Kudüs’te yapılan bir araştırmanın, dün yayınlanan sonuçlarına göre, Kudüs’te yaşayan Arapların yarısı Yahudi işverenlerle çalışıyor. Araştırmaya göre, Yahudi işverenler, az ücretle çalışmaları nedeniyle Arapları Yahudilerden daha çok tercih ediyor.
Araştırmayı hazırlayan, Kudüs Siyasi Araştırmalar Enstitüsü’nden Şehir Coğrafyası Uzmanı Marik Şatirn ve Arap Gazeteci Ahmet el-Esmer, Kudüs Araplarının ulusal bağlarından soyutlanmadan İsrail toplumuna entegre olduğunu ifade ediyor. Araplar arasında, İsrail okulları ve üniversitelerinden mezun olma ve Yahudi erkek ve kızlarla evlenme oranı ile Yahudi bölgelerinde tüketim alışkanlığının arttığını dile getiriyor.
Bununla birlikte, Arap işçiler, Batı Kudüs’teki Yahudi çarşılarının büyük kısmında varlıklarını sürdürüyor. Araştırmacılar, bu durumun, Araplara karşı açık bir ayrımcılık olduğunu gösterdiğine işaret ediyor.
Arap işçiler zor şartlarda ve düşük ücretlere çalışıyor
raştırmaya göre, karşıtlık hislerinin sürmesinin sebebi, İsrailli işverenlerin Arap işçileri zor şartlarda ve düşük ücretler karşılığında çalıştırması ve Yahudilerin beşte birinin beraber çalıştığı Araplara ayrımcılık yapması olduğu belirtiliyor.
Buna rağmen, Yahudiler ve Araplar birçok ortak iş alanında birlikte çalışıyor. Ancak, Arapların iş yerlerinde Arapça konuşması, ticari bir alanda olmaları ve Yahudi tüketicileri uzaklaştıracağı gerekçesiyle yasaklanıyor. İş yerlerinin çoğunda hem Araplara hem de Yahudilere, siyasi konuları konuşmak yasaklanıyor. Şatirn ve Esmer, bu durumu, “Ortak iş alanlarının siyasetin getireceği gerginlikten korunması çabası” olarak niteliyor.
Aynı iş yerinde çalışan işçiler, birbirlerinin siyasi ve dünya görüşlerini Facebook ve Whatsapp gruplarındaki sohbetlerle anlamaya çalışıyor. Twitter ise dini ve siyasi karşıtlığın yoğun görüldüğü platform olması nedeniyle işçiler tarafından tercih edilmiyor.
Böyle durumlarda, Arap işçilerinin çalışmalarında Yahudilerden daha fazla güçlük çektiği görülüyor. Ancak, normal şartlarda bu fiyata çalıştırılması mümkün olmayan usta işçiler bu konuda nispeten daha rahatlar.
Doğu Kudüs’te yaşayan Arapların, kurtuluş yolu
Araştırma, söz konusu alana dair bazı verileri de içeriyor. Buna göre, Doğu Kudüs’teki Arap iş gücünün yaklaşık yüzde 49’u (35 bin kişi) Yahudilerin yoğun olduğu yerlerde çalışıyor. Arap bölgesi olan Doğu Kudüs’ün alt yapı ve yaşam şartları açısından Yahudi bölgelerine oldukça fakir olması, Doğu Kudüs’te yaşayan Arapların, kurtuluş yolu olarak gördükleri Yahudi bölgesinde çalışmasının temel etkeni olarak öne çıkıyor.
Araştırmacılar, Arap işçilerin, usta işçiler olan Yahudilere göre büyük bir iş gücüne sahip olduğunu ifade ediyor. Buna rağmen, Araplar, Yahudilere göre çok daha fazla çalışırken yine Yahudilere göre çok daha az maaş alıyor. Ancak, Yahudi bölgelerinde çalışan Araplar, yine de Filistin Hükümeti kontrolündeki bölgeler ile Doğu Kudüs’tekilerden daha fazla kazanç elde ediyor.
428 işçiyle yüz yüze görüşme
Şatirn ve el-Esmer, Araştırma boyunca 428 işçiyle bire bir görüşme gerçekleştirmiş. Arap işçilerin büyük çoğunluğu, “Yahudilerin çoğunlukta olduğu Batı Kudüs’te gerginlik hissettiklerini ve kendilerini güvende hissetmediklerini” dile getirmiş. Arap işçilerin yüzde 49’u, en az bir kere etnik aidiyetlerinden dolayı sözlü hakarete uğradıklarını belirtirken, yüzde 18’i ise en az bir kez fiziki şiddete maruz kaldığını ifade etmiş.