İran’ın Suriye’deki varlığıyla ilgili Moskova’dan çelişkili açıklamalar geliyor. Rus diplomat ve uzmanlar, Helsinki’de gerçekleşen Putin-Trump zirvesi sonrası Suriye’nin güneyinden İran’ın tamamen çekilerek bu noktaların tampon bölge ilan edileceğini dile getirirken, Rusya’nın Tahran Büyükelçisi Levan Dzhagaryan, dün yaptığı açıklamada bu yöndeki iddiaları reddetti. Dzhagaryan, Putin’in Suriye Özel Temsilcisi Alexander Lavrentiev’in Tahran’daki temasları sırasında bu konunun gündeme gelmediğini vurguladı.

Karar mercii Suriye

Hâlihazırda Rus büyükelçilikleri ile toplantı için Moskova’da bulunan Dzhagaryan, ülkesinin İran’ın Suriye’den çekilmesi noktasında Tahran ile herhangi bir görüşme yapmadığını, buna karar verecek olan tek merciinin Suriye Hükümeti olduğunu söyledi.

Rus haber ajansı İnterfaks’ın önceki gün yayınladığı habere göre Dzhagaryan, “Rusya’nın bu dosyayı görüşmesi mümkün değil. Bu konuda söz söyleyebilecek tek mercii Beşşar Esad Hükümeti’dir. Bu konuda bir anlaşmaya varmak zorunda olan hükümettir, bizler değiliz” ifadelerini kullandı.

İran ve Rusya arasında gerginlik iddiaları

Dzhagaryan, Helsinki zirvesi sonrası basında çıkan “Tahran ve Moskova arasında gerginlik” türünden haberlerin gerçekleri yansıtmadığını belirterek, İran ve ona bağlı birliklerin Suriye’den çekilmesi için ülkesinin herhangi bir girişimde bulunmadığını vurguladı. “Rusya-Tahran arasında gerginlik olduğunu iddia edenleri hayal kırıklığına uğratacağım; iki ülke arasında problem yok” dedi.

Rus “Nezavisimaya Gazeta” gazetesi, Rus diplomatlardan aktardığı ifadelerle Suriye’nin güneyinde bir tampon bölge oluşturulması konusunda ABD ve Rusya’nın anlaşmaya vardığı ve bu konuda İran’ın uzak tutulduğu iddialarını haberine taşıması, Rusya-Tahran ilişkilerinde gerginlik yaşandığına ilişkin yorumlara sebep olmuştu.

Öte yandan Rus Büyükelçi Dzhagaryan, ülkesinin Suriye topraklarında İsrail ile silahlı çatışmaya mani olabilmek için elinden geleni yaptığını kaydetti. Rus Büyükelçi, “İsrail öyle veya böyle bir şekilde Suriye’de bulunuyor, İran da aynı şekilde” açıklamasında bulundu.

Rusya Uluslararası İlişkiler Konseyi Direktörü Andrey Kortunov, geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada, Helsinki zirvesinde bir araya gelen iki liderin Suriye topraklarında İsrail-İran hattında herhangi bir çatışmanın yaşanmaması için anlaşmaya vardığını aktardı. Andrey Kortunov, “Zirve’den çıkan kararlardan biri de, Suriye’nin güneyinde İran ve ona bağlı milislerle İsrail arasında doğrudan bir çatışmanın önüne geçmek için bu bölgede gerginliği düşürmeye yönelik çabaların sürdürülmesiydi. Büyük olasılıkla Golan Tepeleri tampon bölge ilan edilerek burada bulunan İran milisleriyle rejim güçleri yer değiştirecektir” dedi.

İki liderin anlaşmasına Kürt engeli

Kortunov ayrıca iki liderin Suriye’nin kuzeyinde anlaşmaya varmış olabileceği ihtimaline dikkati çekerken, bu senaryonun önünde Kürt engeli olduğunu ve rejim ordusunun buradan İdlib’e ilerleme ihtimalinin olduğuna vurgu yaptı.

Putin’in Suriye Özel Temsilcisi Alexander Lavrentiev, Perşembe günü Tahran ziyareti sırasında Ulusal Güvenlik Konseyi’ndeki üyelerle yaptığı görüşmelerin ardından yaptığı açıklamayla, Suriye’de tam istikrar ve güvenlik sağlanıncaya kadar sahada Rus-İran işbirliğinin süreceğini vurguladı.

İran Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi Sekreterliği Yardımcısı Said İrvani, Lavrentiev ile yaptığı görüşme sonrasında, “Rus yönetimi, terörle mücadele konusunda İran’la olan işbirliğine asla yanlış yapmadı. Rusya ve İran, Suriye’deki siyasi ve güvenlik işbirliğini daha da güçlendirdi” dedi.