İsrailli kaynaklar, Hamas’ın üçüncü bir taraf aracılığıyla uzun süreli ateşkes, esir takası, Gazze’deki kuşatmanın büyük ölçüde hafifletilerek bina ve alt yapı projelerine izin verilmesini içeren yeni bir uzlaşma için müzakerelere hazır olduğu mesajının kendilerine ilettiğini açıkladı.
Kaynaklara göre Hamas son aylarda farklı kanallardan Gazze’de uzun süreli ateşkese hazır olduğunu belirten İsrail’e bazı göndermelerde bulundu. Bu uzlaşmanın başlaması için gerekli şartların ise ambargonun hafifletilmesi ile bina ve alt yapı projelerine izin verilmesi olduğunu belirtti. Aynı haber kaynaklarına göre içeriğinde esir ve naaş takasının da bulunduğunu anlaşma önerisiyle ilgili İsrail tarafından henüz bir cevap gelmedi.
Sağcı “Yisrael Hayom” gazetesinin haberine göre Hamas Siyasi Büro Gazze sorumlusu Yahya el- Sinvar’ın bu öneriyi desteklerken Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniye ise bu öneriye karşı çıkıyor. Gazete Sinvar’ın, bu konuda Heniye’yi İran’ın baskılarına boyun eğmekle suçladığını iddia etti.
Kaynaklar, İsrail emniyetinin bazı İsrail yöneticilerine verdiği bilgilere göre Gazze’de 15 Mayıs’ta yapılması planlanan “Büyük Dönüş Yürüyüşü”nün ardından bile gerginliğin devam edeceğini doğruladı. Bu bağlamda İsrail, Hamas’ın görülmemiş bir stratejik kriz içinde olduğu ve daha önce kabul etmeyeceği bazı anlaşmalar için müzakerelere hazır olduğunu düşünüyor.
Buna karşılık Hamas, İsrail kaynaklarınca belirtilen Gazze’de ambargonun kalkması ve bina ve alt yapı çalışmalarına izin verilmesini içeren anlaşmaya hazır olduğu haberlerini yalanladı.
Hamas sözcüsü Abdullatif el- Kanu, Hamas ile İşgalciler arasında yeni bir uzlaşma ve yeni bir öneri bulunmadığını açıklayarak İsrail’in uluslararası toplum ve Mısır tarafından istenen mevcut ateşkes anlaşmasına uymadığını İsrail’in Gazze’de sivilleri öldürerek savaş suçu işlemeye devam ettiğini söyledi.
Kanu, Hamas’ın halkın tüm bileşenleriyle birlikte Büyük Dönüş Yürüyüşü’ne ve bu eylemin hedeflerine odaklandığını söyledi.
Yisrael Hayom gazetesinin haberinden bir hafta sonra Haaretz gazetesi de Yahya el-Sinvar’ın esir takasını desteklediği, İsmail Heniyye’nin de bu öneriye karşı olduğunu yazdı. Haaretz’in haberine göre bu konuda Hamas içinde tartışmalar devam ediyor.
Haaretz, Hamas’ın Gazze’de gerilediğini ve stratejik olarak zor günlerden geçtiğini işaret ederek “Hamas daha önce hiç olmadığı kadar anlaşma önerilerini değerlendirmeye açık” dedi.
Haaretz, Yedioth Ahronoth gazetesinin verdiği habere dayanarak İsrail’in Filistin topraklarındaki eski koordinatörü Yoav Mordechai’nin İsrail’in Gazze’deki insani krizi sona erdiren bir girişim başlattığını açıkladı. Filistin Başkanı ise bu açıklamayı reddetti.
Gazeteye göre eski koordinatör tarafından uygulanması düşünülen ve pek çok bölgenin bina ve alt yapı çalışmaları için hazır olmasına ayrıca Gazze sakinlerine iş bulma imkanı da sağlayan fon akışlarını mümkün kılmasına rağmen bu planı engelleyen kişi Mahmud Abbas.
Ancak İsrail’in Filistin’in yönetiminin statüsüyle ilgili uzlaşma önerileri sunma konusunda tereddütlü kılan başka hesapları da var. Örneğin Hamasla yapılan herhangi bir anlaşma hükümeti zayıflatacaktır. Ayrıca bu durum Mahmud Abbas’ı kızdırıp misilleme yapmasına sebep olabilir. Bu nedenle İsrail, barış girişimlerinin dondurulmuş olduğu ve Hamas ile Filistin hükümeti arasında karşılıklı suçlamaların arttığı bir dönemde Hamas’ın önerisine cevap vermeyi ağırdan alıyor.
Öte yandan bazı Filistinli yetkili ve düşünürler, bölünmüş bir halkın iç ve dış tehditlere karşı koyamayacağını bildiklerinden bölünmeyi aşmak için mümkün olan yolları bularak tarafları birbirlerine yakınlaştırmak istiyorlar.
Bu bağlamda İcra Heyeti’nin eski bir üyesi olan Yasir Abdurrabu bu tehlikeli durumdan kurtulması için Filistinli entelektüellerin birleşmesini istedi.
Filistin Eski Başbakanı Selam Feyyad’ın danışmanı ve gazeteci Cemal Zekut ise sadece Gazze’de değil bütün Filistin’de kapsamlı bir ateşkes yapılmasını önerdi.