ABD Başkanı Donald Trump’ın Uluslararası Müzakereler Özel Temsilcisi Jason Greenblatt, ülkesinin İsrail’in güvenliğini tüm yönleriyle sağlamayan bir plan sunmayacağını, böyle bir planın desteklenmeyeceğini belirtirken, İsrail’in güvenliğinin kendileri açısından büyük bir önem taşıdığını vurguladı.

The Land Of Israel Network sitesine röportaj veren Greenblatt, “ABD yönetimi, İsrail’in güvenliğine tam bir şekilde bağlıdır. Planın bunu açıkça yansıtacağına inanıyoruz. Sonuç olarak her iki taraf da kendini rahat hissedecek” dedi.

Jason Greenblatt, “Planın ilanından sonra insanların kendilerine şunu sormasını istiyoruz: Durumumuz herhangi bir planla mı yoksa plansız olarak mı iyileşecek? Planın, tarafların sağlayacaklarından çok daha fazla faydalı olacağına inanıyoruz” ifadelerini kullandı.

“Yüzyılın Anlaşması” olarak bilinen plana değinen Greenblatt, Filistinlilerin reddetmesi dolayısıyla planın henüz yürürlüğe koyulmadığını belirtti.

Filistin halkı, planın Kudüs sorununun ve mülteci dosyasının üstünü örtmeyi, mali yardımlarla ve ekonomiyi geliştirerek Filistin davasını insani bir meseleye dönüştürmeyi amaçladığını savunuyor.

Bu çerçevede “Beyaz Saray yönetimi, çatışmaya farklı bir açıdan bakmakla ilgileniyor” diyen Greenblatt, “Başkan Trump’ın Ortadoğu çatışmasına yaklaşımı kendisinden öncekilerden farklıdır, çünkü o, çatışma tarihini biliyor. Ne olması gerektiği konusunda yıpranmış fikirlere itimat etmiyor, ne olabileceğine odaklanıyor” şeklinde konuştu.

Özel Temsilci Jason Greenblatt ayrıca, Gazze Şeridi’ne yönelik bir çözümün önemli olduğunu belirtirken, “Sonuç olarak Gazze’deki duruma bir çözüm bulamazsak, barış için bir engel oluşacak. Hamas, barış yolunda bir engel. Gazze’deki Filistinlilerin rehin olarak tutulduğu bir sır değil” dedi.

Filistin yönetimi, yaptığı açıklamalarda Gazze Şeridi’ne yönelik bir ABD müdahalesini reddettiklerini duyurmuş, Hamas ve İsrail arasındaki ateşkes müzakerelerinin ABD’nin ortaya koyduğu bu planın çıkarları doğrultusunda olduğunu savunmuştu.

Greenblatt ise, “Plan kapsamlı bir belge olacak. Tarafların bir arada bulunmaya hazır olup olmadıklarını düşünmelerine olanak tanıyacak net çözümler sunacaktır” ifadelerini kullandı.

“Bu plan, Filistinliler, İsrailliler ve bölge liderleri ile uzun istişarelerin ürünü” diyen Özel Temsilci, “Plan, gerçekçi, adil ve uygulanabilir olacak” şeklinde konuştu.

Jason Greenblatt, “Filistinlilerle yapılan görüşmeler, Trump’ın Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanınmasından sonra Ramallah’ın Beyaz Saray yönetimiyle temaslarda bulunmayı boykot etmesi nedeniyle durdu. Filistin liderliği bizimle temasta bulunmuyor. ABD Başkanı, hiçbir başkanın cesaret edemediği bir şey yaptı; Kudüs’ün İsrail’in başkenti olduğunu ve daima İsrail’in başkenti olarak kalacağını ilan etti” dedi.

ABD’nin UNRWA’ya (Birleşmiş Milletler Filistinli Mültecilere Yardım Kuruluşu) yardımlarını azaltmasına dair bir soruya yanıt veren Greenblatt, ‘bu adımın hatalı davranışları ışığında, Filistinlilere yapılan yardımların gözden geçirilmesi ve fonların ABD çıkarlarına hizmet ettiğini doğrulamak için’ gerekli bir adım olduğunu vurguladı.

