Pyongyang’ın nükleer füze programının yarattığı gerginliğe dair diplomatik hareketlilik sürüyor. Güney Kore Devlet Başkanı Moon Jae, Kuzey Kore dosyasını görüşmek üzere gelecek hafta Çin’i ziyaret edecek.
Ziyaret kararı, Birleşmiş Milletler’in (BM) Siyasi İlişkilerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Jeffrey Feltman’ın, Pyongyang ziyaretinin ardından alındı.
BM’den yapılan açıklamaya göre Feltman, Salı günü “karşılıklı öneme sahip ve endişeye yol açan” konuları görüşmek üzere Kuzey Kore’ye gitti.
Kuzey Kore Haber Ajansı KCNA’nın haberine göre Feltman, Dışişleri Bakanı Yardımcısı Pak Myong Guk ile “Kuzey Kore ve BM arasındaki işbirliğini, BM’ye bağlı ajansların Kuzey Kore’ye yönelik yardımlarını ve ortak öneme sahip diğer konuları” görüştü.
Kuzey Kore’nin ABD’yi hedef aldığı yeni balistik füze denemesinden birkaç gün sonra ülkeyi ziyaret eden Feltman, 2011’den bu yana ilk kez Kuzey Kore’yi ziyaret eden BM yetkilisi oldu.
Öte yandan Moon’un ofisi de, Güney Koreli yetkilinin gelecek hafta Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping ile bir görüşme düzenleyeceğini açıkladı. Görüşmede, “Kuzey Kore’nin nükleer sorununun barışçıl yollarla çözülmesi” yolları ele alınacak.
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Geng Shuang’ın belirttiğine göre, ziyaret sırasında “Kore Yarımadası’ndaki nükleer konuda iletişim ve koordinasyonu artırma” yolları da dâhil, “ortak öneme sahip uluslararası ve bölgesel konular” masaya yatırılacak.
Mayıs ayında göreve başlamasından bu yana ilk kez Çin’e ziyaret düzenleyecek olan Moon, dört gün devam edecek uluslararası ziyareti kapsamında önümüzdeki Çarşamba günü Pekin’e gidecek. ABD’nin füze savunma sistemi olan Bölge Yüksek İrtifa Hava Savunması (THAAD)’nın Güney Kore’ye yerleştirilmesi kararı sebebiyle başlayan gerginliğin ardından iki ülke, aralarındaki ilişkileri iyileştirme yoluna girmişti.
Çin, kendi güvenliğine tehdit olarak gördüğü gerekçesiyle THAAD’ın Güney Kore’ye yerleştirilmesine karşı çıkmıştı. Bu bağlamda Pekin, kendi caydırıcı gücünün engellendiğini iddia ederken, Mayıs ayında ABD füze savunma sisteminin konuşlandırılması konusunda derhal bir açıklama talebinde bulundu.
Washington ve Seul de, buna karşılık söz konusu sistemin sadece Kuzey Kore’den gelen füze tehditlerine karşı koymayı hedeflediğini açıkladı.
Bu bağlamda Güney Kore’deki hava ulaşımı yetkilileri, bazı havayolu şirketlerinin, Kuzey Kore tarafından başlatılan en son füze testine tanık olduğunu, Pyongyang’ın önceden duyurulmamış füze testleri karşısında uçaklarının güvenliğinin riske girdiğini ve bu konuda endişelerin arttığını belirtti.
Havayolu şirketleri füzelerden endişeli
Kuzey Kore, bu yıl BM’nin balistik füze programını yasaklama kararına karşı çıkarak, füze ateşlemesini iki katına çıkardı. Söz konusu bu denemeler, uluslararası toplum ve sivil havacılık otoriteleri tarafından kınandı. Kuzey Kore, 29 Kasım’da 4475 km menzilli kıtalararası balistik füze denemelerine başladı. Denemede füzeler, fırlatma alanının 950 km doğusuna düştü.
Güney Kore Havayolları Sözcüsü, Fransız Haber Ajansı AFP’ye yaptığı açıklamada, “İncheon ve San Francisco arasında uçuş yapan bir Korean Air mürettebatı, Japonya hava trafik kontrolörlerine füze fırlatma zamanında bir parıltı gördüler” ifadelerini kullandı. Sözcü, dört dakika sonra İncheon ve Los Angeles arasında uçuş yapan başka bir mürettebatın da benzer bir sahne gördüğünü belirtti.
Güney Koreli bir ulaştırma bakanlığı yetkilisi de, iki uçağın da füzenin düştüğü yerden yaklaşık 220 km uzakta olduğunu söyledi.
AFP’ye konuşan yetkili, “Açık gökyüzünde ve karanlıkta, füzenin parıltısını çok uzak bir mesafeden bile görmemiz mümkün.” dedi.
Japonya Ulaştırma Bakanlığı, havalimanı takip bölümün bu tür dört tane durumdan haberdar edildiğini bildirdi. Japan Airlines sözcüsü, Tokyo ve Londra arasındaki bir uçuş ekibinin Japonya Denizi üzerinde bir alev gördüğünü kaydetti.
Hong Kong merkezli Cathay Pacific şirketi ise, San Francisco ve Hong Kong arasında uçuş yapan bir mürettebatın, “kıtalararası bir füze gibi bir şey gördüklerini” söylediği belirtti.
South China Morning Post’un aktardığına göre, Cathay Pacific’in Yürütme Direktörü Mark Ovy, “Mürettebat füzenin patlayıp parçalandığını gördü.” dedi. Uzman David C. Wright ise, Cathay mürettebatının düşmeden önce füzenin ilk patlama aşamasını gördüğünü kaydetti. Wright bu bağlamda “İkinci katın ateşlenmesinin ve birinci katın ayrılmasının, füze patlamasına ve sökülmesine neden olduğu görünüyor.” dedi.
Uzman, Kore pilotlarının Füze fırlatılmasından yaklaşık bir saat sonra bir parıltı gördüğünü belirtti.
Kuzey Kore, 2014’te füze testleri yapmayı durdurmuştu.
Hem Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (ICAO) hem de bütün havacılık güvenliği ajansları, Kuzey Kore’nin riskten kaçınmak için uluslararası havacılık standartlarına uymasını talep ederek, Ekim ayında habersiz füze fırlatma operasyonlarını kınamıştı.