Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) parlamentosu, yaptırımları görüşmek üzere dün toplandı. Parlamentoda, Bağdat hükümetine bağlı, Irak Palamentosu, sınır kapısı ve havalimanlarının teslim edilmesi gibi yaptırımlar konuşuldu. Oturumda, Bağdat’ın havaalanlarını denetlemek için güvenlik veya askeri unsur temin edilmesi de dahil tüm talepleri reddedildi.

Öte yandan, bazı haber kaynaklarına göre, Türkiye ve İran’ın, Irak askerlerinin kendi topraklarında konuşlanmasına yeşil ışık yaktıkları bildirildi. Ancak bu haber henüz herhangi bir yetkili tarafından doğrulanmadı.

Yayınlanan raporlar, Irak güçlerinin, sınır geçişlerini, Türkiye ve İran toprakları tarafından kontrol edebileceğine işaret ediyor. Yani Irak güçlerinin IKBY topraklarına girmesi konusunda şuana kadar herhangi bir beklenti yok.

“Yetkililerin havalimanına girişlerine izin vermeyeceğiz”

IKBY parlamentosu önünde açıklama yapan Ulaştırma Bakanı Mevlüd Bavemurad, Bağdat hükümetinin Erbil ve Süleymaniye’ye yapılacak ve buralardan kalkacak tüm uluslararası uçuşların askıya alınacağı açıklamasının siyasi bir karar olduğunu ve bunun referandum sebebiyle bir yaptırım olarak uygulandığını belirtti. Erbil ve Süleymaniye Havalimanları’nın, IKBY’ye ait olduğunu ve çalışmaya devam edeceğini belirten IKBY Ulaştırma Bakanı Bavemurad, kararı kabul etmedikleri gibi doğru da bulmadıklarını ifade etti. Bavemurad, “Bağdat hükümetinden yetkililerin havalimanına girişlerine izin vermeyeceğiz” ifadelerini kullandı.

Havalimanlarının kapatılması halinde birçok vatandaşın bundan olumsuz etkileneceğini dile getiren Bavemurad, kararı, ‘siyasi cezalandırma’ olarak niteleyerek, Irak hükümetinin bu kararının hukuki temeli olmadığını ve sivil havacılık anlaşmalarına dayanmadığını ileri sürdü.

IKBY Ulaştırma Bakanı Bavemurad, Erbil ve Süleymaniye havaalanlarında Bağdat hükümetinin hiçbir güvenlik görevlisi veya askerinin bulunması karar hakkında ise şunları söyledi, “Bağdat hükümetinden yetkililerin havalimanına girişlerine izin vermeyeceğiz. Bu havaalanları IKBY’ye ait ve çalışmaya devam edeceğiz.”

Öte yandan, Kürt Asayiş Güçleri, IKBY ile Türkiye arasındaki Habur Sınır Kapısı’nda (İbrahim Halil Sınır Kapısı) Merkezi Irak hükümeti görevlilerinin veya askerlerinin konuşlandırıldığına dair yapılan haberleri yalanladı.

“Sınır kapısında her şey normal”

İbrahim Halil Sınır Kapısı Asayiş Müdürü Abdulvahab Muhammed, Şarku’l-Avsat’a yaptığı açıklamada, “Sınır kapısında her şey normal. Herhangi bir değişiklik yok. Irak yönetimine bağlı herhangi bir asker veya yetkili gelmedi. Bununla ilgili bir bildiri de almadık. Türkiye tarafından da bize böyle bir şey hakkında bilgi verilmedi” şeklinde konuştu.

Iraklı güvenilir kaynaklara göre, Bağdat, Ankara ve Tahran’la, Federal Sınır Geçiş İdaresi çalışanlarının bu iki ülke ve IKBY arasındaki sınır kapılarında, Türkiye ve İran topraklarında konuşlandırılması için anlaşma sağlamaya çalışıyor.

Irak Bakanlar Kurulu, referandumdan bir gün sonra 26 Eylül’de yapılan toplantıda, Irak’ı IKBY üzerinden diğer ülkelere bağlayan tüm sınır geçişlerini Federal Sınır Geçişleri İdaresi’nin denetlemesi, komşu ülkeler arasında transit geçiş yapmak için kullanılan tüm gayr-ı resmi sınır geçişlerinin kapatılması, Erbil ve Süleymaniye havaalanlarından yapılan tüm uluslararası uçuşların askıya alınması kararı alındı. Bu karar dün akşam yürürlüğe girerken, havaalanlarını teslim etmeyi reddeden IKBY, buraların idaresini hala sürdürüyor.

“Tartışmalı bölgelere, güvenlik güçleri geri dönmeli”

Öte yandan, Irak Parlamentosu’nda milletvekillerine konuşan Irak Başbakanı Haydar İbadi, IKBY’yi referandumun sonuçlarını iptal etmeye çağırdı. Irak Parlamantosu’nda Başbakan İbadi ve bakanların katılımıyla gerçekleşen oturumda IKBY’nin bölücü referandumuna karşı yeni yaptırım kararlarını oybirliğiyle onayladı. Bu yaptırımların çoğu, uluslararası havaalanlarından IKBY çift yönlü uçuşların durdurulması, federal makamların kontrolü dışındaki sınır kapılarının kapatılması, bu kontrol noktası dışında ülkeye giriş yapan malların kaçak mal sayılması gibi ekonomik yaptırımlardan oluşuyor. Oturumda milletvekilleri Başbakan İbadi’den, Kerkük dahil olmak üzere, Erbil ile Bağdat arasındaki tüm tartışmalı bölgelerde, güvenlik güçlerinin geri dönme emri verilmesini istediler.

İngiltere’den Barzani’ye diyalog mektubu

Şarku’l-Avsat’ın edindiği bilgilere göre, bazı ülkeler, Erbil ile Bağdat arasında arabuluculuk yapmak ve iki taraf arasındaki sorunları çözmek için ciddi bir diyalog başlatma çağrısında bulundular. Örneğin, İngiltere Savunma Bakanı Michael Fallon, IKBY Başkanı Barzani’ye gönderdiği mektupta Bağdat ile yapıcı diyaloğa geçmesini talep etti. Mektup’ta Fallon’un Barzani’ye “Şu anda referandumu düzenlediniz. Bağdat ve komşularla münasip bir çözüme ulaşmanız için yapıcı bir diyaloğa geçmenizi talep ediyoruz” dediği kaydedildi.

Ganimi’yi Tahran’da Bakıri karşıladı

Tüm bu gelişmelerin yanısıra, Irak Savunma Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamaya göre, Genelkurmay Başkanı Osman Ganimi Tahran’a gitti. Açıklamada, Ganimi’nin askeri iş birliği ve dayanışma çabalarının koordinasyonunu sağlamak için temaslarda bulunacağı kaydedildi.

İran Tesnim haber ajansı haberine göre, Irak Genelkurmay Başkanı Osman Ganimi’yi İranlı mevkidaşı Tümgeneral Muhammed Bakıri karşıladı. Habere göre, Ganimi, İran’a askeri desteğini sürdürdüğü için teşekkür etti. Irak Genelkurmay Başkanı Osman Ganimi yaptığı açıklamada, “Biz bu görüşmede iki ülke arasında mevcut kriz konusunda gerekli askeri işbirliği ve koordinasyon ve yine iki ülke sınırları konularında görüştük. Ümit ederim sınırların güvenliği ve istihbarat paylaşımı konusunda birçok anlaşma imzalarız” ifadelerini kullandı.