Ünlü İngiliz Edebiyatçı Lawrence Durrell’in 60 yıl önce ikamet ettiği ve İskenderiye Dörtlüsü adlı ünlü eserini yazdığı İskenderiye’deki Muharrem Bek semtinde bulunan ünlü Unbrown Malikanesi, 10 yıl süren engelleme çabalarına rağmen, önceki gün yıkıldı.
Victor Emmanuel’in sürgün yıllarını geçirdiği ve vefat ettiği Malikane’de, Sanatçı İffet Naci, İtalyan Sanatçılar Emilia Umbrown ve Kilia Baderoa da ikamet etmişti. Malikane, Mısır’ın kültürel gelişiminin önemli aşamalarına tanıklık etmişti.
Malikane’nin Mısır’da, tarihi eserlerin yıkımını yasaklayan 1687 sayılı kanun çerçevesinde bulunmasına karşın, Malikane’nin mülkiyetini elinde bulunduranlar mahkeme yoluyla bu kanun kapsamından çıkarmışlardı. Önceki gün ise Muharrem Bek semti sakinleri, büyük bir yıkım sesiyle uyandı. Zira Malikane, artık yıkılmıştı.
“Malikaneyi kule yapmak için yıkıyorlar”
Şark’ul Avsat Gazetesi, 15 Eylül 2008 tarihinde, “Lawrence Durrel’in Malikanesini yerine kule yapmak için yıkıyorlar” başlığıyla yayınladığı haberle, Malikane’nin yıkımına karşı duran ilk basın organlarından biri olmuştu. Birçok sivil toplum kuruluşu da yıkımı durdurmak için çeşitli kampanyalar düzenlemişti.
Umbrown Malikanesi, İskenderiye’nin tarihi Muharrem Bek semtinin en önemli sembollerinden biriydi. Ünlü Mısırlı Tiyatrocu Tevfik el-Hakim’in doğum yeri olan Malikane’de, Hind Rüstem, Leyla Murad, Behice Hafız ve Ethem Vanlı gibi ünlü simalar ikamet etmişti. Malikane 1920 yılında restore edilmişti.
İtalya-Mısır Bankası kurucusu Eldo Umbrown ve Sanatçı eşi Emilia Umbrown’un mülkiyetinde bulunan Malikane’nin bitişiğinde bir kuleyle özel bir mimari estetik arz ediyordu. Kule, Tarihi İskenderiye Feneri’ne benzerliğiyle dikkat çekiyordu.
İngiliz Edebiyatçı Lawrence Durrell, Malikane’nin en üst katını kiralamıştı. Durrel, 1943-1945 yılları arasında Malikane’de yaşamıştı. Malikane’de ikamet eden bir başka Satçı olan Ressam İffet Naci, vefat ettiğinde eserlerinin bu Malikane’de sergilenmesini vasiyet etmişti.
Malikane’nin yıkılması, sosyal medyada büyük bir tepkiyle karşılanırken, İskenderiyeli sosyal medya kullanıcıları, Malikane’nin yıkılmasından dolayı üzüntülerini ifade eden yazılar yazdılar.
“Büyük bir toprak yığınıyla karşılaştık”
Konuya ilişkin olarak, Şark’ul Avsat Gazetesine bir röportaj veren el-Zehra Adil, Malikane’nin turistlerin en yoğun ziyaret ettiği mekanlardan biri olduğunu vurgulayarak üzüntülerini belirtiyor. Adil, “Maalesef dünyanın çeşitli yerlerinden gelen ziyaretçilerin uğrak yeri olan özel bir mekan artık yok. Durell’e İskendriye Dörtlüsü’nü yazarken ilham veren bu mekanın yıkıldığını duyduğumuzda, Kahire’deki Amerikan Üniversitesi’nde bulunan mimari hocalarımızla birlikte derin bir üzüntü yaşadık. Malikane’ye gittiğimizde büyük bir toprak yığınıyla karşılaşınca şok olduk” ifadelerini kullandı.
Adil, sözlerini şöyle sürdürdü;
“Kültür Turizmi’nin önemli uğrak yerlerlerinden olan böylesi bir mekanın yıkılması üzücü bir durum. Hükümetten birçok kez Malikane’yi Butik Otel yapmasını talep etmiştik fakat maalesef bu taleplerimiz her seferinde geri çevrilmişti.”
İskenderiye Kütüphanesi, 10 yıl önce, Lawrence Durrell’in İskenderiye Dörtlüsü adlı eserinin 50. Yıldönümü münasebetiyle yapılan bir anmada, Malikane’nin himaye edilmesi gerektiğine dikkat çekmişti. O dönem, Malikane’nin mülkiyetini ellerinde bulunduranlar, Malikane’yi aşamalı olarak yıkmak için çabalıyordu.