Irak’ta, Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) ve Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) temsilcilerinden oluşan müzakere heyeti, Şii koalisyonları ve siyasi partiler ile müzakerelere katılmak üzere 3 gün önce gittiği Bağdat’tan, Erbil ve Süleymaniye’ye geri döndü.

KYB Siyasi Ofisi Başkanı Molla Bahtiyar, Süleymaniye’ye dönüşünde müzakerelere ve Cumhurbaşkanı adayı belirleme çalışmalarına dair bilgi verdiği bir basın toplantısı düzenledi. Bahtiyar’ın açıklamaları, Kürt partilerin geçtiğimiz Eylül ayında düzenlenen referandum ve ardından merkezi hükümet kuvvetlerinin Kerkük’e girmesiyle birlikte, eski stratejik ortakları Şii partilerle aralarının bozulmasından sonra KDP ve KYB arasında da ihtilaflar olduğunu ortaya çıkardı.

KYB, cumhurbaşkanlığında ısrarlı

Molla Bahtiyar, Süleymaniye’de düzenlediği basın toplantısında, bütün Kürt siyasi partileri Bağdat’a giderek parlamentoya katılmaya davet ederken, KYB’nin cumhurbaşkanlığı makamında ısrarcı olduğunu bildirdi.

“Kürdistan’daki diğer partilerle birlikte, hükümette var olmak için ortak bir plan belirlemeye çalışacaklarını” dile getiren Bahtiyar, yakın zamanda Kürt siyasi partiler tarafından oluşturulacak ortak bir heyetin Bağdat’ı ziyaret edeceğini belirtti.

Bahtiyar, açıklamasını şöyle sürdürdü;

“Referandum dahil Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) ve Bağdat yönetimi arasında yaşanan sorunların tamamı anayasanın ve anlaşmaların doğru bir şekilde uygulanmamasından kaynaklanıyordu. Hiçbir zaman Bağdat ile ilişkilerimizi keseceğiz demedik. Bu ilişkilerin sorunların çözüm anahtarı olduğuna inanıyoruz”

Açıklamasında, KYB’nin cumhurbaşkanlığı makamında ısrarcı olduğunun altını çizen Bahtiyar, “Herhangi bir siyasi oluşuma karşı kırmızı çizgilere sahip değiliz. IKBY ve Bağdat’taki bütün makamlar için herkesle müzakere etmeye hazırız” ifadelerini kullandı.

“Cumhurbaşkanlığı makamı bizim payımız”

Bağdat’a giden Kürt heyeti içinde bulunan KYB yetkililerinden Halid Şevvani, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, Mesut Barzani liderliğindeki KDP ile cumhurbaşkanlığı konusunda anlaşmazlık yaşayıp yaşamadıkları sorusuna, “Cumhurbaşkanlığının bizim payımıza düştüğünü kabul etmekle birlikte aramızda herhangi bir problem olmadığını söyleyebilirim” cevabını verdi.

Şarku’l Avsat’ın müzakerelere yakın Kürt kaynaklardan edindiği bilgilere göre, KYB’nin cumhurbaşkanlığı için iki adayı bulunuyor. Bunlardan birincisi, eski Cumhurbaşkanı Fuad Masum, ikincisi ise Masum’un danışmanlarından Abdullatif Reşid. KYB’nin siyasi ofisi henüz bu iki isimden birinin üzerinde uzlaşmaya varamadı.

KDP, IKBY ile ilgili konuları cumhurbaşkanlığından daha fazla önemsiyor

Söz konusu kaynaklar, KDP’nin cumhurbaşkanlığına aday göstereceğine dair iddialara rağmen partinin aday göstermeyeceğini tahmin ederek, “KDP’nin aday göstermesi muhtemel kişilerden biri daha önce Şii bloğun vetosuyla karşılaşan Hoşyar Zebari ve Sekreteri Fazıl Mirani olarak gözüküyor. Ancak parti her iki isim üzerinde de fazla ısrarcı değil ve IKBY ile ilgili konuları cumhurbaşkanlığından daha fazla önemsiyor” yorumunda bulundu.

KDP’nin takınacağı tavra dair Şarku’l Avsat’a açıklamalarda bulunan Bağdat’a giden heyetin üyelerinden KDP yetkilisi Şevan Muhammed Taha ise şunları söyledi;

“Öncelik başbakanın belirlenmesi olduğu için cumhurbaşkanının belirlenmesi sonraki aşamayla alakalıdır. Bu meselenin aramızda önemli problemlere sebep olacağını sanmıyorum. Başbakanlık, Şii bloğun elinde olsa da seçilecek, başbakanın parlamentodaki en büyük kitlenin adayı olması için uzlaşmamız gerekiyor. Cumhurbaşkanlığı ve meclis başkanlığı ise Kürtler ve Sünniler arasında müzakere konusudur. Kürtler, cumhurbaşkanlığı üzerinde ısrarcı olsa da müzakereler sürüyor.”

“Cumhurbaşkanlığı kimsenin payı olamaz”

KDP’nin aday göstereceği söylentilerine karşılık KYB’nin cumhurbaşkanlığında ısrarcı olacağını dillendirdiğine dair sorulara cevap veren Taha, “Cumhurbaşkanlığı özellikle IKBY Başkanlığı’nın feshedilmesinden sonra hiç kimsenin payı olamaz. Daha önce üzerinde uzlaşılan şey cumhurbaşkanlığının KYB’ye, IKBY Başkanlığı’nın da KDP’ye verilmesiydi. Ancak artık IKBY Başkanlığı olmadığına göre cumhurbaşkanlığı da müzakere konusudur” diye konuştu.

Kürt partiler tarafından gönderilen müzakere heyetinin Bağdat’taki temasları hakkında da bilgi veren Taha, Kürt heyetinin 5 Şii koalisyonuyla da müzakereler gerçekleştirdiğini ancak müzakerelerin henüz net olmadığını dile getirdi. “Geçmişte görülen uygulamalar nedeniyle bir güvensizlik olduğunu söyleyebilirim” dedi.

Amiri ve Maliki ile iftar yemeği

Bağdat’a giden Kürt heyetinin herhangi bir Şii koalisyonla henüz anlaşmaya varmadığını aktaran Taha, “Bağdat’ta çok büyük bir bölünmüşlük var. Bir kısım hükümeti oluşturacak koalisyonun Nuri el-Maliki ve partisini kesinlikle içermemesi gerektiğini söylerken, bir kısım Haydar İbadi ve partisi olmadan Maliki ile koalisyon kurulmasını, bir diğer kısım ise bunun tam tersini söylüyor. Bu da nihayetinde dış faktörlerin ulaşılacak sonuçta büyük bir etkisi olacağını gösteriyor” şeklinde konuştu.

Taha, Bağdat’a giden Kürt heyetinin Hadi el-Amiri ve Nuri el-Maliki ile ayrı olarak bir araya gelmesine dair sorulan soruya ise şu karşılığı verdi;

“Sayın Amiri, Kürt heyetinin şerefine bir iftar yemeği vermek istedi. İftar yemeğine sayın Maliki de katıldı. Başta Yüksek Seçim Kurulu’nun faaliyetleri olmak üzere genel konular konuşuldu. Bu yemekte müzakerelere dair hiçbir şey konuşulmadı. Biz KDP üyeleri olarak Bağdat’a herhangi bir makam elde etmek için gitmedik. Bizim, herkesin üzerinde uzlaşacağı bir siyasi programın parçası olma hedefimiz var.”