Irak’ta ‘Yeni Hükümet’i kurmakla görevli Başbakan Adil Abdulmehdi, yeni kabinede yer alacak isimler ile hükümet programını önümüzdeki hafta Irak parlamentosuna sunmayı planladığını açıkladı.
Abdulmehdi, Facebook sayfasından şu açıklamaları yaptı: “Bakan isimlerini hükümet programıyla birlikte önümüzdeki hafta sunmayı düşünüyorum. Parlamento Başkanlığı, liderler ve parlamento bloklarıyla daha sonra açıklanacak olan uygun günü belirlemek için irtibat halindeyiz.” Yeni bakanlık kabinesinin, yüzde 70 oranında siyasi uzlaşılara ve yüzde 30 oranında bağımsız teknokratlara dağıtılan 22 ila 23 bakanlık görevi içermesi bekleniyor.
Iraklı bir politikacı Adil Abdulmehdi’nin hükümet kabinesine yönelik son dakika müzakerelerinin atmosferine dair şunları söyledi: “Her bir siyasi oluşum tarafından elde edilen bakanlık sayısı ile bu bakanlıkların yönetim veya hizmet bölümleri olarak sınıflandırılması hakkında Sünni-Şii anlaşmazlıkları ortaya çıktı.”
Şarku’l Avsat’a konuşan ve isminin açıklanmasını istemeyen politikacı sözlerine şöyle devam etti: “Sünni Araplar, belirlenen sürenin dün sona ermesine rağmen, bakanlık görevleri için henüz adaylarını sunmadılar.”
Söz konusu kaynak, bakanlıklardan ve bakanlıkların bölünmesi yönteminden memnuniyet duyulmadığına yönelik belirtilerin ortaya çıkmasına işaret etti ve şöyle dedi: “Irak’ın işgali sonrasında Amerikalı sivil yönetici Paul Bremer tarafından kurulan ve üyeleri mezhepsel ve etnik kota temelinde ayrılan Yönetim Konseyi’nin kabine yapısına geri dönmeye yönelik bir eğilim var. O dönemdeki mezhepsel ve etnik kotaya göre, Yönetim Konseyi’nin Şii üyelerinin sayısı 13, Sünni Arap üyelerinin sayısı 5, Kürt üyelerinin sayısı 3 ve azınlık üyesinin sayısı ise 1’di.”
Kaynak, Yönetim Konseyi’nin yapısı ile bakanlıkların paylaştırılma yöntemi arasındaki ilişki hakkındaki bir soruya yanıt olarak ise şunları söyledi: “Seçimlerden sonra bırakmamız gereken bakanlıklar aracılığıyla siyasi oluşum evlerine geri dönmek isteniyor. Artık Şii, Sünni veya Kürt evi yok, seçim gereklerine göre katılan partiler var. Hali hazırdaki taksim, mezhepsel ve etnik oluşumlara ikinci bir geri dönüş niteliğinde. Mevcut taksim Şiilere 13, Sünnilere 5, Kürtlere 3 ve azınlıklara ise bir bakanlık veriyor. Bu paylar, Yönetim Konseyi’ndeki paylarla aynı. Bu durum, Sünnilerin bu taksimi reddetmesine yol açtı. Sünniler 5 değil 6 bakanlık istiyor ve Sünni savunma bakanının yetkileri genellikle geri çekildiği için Savunma Bakanlığı yerine Petrol Bakanlığı’nı tercih ediyorlar. Kadın ile Turizm ve Tarihi Eserler Bakanlıklarından birinin Sünni Araplara verilmesine yönelik girişimler var.”
Öte yandan, Şarku’l Avsat’a konuşan Türkmen Cephesi Başkan Yardımcısı Hasan Turan ise şu açıklamaları yaptı: “Türkmenler, başta Türkmenler olmak üzere, oluşumlar için öneminden dolayı bakanlık görevlerindeki paylarını doldurmak için isimler verdi. Çünkü önceki hükümete katılmamak bize çok zarar verdi ve konumumuzu zayıflattı. Türkmenlerin katılımı, ulusal birliği güçlendiriyor ve ülkenin birliğini destekliyor.”
Turan, hükümet kabinesinin anayasal tarihinden önce ilan edilip edilmemesi hakkında ise şunları söyledi: “Bakanlığın kısa sürede ilan edilmesi ihtimalinden konuşulmasına rağmen, anayasal zamanlamaya bağlı kalınacağını umuyoruz. Hükümet kabinesi düzeyinde hala çözülmeyen ve askıda kalan durumlar var.”
Bunların yanı sıra, Adalet Bakanlığı, Berhem Salih’in Cumhurbaşkanı olduğunu ve eski Cumhurbaşkanı Fuad Masum’un emekliye ayrıldığını kesinleştiren kararnamelerin yayınladığını açıkladı. Başkan Yardımcıları Nuri el-Maliki, İyad Allavi ve Usame Necefi’nin emekli olduklarını belirten kararnamelerin yayınladığını da bildirdi.
Şarku’l Avsat’a konuşan hukuk uzmanı Ahmed İbadi konu hakkında şu ifadeleri kullandı: “Bu kararnameler, yönetimdeki her değişikliğin ardından, yasaya göre hukuki olarak bu makamlara kimlerin getirileceğini belirleyen prosedürlerdir. Eski başkan yardımcıları Nuri el Maliki, İyad Allavi ve Usame Necefi, milletvekili dokunulmazlığından yararlanmayan sıradan vatandaşlar oldular, çünkü Irak parlamentosuna üyelik kazandılar. Ancak onlar, Muhammed Halbusi’nin kazandığı parlamento başkanlığı makamı için yarışmak üzere yemin eden Usame Necefi hariç, hukuki yemin etmediler.”