler sırasında güç ve güvenlik düzenlemelerinin bölünmesi hakkındaki iki anlaşma ile birlikte 12 Eylül’de Addis Ababa’da kapsamlı bir barış anlaşması imzalanması kararlaştırıldı. Anlaşmada, hükümet ve muhalefet güçlerinin toplanması, yeniden konuşlandırılması, bunu Güney Sudan’ın ulusal ordusunun çekirdeğine dönüştürmek için çalışmalarda bulunulması ve barışı muhafaza etmek için bölgesel koruma gücünün oluşturulması gibi maddeler içeriyordu.
Aralık 2013’te, Güney Sudan Devlet Başkanı Salva Kiir Mayardit liderliğindeki hükümet yanlısı güçler ile eski milletvekili Riek Machar’ın destekçileri arasında iktidar mücadeleleri zemininde bir iç savaş patlak verdi.
ABD tarafından finanse edilen bir çalışmaya göre, Güney Sudan’daki iç savaş 382 binden fazla insanın ölümüne yol açtı ve yaklaşık 4.3 milyon insanın yerlerinden edilmesine sebep oldu. BM tarafından iki yıl önce yayınlanan raporlarda ise savaş kurbanlarının sayısının 50 bin olduğu kaydedilmişti.