Fas Kralı 6. Muhammed, 2017 yılının Batı Sahra ilgili büyük anlaşmazlığın çözülmesi için ilkelere dönüş yılı olduğunu duyurdu. Önceki gece kral ve halk devriminin 64. yılı münasebetiyle yaptığı konuşmada 6. Muhammed: “2016 yılı sağlamlık ve titizlik, haklarımızı elde etmeyi hedeflenen adımlarla sözün eyleme geçtiği yılıydı. 2017 ise Fas Sahrası bölgesiyle ilgili bu karmaşık sorunun çözümü için ilkelere ve otoritelere dönüş yılı oldu” ifadelerini kullandı.
Fas Kralı bu “sağlam ve açık yöntem”in, uluslararası çözüm yolunda doğru bir yol üzerinde ilerlemeye ve kendisiyle meçhule doğru gidilen manevraların önünde durmaya imkan sağlayacağını ifade etti. Ayrıca bunun, geçen Nisan ayındaki Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Raporu ve Güvenlik Konseyi kararında da vurgulandığını belirtti. Bu kararların anlaşma şartlarına uyma konusunda ve görüşme çerçevesi gibi özerklik girişiminin değerlendirilmesinde veya bu bölgesel anlaşmazlıkta “gerçek taraf”ın kanuni ve siyasi sorumlularının sınırlandırılmasında olabileceğini ifade etti.
Kral 6. Muhammed, sakin ve sağlam bir şekilde Batı Sahra’nın metruk bölgesindeki Kerkerat krizi için aldıkları önlemin, Batı Sahra’daki durumu değiştirme çabalarını ve Fas düşmanlarının kışkırtmaya çalıştığı Batı Sahra’nın bölünme isteğini boşa çıkaracağını belirtti.
Kral, Fas’ın Batı Sahra için özerklik önerisine uluslararası desteğin sürekli artmakta olduğunu ifade etti.
6. Muhammed, Faslı diplomatların Fas’ın yüce menfaatlerini savunma ve sahip olduğu güvenirliliğin artması noktasındaki etkin çabalarını övdü ve şöyle dedi; “Şayet Fas Afrika’ya yönelirse konumlarımız asla değişmeyecek ve bu, ulusal rekabete göre olmayacak. Aksine ulusal ekonomiye ek bir değeri teşkil edecek ve Afrika’yla olan ilişkilerin güçlenmesine katkı sağlayacak. Bu yönelimin -ister devletlerin onayında ister Afrika birliği kararlarında- toprak bütünlüğümüz konusunda doğrudan ve olumlu sonuçları var.
Fas hiçbir zaman para kazanma politikası uygulamadı. Afrikalı kardeşlerimize de bağlı olarak uzmanlık ve tecrübesini seçti. Çünkü biz mülkün daim olmadığına ve bilginin yok olmadan baki kaldığına inanırız. İşte halklara fayda veren şey budur. Hakikati bilip de Fas’ın büyük meblağları ülkesi yerine Afrika’ya harcadığı yalanını destekleyenler ülkenin menfaatini istemiyor.”
6. Muhammed konuşmasında “Kral ve halk devriminin, Afrika derinliklerine ulaşması için aydınlığı ve etkisinin ülke topraklarını aşan, Fas tarihinde parlak bir durak olduğuna” işaret etti.
Kral “Devrimin, halkın kendiliğinden gerçekleştirmesi ve devrime kalkışanlara karşı fedakarlık ve vefa değerleriyle birlikte büyük Fas’ın ve Afrika’nın kuzeyinden güneyine özgürlük hareketlerine ilham verdiğini” ifade etti. Ve yine devrimin özgürlük, bağımsızlık uğruna ortak mücadelenin başından beri Fas’la kıtası arasındaki kader birliğine dair bilinç ile imanı derinleştirdiğini belirtti. Daha sonra devrimin bağımsız Afrika devletlerinin, ülkelerinin egemenliği ve ulusal birliğine saygı esası üzere kurulmasında da etkili olduğunu söyledi.
Fas Kralı 6. Muhammed bu girişimlerin, özellikle 1960 yılında Kongo’da barışı korumak için yapılan ilk çalışmaya katılımı temsil ettiğine, Tanca şehrinin aynı yıl Afrika Kalkınma Komitesi’nin ilk toplantısına ev sahipliği yaptığına ve özgürlük hareketlerini desteklemek için 1961 yılı hükümetinde ilk Afrika işleri bakanlığının kurulmasına işaret etti. Ve şöyle dedi; “Afrika halkları için bu sadık çabalar, 1961 yılındaki Kazablanka toplantısıyla doruğa ulaştı. Öyle ki bu toplantı, 1963 yılında Afrika birliği örgütünün kurulması için ilk esası ortaya koydu.”
Fas’ın 1975’te, eski İspanyol sömürgesi Batı Sahra’yı topraklarına katmasının ardından, Cezayir’in destek verdiği bağımsızlık yanlısı Polisario Cephesi ile Fas yönetimi arasında başlayan gerginlik hala devam ediyor. Fas, bölgenin kendi egemenliğinde kalması gerektiğini savunurken, Polisario Cephesi, Batı Sahra’nın bağımsız devlet olduğunu ileri sürüyor.
Polisario Cephesi, 1991 yılında Birleşmiş Milletlerin (BM) ara buluculuğunda varılan ateşkes anlaşmasına kadar Fas güvenlik güçlerine karşı silahlı mücadele yürütüyordu. Ateşkes anlaşmasından bu yana Batı Sahra’nın statüsüyle ilgili görüşmeler başarıya ulaşamadı.
Fas 2007’de, sorunun çözüme ulaşması amacıyla Batı Sahra’ya kendisine bağlı özerklik verilmesini gündeme getirmiş ancak bölgenin kaderinin belirlenmesi için referandum yapılmasını savunan Polisario Cephesi buna karşı çıkmıştı. 1984 yılında Afrika Birliğinin tam üyesi olan Batı Sahra, BM tarafından tanınmıyor.