İngiltere Dışişleri Bakanı Boris Johnson, Brexit (İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden (AB) çıkışı) sonrası Başbakan Theresa May tarafından desteklenen Avrupa ülkeleri ile gümrük ortaklığı kurulması planını ‘çılgınlık’ olarak nitelendirdi. Johnson, bunun kutuplaşmalarla birlikte hükümetin gelecek ilişkilerinde iç bölünmelere sebep olacağı gerekçesiyle eleştirdi.

Bu ‘yeni gümrük ortaklığı’ planı ile İngiltere, AB üyesi 27 ülkenin pazarlarına gitmek üzere kendi toprakları üzerinden geçen mallardan gümrük vergileri toplayacak. Kendi pazarına giren mallar içinse özel ödemeler yapacak.

İngiltere’nin AB’den çekilmesini açıkça destekleyen Johnson, planın Brexit vaatlerinin çoğunu karşılamayacağını ileri sürdü. İngiltere merkezli Daily Mail gazetesine konuşan İngiltere Dışişleri Bakanı Johnson, “Eğer yeni bir gümrük ortaklığınız varsa, o zaman İngiltere sınırında AB için gümrük tarifeleri uyguladığınız çılgın bir sisteme sahip olursunuz. AB ile İngiltere arasında gümrük ortaklığı, tamamen denenmemiş bir durum ve İngiltere’nin serbest ticaret anlaşmaları yapmasını çok fazla zorlaştırır” ifadelerini kullandı.

“Gümrük vergi gelirleri Brüksel’e ödenecek”

Brexit’ten çıkış için yapılan referandum sırasında kampanyada verilen sözlere değinen Bakan Johnson, “Bu, ne ticaret politikalarının, ne de yasaların veya sınırların kontrolünün yeniden kazanılması anlamına gelmez. Aslında, İngiltere’nin paranın kontrolünü kaybetmesi anlamına geliyor. Çünkü gümrük vergi gelirleri Brüksel’e ödenecek” şeklinde konuştu.

Londra, gelecek yıl Mart ayında gerçekleşecek olan Brexit sonrası AB ile sınır geçişli ticareti kolaylaştırmak için iki seçenek sunmuştu. Ancak İngiliz hükümeti geçtiğimiz hafta, Başbakan May’ın tercih ettiği bir öneri olan gümrük ortaklığı planını reddetti. Böyle bir çözümün ‘bürokratik bir girdap’ yaratacağını ifade eden Johnson, İngiltere’nin Brexit sonrası diğer ülkelerle serbest ticaret anlaşması yapmasının ‘çok zor’ olacağını savundu. Brüksel öneriyi uygulanmasının zor olacağı gerekçesiyle kınadı.

İkinci seçenek, ‘maksimum kolaylıklar’ olarak adlandırılan gümrük denetimini en alt seviyeye indirmek için teknolojiyi kullanmak. Bu seçeneğin, ilk öneri kadar uygulanma olasılığı bulunmuyor.

İş imkanları sunulmalı

İngiltere İş, Enerji ve Endüstriyel Strateji Bakanı Greg Clark, Başbakan May’ın tercih ettiği öneriyi desteklediğini ifade etti. Karmaşık sınırlarda gümrük geçişleri ile ilgili ortaklıklar konusunda yaşanan ‘çekişmelerin’ azalması konusunda önemli olduğunu vurguladı.

İngiltere’deki fabrikasında 3 bin 500 çalışanı bulunan Toyota’yı örnek veren Bakan Clark, gümrük ortaklıklarının Toyota gibi fabrikaların ‘sınır muayenesi olmadan’ parça temin edebilmesine izin vereceğini söyledi.

BBC’ye konuşan Bakan Clark, “Bu konuda örnekler vermek mümkün. Ancak asıl önemli olan insanlar için geleceğe dair iş imkanları sunulmasının göz önünde bulundurulması” ifadelerini kullandı.

İngiltere hükümetinin Haziran ayında yapılacak olan önemli AB zirvesi öncesinde bu konuyla ilgili nihai karar alması ise beklenmiyor.