İran, hükümete yönelik ihmal suçlamalarından sonra, Kirmanşah depreminin mağdurları için yardım ve destek toplamak ve geçici evler sağlamak amacıyla kişisel girişimde bulunan tanınmış kişileri ifadeye çağırdı.

Eski İran Milli Takımı Kaptanı Ali Dayi, sosyal medya hesaplarında, kendisini ifade vermeye çağıran mahkeme kararının bir kopyasını yayınladı.

İran’da meşhur kişilerin çağrıları, “hükümet ihmali” olarak nitelendirilen şeye karşı bir sivil eylem örneği olarak kabul ediliyor.

Geçtiğimiz yıl Kasım ayında Kirmanşah’ta Richter ölçeğine göre 7,1 şiddetinde bir deprem meydana gelmişti. Deprem sonucunda 400’den fazla insan hayatını kaybetmiş ve 7 binden fazla kişi de yaralanmıştı. Ayrıca, 10 yıldan daha az bir süre önce hizmete açılan ‘Mehr’ adlı hükümet konut projesi dahil olmak üzere çok sayıda yerleşim alanı da yıkılmıştı.

Söz konusu girişimi başlatan şahıslara yönelik suçlamalar, İranlı yetkililerin, meşhur kişilerin yıkıcı depremden etkilenen bölgelere yardım için topladığı bağış miktarlarıyla ilgili henüz bir istatistik yayınlamadığı bir zamanda geliyor.

Yardım sağlama konusundaki yavaşlık, İran hükümetine karşı ciddi eleştirilerin yöneltilmesine yol açmıştı. İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, bölgeyi ziyaret etmek zorunda kalmıştı. Hükümet ise, “Devrim Muhafızları” na yakın medya organları tarafından yayınlanan ve hükümeti mağdurların durumunu ihmal etmekle suçlayan raporları çürütmüştü.

İran Devrim Muhafızları Ordusu (DMO), komutanı Muhammed Ali Caferi’nin depremden etkilenen bölgelere yaptığı ziyaretleri gösteren videolar yayınlamıştı. Videolar, askeri servislerin zarar gören insanların barınması için çadır ve geçici evler sağladığını gösteriyordu.

Deprem, hükümet ile DMO arasındaki söz düellosuyla eş zamanlı olarak gelmişti. Her iki taraf da aralarındaki soğuk medya savaşı bağlamında, depremden etkilenenlere sağladığı yardımları kullanmaya çalışmıştı.

Deprem, hükümeti ihmal ve İran’daki büyük olaylarla başa çıkamamakla suçlayan muhafazakâr medyanın “temel dayanağı” olmuştu.

Bu, sivil toplumun ve tanınmış kişilerin İranlıları depremden etkilenen bölgelerdeki mağdurlara ve özellikle de dağlık bölgelerdeki aşırı soğuklar nedeniyle sığınak arayan insanlara yardım sağlama konusunda teşvik etmeye yönelik girişimleriyle sonuçlanmıştı.

En önemli girişimler, İran’ın milli futbol takımı kaptanı ve tarihi golcü Ali Dayi ve İranlı futbol yıldızı Ali Kerimi’den geliyordu. Söz konusu girişimler, sanatçıları ve siyasi aktivistleri de içeriyordu.

Siyaset bilimi profesörü ve reformcu politik aktivist Sadık Ziba Kelam, geçtiğimiz günlerde, mahkemeye çağrıldığını ve banka hesaplarının kapatıldığını duyurmuştu.

Öte yandan Ali Dayi de, banka hesaplarının yargı talebi ile dondurulduğunu belirtmişti.

Dün de senarist Mihrab Kasım Hânî, polis tarafından depremden etkilenenler için yardım sağlama ve bağış toplama yöntemi hakkında soruşturmaya çağrıldığını açıkladı.

Kasım Hânî, “Instagram” hesabından, bazı milletvekilleri ve yetkililerin ünlü kişileri “insanların parasından milyarlar ele geçirmek” le suçladıklarına işaret etti. Soruşturmalar suçlamaların haksız olduğunu doğruladığında, girişimlerin sahiplerinin itibarlarının iade edilmesi gerektiğine dikkat çekti.

İran medyasına göre, listede şimdiye kadar sinema oyuncusu Elham Pavenezhad ve yardım faaliyetlerinde çalışan diğer aktivistler yer aldı.

İranlı polis şefi Hüseyin Aştari yaptığı basın açıklamasında, “İlgili kişilere mahkeme celpleri gönderilmedi, bazı açıklamalar yapmaları için çağırdık” ifadelerini kullandı. Ayrıca polisin, ünlü kişileri, İran yargısının talebi üzerine soruşturma bağlamında çağırdığını belirtti.