İran’daki ekonomik krizin aşılması ve yaptırımların etkisinin hafifletilmesi için Tahran’ın Mali Eylem Görev Gücü’ne (FATF) üye olmasına ilişkin talepler sonuç verdi. Meclis Başkanı Ali Laricani’nin, bu konuya ilişkin hazırlanan yasa tasarısını mecliste tartışmaya açması, milletvekillerini şaşkınlığa uğrattı. Kara paranın aklanması ve terör finansmanının engellenmesine yönelik hazırlanan ve ülkede tartışmalara neden olan yasa tasarısı, söz konusu alanlarda “uluslararası iş birliği ve bilgi paylaşımını” öngören madde çıkarılarak onaylandı.
Daha önce yayınlanan meclis çalışma takviminde olmamasına rağmen görüşmeler, İran’ın FATF üyeliğini öngören yasa tasarısının bazı maddelerinde değişiklik yapılmasını talep eden Anayasayı Koruyucular Konseyi’nin baskısı altında gerçekleştirdi.
FATF üyeliğine şartlı onay: Hamaney’in rızası gözetilerek 5. madde çıkarıldı
Tesnim haber ajansına göre Ali Laricani, yasa tasarısı üzerinde değişiklik yapıldığını ve Düzenin Maslahatını Teşhis Konseyi’nin onayına sunulacağını söyledi. Buna göre, tasarıda yer alan kara paranın aklanması ve terör finansmanının engellenmesi ile ilgili alanlarda “uluslararası iş birliği ve bilgi paylaşımını” öngören 5. madde çıkarıldı.
FATF, Haziran ayında örgütün standartlarına uygun iç yasaları yürürlüğe koyması için İran’a üç ay süre tanımıştı.
Dünkü meclis oturumunda yaşanan sürpriz, son iki aydır üyeliğe ilişkin kapsamlı tartışmaların ardından geldi. Tasarıyla ilgili değişiklik talep eden milletvekilleri, İran’ın ‘terör’ tanımıyla uyumlu iç projeleri kabul ederek, dini lider Ali Hamaney’in rızasını da gözetmiş oldular.
Hamaney, İran parlamentosundan terörle mücadele ve kara para aklanmasının önlenmesi yönünde kendi yasalarını hazırlamak için çalışmalarını istemişti. Ali Hamaney, daha önceki konuşmasında “Sadece bazı olumlu yönleri göz önünde tutularak sonunun nereye varacağını bilmediğimiz ancak sorunlu olduğunu bildiğimiz anlaşmalara katılmak zorunda değiliz” ifadelerini kullanmıştı.
Devrim Muhafızları ve Hamaney’e yakın çevreler ise İran’ın FATF üyeliğine karşı çıkıyor. Ülkedeki muhafazakarlar, söz konusu üyeliğin, Tahran’ın bölgedeki müttefiklerini etkilemesinden duydukları çekinceleri dile getiriyor.
Tahran’ın ‘şeffaflık’ sorunu
Hamaney ve Devrim Muhafızları’nın mal varlıkları bilinmiyor ve bu varlıklar üzerinde herhangi bir mali denetim de söz konusu değil. İran’da halkın büyük çoğunluğu, ülkede mali şeffaflık ve hesap verilebilirliğin olmadığını düşünüyor. Hükümet de hali hazırda ülke ekonomisindeki kötü gidişatın sebepleri arasında şeffaflığın olmayışını gösteriyor.
İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, önceki açıklamasında, FATF üyeliğine ilişkin hazırlanan yasa tasarısının onaylanması halinde, “düşmanların elinden, en önemli bahanelerin alınacağını” söylemişti.
İran Meclisi Ulusal Güvenlik Komisyonu Başkanı Haşmetullah Felahatpişe ise ISNA’ya yaptığı açıklamada, meclisin yasa tasarısını görüşmek üzere önümüzdeki hafta toplanacağını açıkladı.
İran’a Ekim ayına kadar süre verilmişti
Mali Eylem Görev Gücü (FATF) ise ülkenin finansal yapısını uluslararası normlara uygun hale getirecek reformları tamamlaması için İran’a Ekim ayına kadar süre vermişti.
Tahran, Kuzey Kore ile birlikte gri listede yer alıyor.
FATF, kara paranın aklanması ve terör finansmanının engellenmesine yönelik 37 üye ülkenin bankacılık ve mali sistemini denetliyor.
Mali Eylem Görev Gücü, Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü’ne (OECD) bağlı “Kara Paranın Aklanmasının Önlenmesine İlişkin Mali Çalışma Grubu” ismiyle de biliniyor.