Irak’taki Yahudi toplumu dünyanın en eski Yahudi toplumlarından biriydi.

Küçük bir azınlık olarak, Babilliler döneminden itibaren Irak’a egemen olan birçok gücün yönetimi altında yaşamak zorunda kaldılar.

Bu da liderlerine, topluluk üyelerini tehlikelerden korumak için yöneticiler ile ilişkilerinde akıllı, beceri ve maharetli olmayı ve incelikli söz sanatını kullanmayı öğretmiş.

Daha sonrada bu hahamların kullandığı zekice bir üsluba dönüşmüş.

Bağdat Yahudilerinin, her İbrani yılbaşında topluluğun liderini ziyaret etmeleri adettenmiş.

Yeni yılını kutlar ve bu yılki beklentilerini sorarlarmış.

Tabi ki topluluk liderlerinden, her şeyi bilmeleri beklendiği için onlara: “Ah! Bu yıl bambaşka bir yıl olacak” diye karşılık verirmiş.

Eğer bu yıl topluluk için güzel ve hayırlı bir şekilde sona ererse onlara: “Size dememiş miydim?” dermiş.

Felaketler ve korkunç olaylar ile dolu olduğunda ise kendilerine: “Size bu yıl bambaşka bir yıl olacak” dememiş miydim diyerek yine o gizemli ifadesini hatırlatırmış.

İşte Yahudi topluluğun lideri Sasson Khadouri, yönetime geçen Abdülkerim Kasım’ı kutlarken kendisine yeni dönem hakkındaki düşüncelerini ve eski döneme kıyasla nasıl bulduğu yönündeki düşüncelerini soran Kasım’a yine böyle bir cevap vermiş: “Ah sayın Başkanım, bu dönem nerede o dönem nerede”.

Bu üstü kapalı söz ile Haham Sasson’un tam olarak ne kastettiğini söyleyebilecek biri var mıdır acaba?

Ama Yahudiler, bilhassa Filistin sorunu ile ilgili gösteriler düzenlenmeye başladığında gerçek bir çıkmazın içine düşmüşler.

Gösterilere katılmasalar ihanetle ve siyonistlikle, katılsalar ikiyüzlülük ve hilekarlıkla itham edileceklermiş.

Bu nedenle, sol eğilimli Yahudiler “Siyonizm İle Mücadele Birliği”ni kurduklarında, asıl amaçlarının Siyonizm için mücadele olduğu gerekçesi ile tutuklanarak mahkemeye sevk edilirler!

Ama dediğimiz gibi onlar tam bir kelime ustasıydılar. Kendilerini şu şekilde savunmuşlar: Sivrisineklerle mücadele kampanyası, sivrisineklerin mücadelesi ve direnişi anlamına mı gelir?

1948 yılında Salih Cebr’in Porstmuth’ta İngiltere ile imzaladığı dostluk anlaşmasının ardından yaşanan ve Kutlu Zafer olarak adlandırılan halk ayaklanması sırasında Bağdat Yahudileri yine zor anlar yaşamışlar.

Me’mun Köprüsü’nde düzenlenen gösterilerde birçok kişinin şehit düşmesinin ardından hükümet düşmüş ve Irak anlaşmadan çekilmişti.

Oluşturulan yeni hükümet insanlara gösteri yapma izni verdiği için halk grup grup sokaklara döküldüler. Bir taraftan:

“Gençler köprüde toplandı onları kim koruyacak? İfadesi yükseldiğinde diğer taraftan:

“Hiçbir ülke bunu yapmadı, Salih Cebr’den başka! Karşılığı gelirmiş.

Elbette Yahudilerin buna katılmamak gibi bir seçenekleri yoktu.

Dolayısıyla onlarda bir gösteri düzenlediler.

Ama bu tekerlemenin ikinci kısmı, onlara biraz rahatsız edici gelmiş olacak ki bunu ustaca değiştirmişler:

“Gençler köprüde toplandı onları kim koruyacak
Yeni hükümettir onları tasfiye edecek!”