Danimarka, İskandinav ülkelerindeki muhalifleri hedef almakla suçladığı İran’a karşı yaptırım konusunda Avrupalı ortaklarının desteğine başvurmaya hazırlanıyor.
İsrail istihbarat servisi Mossad, Kopenhag’da bulunan “Ahvaz’ın Kurtuluşu İçin Arap Mücadelesi Hareketi (ASMLA)” lideri Habib Cabr’a yönelik saldırı girişimini başarısızlığa uğratan bilgileri Danimarkalı yetkililere sağlayanların kendi ajanları olduğunu açıkladı.
İsrail istihbarat kaynakları, Tel Aviv’in Danimarkalı yetkililere yaklaşık üç hafta önce terör eylemi hazırlıkları yapan İranlı bir hücrenin bilgilerini vermesi sayesinde saldırının engellendiğini aktardı. Kaynaklar, verilen istihbarat doğrultusunda 1’i Danimarka vatandaşı olmak üzere 3 İranlıyı taşıyan araca ulaşıldığını belirtirken, operasyonda gözaltına alınan kişilerin üzerinde patlayıcı madde bulunduğu ifade edildi. Danimarka istihbaratı, zanlılardan birinin suikast hazırlığını itiraf ettiğini, başka birinin de İran istihbaratına çalıştığını açıkladığını duyurdu.
Eski Mossad Başkan yardımcısı Ram Ben-Barak, konuya ilişkin İsrail Radyosu’na yaptığı açıklamada, İsrail istihbaratının İran’ın faaliyetlerine dair Avrupa ve Arap ülkelerine sunduğu kıymetli bilgiler sayesinde çok sayıda saldırının engellendiğini, en son 3 ay önce Paris’te benzer bir saldırının Mossad’ın aktardığı bilgiler sonucunda başarısız olduğunu söyledi.
Danimarkalı merciler, dün 3 İranlıyı, Ahvaz’ın Kurtuluşu İçin Arap Mücadelesi Hareketi (ASMLA) üyelerine yönelik “Danimarka topraklarında saldırı hazırlığında bulunmakla” suçlamıştı. Tahran, ASMLA’yı geçtiğimiz Eylül ayında İran’ın güneybatısındaki Ahvaz kentinde meydana gelen kanlı saldırıyı düzenlemekle suçluyor.
İki ülke arasındaki gerginlik giderek artıyor
İki gün önce saldırı planının ortaya çıkmasıyla birlikte Tahran- Kopenhag hattında yaşanan gerginlik giderek artıyor.
AFP’ye göre Tahran, ASMLA üyelerine suikast planladığı yönündeki iddiaları reddederek, “düşmanlarının” kendisine karşı hazırladığı “taraflı raporlarla” Avrupa ile İran arasındaki iyi ilişkileri zedelemek istediğini savundu.
Danimarka ise bu olayın arkasında İran’ın bulunduğuna dair şüphesi olmadığını belirtiyor. Danimarkalı Dışişleri Bakanı Anders Samuelsen, AFP’ye verdiği demeçte, “Bunun arkasında İran devleti bulunuyor” dedi.
İran’a yaptırım hamlesi
Danimarka Başbakanı Lars Lokke Rasmussen, Oslo’daki Kuzey Avrupa liderleri toplantısında gazetecilere yaptığı açıklamada, “ortak hareket etmek için” hükümetinin AB’nin diğer 27 üyesi ile iletişime geçtiğini söyledi.
İngiltere Başbakanı Theresa May Oslo’daki toplantıda, Danimarka’ya verdiği desteği dile getirdi.
Ancak AFP’ye göre Danimarka’nın Avrupalı müttefikleri İran’a yanıt verme konusunda pek de istekli görünmüyor. Ajansın aktardığına göre, İsveç Başbakanı Stefan Lofven, “Danimarkalı meslektaşlarımızla konunun yakından takipçisi olacağız. Konuyla ilgili daha fazla bilgi edindiğimizde, yanıt olarak alabileceğimiz tedbirleri ele alacağız” diye konuştu.
Danimarka Polis İstihbarat Kurumu, Danimarka’daki ASMLA üyelerine suikast hazırlığındaki İran asıllı Norveç vatandaşı bir kişinin 21 Ekim’de İsveç’in Göteborg kentinde tutuklandığını duyurmuştu.
ABD’den Danimarka’ya övgü
ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo da önceki gün Twitter üzerinden paylaştığı mesajda, “İran rejimine bağlı katilleri tutukladığı” için NATO üyesi olduğuna dikkat çektiği Danimarka’ya övgüde bulunmuştu.
Ancak diğer yandan İran konusunda ABD ve AB üyeleri arasında bir bölünmüşlük söz konusu. AFP’ye göre, bir tarafta 2015’te İran’la nükleer anlaşmadan tek taraflı olarak çekilerek askıya alınan İran ekonomik yaptırımlarının en güçlü şekilde yeniden hayata geçiren ABD dururken, diğer tarafta anlaşmayı korumak için çaba sarf eden AB üyesi ülkeleri bulunuyor.
Danimarka Başbakanı Rasmussen, “Ortak bir yanıt vermek amacıyla önümüzdeki günlerde Avrupalı müttefiklerimizle istişare edeceğiz” dedi.
“Nükleer anlaşmayı sürdürmek istiyoruz” diyen Rasmussen, anlaşmanın yaşanan gelişmelerin üstünü örtmede açık çek anlamına gelmediği konusunda Tahran’ı uyardı.
Danimarka, İran’ın Kopenhag Büyükelçisi’ni de dün Dışişleri Bakanlığı’na çağırarak izahat istemişti.