Londra: Şarku’l Avsat

İngiltere Başbakanı Theresa May, hükümetteki 4 bakanın istifasının ardından Brexit anlaşmasını ve siyasi geleceğini kurtarmaya çalışıyor. İngiltere’nin eski Brexit Bakanı David Davis bugün yaptığı açıklamada, Başbakan May’in Brexit anlaşmasının parlamento tarafından onaylanmayacağını ve yeni bir anlaşma için Avrupa Birliği ile yeniden pazarlık yapması gerekeceğini söyledi.

Davis, geçtiğimiz Temmuz ayında İngiltere parlamentosunun önümüzdeki mart ayında Avrupa Birliği’nden (AB) ayrılmasından sonra gerçek anlamda yetkilerini yerine getiremeyeceğini ifade ederek, May’ın politikalarının çekilme konusundaki müzakereleri baltaladığı gerekçesiyle istifa etmişti.

Buna karşılık İngiliz basınında, Çevre Bakanı Michael Gove’un, AB’den çıkışın en büyük destekçilerinden biri olması nedeniyle istifa etmeyeceğini ve May’e destek olacağı yönünde haberler yer aldı.

Brexit Bakanı Dominic Raab’ın istifasından Gove, Brexit dosyasını devraldı. Raab’ın istifası, daha iyi bir anlaşma konusunda May’i müzakere ikna etme çabasıyla birlikte Cuma günü reddedildi. Ancak May, 585 sayfalık anlaşmanın ‘ülkesi ve tüm halkı için en doğru anlaşma’ olduğu konusunda ısrarcı.

Öte yandan İskoçya bölgesel yönetimi Başbakanı Nicola Sturgeon, May’e anlaşmayı parlamentodan geçirmeye çalışmamasını öğütleyerek, sonunda anlaşmanın düşeceğini söyledi. Anlaşmayı kabul ettirmek yerine yeni bir anlaşma için Brüksel’e gitmesini söyleyen Sturgeon, AB liderlerinin maddeleri gözden geçirmeye hazır olduklarını vurguladı.

Brexit anlaşmasının 585 sayfalık metninde en kritik kısmı İrlanda Cumhuriyeti ile Kuzey İrlanda arasındaki sınır sorunu oluşturuyor.

Metinde Birleşik Krallığı oluşturan unsurlardan İskoçya ve Galler’in adı geçmezken, İngiltere üç kez, Kuzey İrlanda ise 100 kez anılıyor.

Anlaşma metnine göre, İngiltere’nin AB’den resmen ayrılmış olacağı 29 Mart 2019’dan itibaren İngiltere’nin AB üyeliğine özgü avantaj ve yükümlülüklerini muhafaza edeceği yaklaşık 2 yıllık geçiş süreci başlayacak.

Tarafların gelecekteki ticari ilişkilerini müzakere edeceği geçiş süreci 2020’nin Aralık ayı sonunda bitecek. Ancak taraflar aynı yılın temmuz ayında üzerinde anlaşmaları durumda bu süreyi uzatabilecek.

AB ile İngiltere arasında Haziran 2017’de başlayan müzakerelerde taraflar, geçen yılın sonunda İngiltere’nin AB bütçesine taahhütlerinden kaynaklanan yüklü bir ‘ayrılık ücreti’nin ödenmesi ile vatandaş haklarının da aralarında yer aldığı bir dizi konuda ön anlaşmaya varmıştı.

Taraflar, AB üyesi İrlanda Cumhuriyeti ile İngiltere’ye bağlı Kuzey İrlanda arasında fiziki sınır getirmeyecek bir çözüm üzerinde ise kesin anlaşmaya varamamıştı.

İngiltere 23 Haziran 2016’da yapılan referandumla AB’den ayrılma kararı almıştı.