Avusturya’nın kuzeyinde bulunan Salzburg kentinde düzenlenen Avrupa Birliği(AB) Liderleri Gayrıresmi Zirvesi sona erdi. Zirvede Brexit konusuna yoğunlaşan liderler, göç ve güvenlik konularını da ele aldı.
“Daha fazlası olamazdı”
Dün Salzburg’da sona eren AB zirvesini bu şekilde özetlemek mümkün. Zirve kesilen bağlantıları birleştirmek ve AB’nin temellerini tehdit eden göç krizi sayfasını kapatmak için umutsuz bir şekilde toplanmıştı.
Donald Tusk, Avusturya’nın Salzburg kentindeki iki günlük zirve sonrası Avrupa Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker ve Avusturya Başbakanı Sebastian Kurz ile birlikte ortak basın toplantısı düzenledi.
Tusk, ticaret ve İrlanda sınırı konularında İngiltere ile görüş ayrılıklarının devam ettiğini söyledi. AB Konseyi Başkanı, “Ortak pazar gibi taviz vermeye hazır olmadığımız konular olduğunun anlaşılması gerekiyor. (İngiltere’nin) Chequers Planı’na bu yüzden şüpheyle yaklaşıyoruz” dedi.
İngiltere’nin bu teklifinin Brüksel tarafından reddedilmesi kimseyi şaşırtmadı. Malta Başbakanı Joseph Muscat, zirve sonrasında yaptığı açıklamada “Avrupa Birliği’nin ortakları arasında İngiltere’nin birlikten çıkışıyla ilgili yeni bir referandum yapılması gerekliliğiyle ilgili neredeyse oybirliği var. Çoğumuz İngiliz halkının bu konuları yeniden değerlendirmesini, seçenekleri müzakere etmesini ve son kez bir karar vermesinden memnuniyet duyacağız” dedi.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da İngiltere’nin Chequers Planının, kabul edilemez olduğunu söyledi. Macron, “Londra’nın yaşadığı sorunların, Brexit sürecinin kolay geçeceğini ve İngiltere’yi daha zengin bir ülkeye dönüştüreceğini söyleyenlerin “yalancı” olduklarını gösterdiğini belirtti. Ekim ayında İngiltere’den yeni öneriler beklediklerini sözlerine ekledi.
Buna karşılık, Çek Başbakanı Andrés Babiç BBC’ye verdiği demeçte şunları söyledi: “Nihayetinde bir anlaşmaya varmayı umuyoruz. İngiltere’nin birlikten çıkışından hiç memnun değilim. Bu konuda yeni bir referandum yapılabilir. Belki insanlar görüşlerini değiştirebilir ve durum sorunun çözümünü hızlandırır.”
İngiltere, 29 Mart 2019’da AB’den ayrılması gerekiyor. Müzakereler iki taraf açısından da sorunlarla karşılaşıyor. İrlanda ve Lüksemburg gibi ülkelerden bazıları ikinci bir referandum fikrini ileri attılar.
Fransa başkanlığına yakın bir kaynak AFP’ye şunları söyledi: “İngiltere’de neler olabileceğine yönelik tercih belirlemek bize bağlı değil. Aksine bu İngilizlerin tercihi olacak. Bu konu Theresa May ile tartışılmadı.”
Ancak Theresa May yeni bir referandum fikrini kesin bir dille yalanladı. Çarşamba akşamı mevkidaşlarıyla yedikleri yemekte May şunları söyledi: “Çoğunuzun İngiltere’nin birlikten ayrılmasını istemediğini biliyorum. Ancak ikinci bir referandum yapılmayacak çünkü İngiltere halkı son sözünü söyledi. Başbakan olarak bunu gerçekleştireceğim ve İngiltere önümüzdeki yıl 29 Mayıs’ta birlikten çıkacak.”
İngiliz sivil toplum örgütlerinin bir kısmı ve bazı muhalefet partileri ikinci bir referandumu talep ediyorlar.
İkinci referandumun en önemli savunucuları arasında Londra Belediye Başkanı Sadık Han, İngiltere eski başkanlarından Tony Blair ve John Major ile eski futbol yıldızı Gary Lenaker bulunuyor. Ancak İşçi Partisi’nin resmi pozisyonu bu çizgide değil yine de ihtimalleri reddetmiyor.
Liberal Demokrat Parti lideri Vince Cable Salı günü yaptığı toplantıda “çok sayıda insanın onları kaotik ve pahalıya mal olacak birlikten ayrılma fikrini reddediyorlar” dedi.
Fakat iki ana siyasi parti bu teklifi desteklemediğinden, onu somut bir gerçekliğe çevirmek neredeyse imkansız görünüyor.