Özel Temsilci UNRWA’ya eleştiride bulunurken, “Herkesin, davranışların başarısız olduğunu anlama vakti geldi. Durum, sınırsızca ve büyük bir şekilde büyüyen faydalanıcılar topluluğuna yarıyor. UNRWA’nın mevcut modeli hatalı ve onarılması mümkün değil” dedi.

Washington, “geri dönüş haklarını ellerinden almak, 1948 yılında evlerini terk eden yaklaşık 700 bin mülteci arasında hayatta olan sadece 40 bin mülteciyi tanımayı hedefleyen Yüzyılın Anlaşması planının bir parçası olarak” UNRWA’ya yardımlarını kesme kararı almıştı.

ABD, mülteci sınıfına herhangi bir mirasın kalmadığını, dolayısıyla miras mevzusunun mülteci çocuklar ve torunlar için geçerli olmadığını belirterek, İsrail’in konumunu kabul etmişti.
Öte yandan İsrail, UNRWA’ya yardımların tamamen durdurulmasının Gazze Şeridi’nde bir çatışmaya yol açacağından endişeleniyor. Bu çerçevede İsrail Güvenlik Hizmetleri, insani durumun çökmesini önlemek ve olası bir tırmanışın önüne geçmek için siyasi liderliğin Gazze’deki UNRWA faaliyetlerine bir alternatif bulunmasını önerdi.

İsrail Haaretz gazetesi, bu önerinin, güvenlik teşkilatı temsilcilerinin ABD yönetiminin kararı ışığında UNRWA’nın Gazze’deki faaliyetlerini durdurmasının sonuçlarını tartışmalarının ardından sunulduğunu söyledi.

Bu ayın sonlarında Gazze Şeridi’ne bağışta bulunan ülke temsilcileri New York’ta bir toplantı düzenleyecek. Toplantıya ise işgal altındaki Filistin topraklarında faaliyetlerini yürüten Hükümet Aktiviteleri Koordinasyon Birimi (COGAT) Başkanı Tümgeneral Kemil Ebu Rukn liderliğinde bir İsrailli heyetin ve İsrail Bölgesel İşbirliği Bakanı Tzachi Hanegbi’nin katılması bekleniyor.

Konferans sırasında, güvenlik kuruluşları temsilcileri, (gıda, okul gereçleri yardımı ve 30 bin çalışanın maaşları çerçevesinde) UNRWA için paralel bir yardım merkezi kurma girişiminde bulunan ülkelerin temsilcileri ile görüşmeyi planlıyor.

Güvenlik birimleri ise, siyasi liderliğe uygun bir alternatifin bulunmaması durumunda güney bölgelerde sakinliğin mümkün olmayacağına dair uyarıda bulundu. Zira bu tür bir durumun, Hamas’ın Filistinlilerin öfkelerini İsrail’e yöneltme girişimleri çerçevesinde Gazze’de tırmanmaya ve Gazze’deki durumu uluslararası gündeme sokmak için askeri çatışmanın başlamasına yol açması bekleniyor.

Aynı şekilde güvenlik kuruluşları, Gazze Şeridi’ndeki UNRWA faaliyetlerinin henüz etkilenmediğini, durumun 2018 yılı sonuna kadar değişmesinin beklenmediğini açıkladı.

Aktarılana göre UNRWA okullarında eğitim öğretim başladı, gıda yardımı devam ediyor ve maaşlar ödeniyor. Şu anda İsrail, Gazze’deki durumun insani bir çöküş seviyesinde olduğunu düşünmüyor. Ancak geçtiğimiz hafta İsrail ordusu, UNRWA’nın faaliyetlerinin askıya alınmasının çöküşe yol açabileceği konusunda uyarıda bulunmuştu.