2006 yılından beri uygulanan yeni Irak sistemindeki siyasi geleneğe göre parlamentonun çoğunluğu, Berham Salih’i cumhurbaşkanı ve Adil Abdülmehdi’yi de başbakan olarak seçti. Ülkeyi tehlikeli çekişmeden kurtaran Başbakan Haydar İbadi’nin dönemi sona erdi ki bu tehlikeli çekişme Irak’ın bütünlüğünü tehdit ediyordu.
Irak’taki siyasi kota sistemi, cumhurbaşkanlığını Kürtlere, başbakanlığı Şiilere ve meclis başkanlığını ise Sünnilere vermeyi öngören kanunlar değil de örf ve adetler çıkarttı. Kota sistemi, iyi bir siyasi model değildir. Aksine bu model, bölünmüşlüğü, mezhepçiliği ve ırkçılığı sağlamlaştırıyor. Söz konusu model, içerisinde daha büyük sorunlar taşıyabilir. Fakat bu zorluklara ve tehlikelere rağmen mezkûr model, Irak’ı gelecekte daha iyi bir kıyıya barış içinde ulaştırabilecek bir araç olarak kalmaya devam edecek.
Salih ve Abdülmehdi’nin seçilmesi gerçekten olumlu bir gelişmedir. İki isim, terör grupları ve silahlı milisler gibi Irak’ın içindeki fitne kalıntılarının yanı sıra özellikle Suriye ve İran’da ülkeyi çevreleyen kaos döneminde ılımlı ikiliyi temsil ediyor.
Çokları, çekişmenin sonlanıp seçim sonuçlarının açıklanmasının ardından derin bir nefes aldı. Hepimiz, Irak’ın dış müdahalelerden kurtulup iç gelişmeye yoğunlaşmasını ümit ediyoruz. Ortadoğu, güçlü, sağlam ve bağımsız bir Irak’la herkesi tehdit eden kaos cephesini kapatabilir. Irak’ın istikrarlı devletler grubuna katılıp kalkınmaya yönelmesini ve 40 yıldır sefil ve zor durumda yaşayan yurttaşlarının ihtiyaçlarını gidermesini istiyoruz.
İstikrar, 21.yüzyılın başında rejimin devrilmesinin ardından Irak’a miras kalan bir problemdir. Kaos ve merkezi yönetimin yokluğunun yanı sıra terör, dış müdahaleler ve silahlı milislerin nüfuzu nedeniyle sıkıntılar arttı. Son istatistiklere göre Irak’ın nüfusu, 38 milyonu geçti. Dolayısıyla Irak’ın problemleri de artıyor. Ülke, elektrik, su, yol ve havaalanı gibi temel ihtiyaçları karşılamak için 20 yıla ihtiyaç duyabilir. Saddam Hüseyin’in yönetime geçtiği 1979 yılında Irak’ın nüfusu 12 milyondu. Saddam Hüseyin, daha çok askeriyeye ve savaşlara yönelik harcamalar yaptı.
Salih ve Abdülmehdi’nin seçilmesiyle birlikte bölgede rahatlama meydana geldi. Çünkü siyasi geçiş sürecinin sekteye uğrayıp boşluk meydana gelmesi, iktidar çatışmasının başlaması, ülkenin bölünmesi ve dış müdahalelerin meydana gelmesi noktasında gerçek bir endişe vardı. Diğer bir olumsuz senaryo ise dışa (örneğin İran’a) meyilli şahsiyetlerin seçilmesi sonucu Irak, ABD’nin İran’a yönelik yaptırım uygulamasıyla birlikte büyük bir çıkmaza girebilir.
Berham Salih’i tüm bölgesel ve uluslararası güçlerle olumlu ilişkilere sahip siyasi bir karakter olarak tanıdık. Aynı şekilde geçmiş yıllarda aday gösterilen Adil Abdülmehdi de öyle. Partisel ve bölgesel çekişme ve kota sistemi kapsamında Irak içerisinde beklenen doğal protestolara rağmen Kürtler, başarısız bağımsızlık girişiminin ardından merkezle olan ilişkilerini düzeltmesi gerekecek. Bağdat, İran’ın baskılarından uzak kalacak bir politikayla net vizyona sahip bir yönetime ihtiyaç duyacak. Zira İran, bölgesel güçlere karşı koymada siyasi bir araç, para aklamada, petrol satmada, gelir engelini aşmada ekonomik bir vasıta ve Kudüs Gücü ile Devrim Muhafızları’na askeri bir araç olması için Irak’tan jeopolitik bakımdan yararlanmaya çalışıyor. Öyle ki Devrim Muhafızları, Irak merkezli bazı milisleri Suriye, Yemen ve başka yerlerde Hamaney rejiminin yerine savaşan ucuz askerler olarak kullanmayı kısmen başardı.
ABD-İran anlaşmazlığı, ülkeyi Tahran’ın emellerinden uzaklaştırmak amacıyla yeni Irak yönetimi için bulunmaz harika bir fırsattır. Herkes, Bağdat’taki yeni liderlerin yeni politikayı açıklamasını, Irak’ın Iraklıların olduğunu, çatışmaya taraf olmayacağını ve Devrim Muhafızları için koridora ve kaçakçılık piyasasına asla müsaade etmeyeceğini açık ve ciddi bir şekilde ifade etmesini bekleyecek.