ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton, 1 Temmuz’da Kuzey Kore’nin nükleer programının büyük bir kısmını bir yıl içerisinde ortadan kaldıracaklarını belirtti. ABD Başkanı Donald Trump ise Kuzey Kore’nin ABD ile bir anlaşmaya varma konusunda “ciddi şekilde istekli” olduğuna inandığını söyledi.
AFP’nin aktardığına göre, Fox News kanalına 1 Temmuz’da röportaj veren Trump, “Bu konuda çok ciddi oldukları kanaatindeyim. Bence bunu gerçekleştirmek istiyorlar. Aramızda çok iyi bir sinerji var” dedi. Bolton ise CBS’de yayınlanan ‘Face the Nation’ programında yaptığı açıklamada, Kuzey Kore yönetimiyle müzakereleri yürüten ekibin sağlam adımlarla ilerlediğini belirterek, “Pyongyang’ın geçmişte neler yaptığının hepimiz bilincindeyiz” ifadesini kullandı.
Güney Kore medyası ise dün Washington’un Filipinler büyükelçisi ve ABD’nin eski Kore temsilcisi Song Kim’in Kuzey Kore Dışişleri Bakan Yardımcısı Zhou Sun-hyo ile Panmunjom köyünde bir araya gelerek iki taraf arasındaki müzakerelerin ilerleyişini ele aldığını duyurdu.
Trump ve Bolton’un ifadeleri, ABD medya organlarının “Kuzey Kore’nin nükleer faaliyetlerini ABD’den saklamaya çalıştığı” iddialarıyla da çakıştı. Washington Post gazetesinin ABD’li üst düzey yetkililerden aktardığına göre, ABD Başkanı Donald Trump ve Kuzey Kore lideri Kim Jong-un arasındaki 12 Haziran’da gerçekleşen Singapur zirvesinden bu yana ulaşılan bilgiler, nükleer silahların üretimini hedefleyen araçların geliştirildiği gizli mevzilerin varlığını gösteriyor.
Gazete, Kuzey Kore’nin nükleer depolarının ve üretim mevzilerinin bir kısmını ABD’den saklayarak muhafaza etmeyi planladığını yazdı. AFP’nin de aktardığına göre bu durum, Kuzey Kore’nin silahsızlanma konusunda Washington’a bir söz vermiş olmasına rağmen, nükleer programını sürdürmeyi amaçladığı anlamına geliyor.
Trump ile gerçekleşen zirve sırasında Kim Jong-un, Kore Yarımadası’nın nükleer açıdan silahsızlandırılması konusundaki taahhütlerini yinelemişti. Ancak nükleer silahsızlanmayı uygulama yolları açıkça belirlenmemişti. Aynı şekilde zirvede, Kuzey Kore’nin nükleer cephaneliğinin yok edilmesi için belirli bir takvim oluşturulmamıştı.
Bu hafta sonunda ABD’nin NBC televizyonu, Pyongyang’ın birçok alanda gizli atomik silahlar için nükleer yakıt ürettiğini duyurdu. Bu çerçevede NBC’nin aktardığına göre bazı istihbarat yetkilileri, Kuzey Kore’nin nükleer silahlardan gerçekten vazgeçmek yerine “ABD’den mümkün olan her türlü imtiyazı elde etmeyi” amaçladığını iddia etti. Bir yetkili ise yaptığı açıklamada, “Kuzey Korelilerin depolarını azalttığı veya nükleer üretimi durdurdukları yönünde herhangi bir delil mevcut değil. Kuzey Kore’nin nükleer deneme ve balistik füze testlerini aylardır askıya almasına rağmen ABD’yi aldatmaya çalıştıklarına dair de bazı kesin kanıtlar var” ifadelerini kullandı.
ABD merkezli ‘38 North’ adlı gözlem kurumu geçtiğimiz Çarşamba günü, “21 Haziran’daki uygu görüntüleri, Yongbyon Araştırma Merkezi’nin altyapısındaki gelişmeleri gösteriyor. Gelişmeler, çok hızlı bir şekilde devam ediyor” açıklamasında bulundu. Yongbyon, Kuzey Kore’nin ana sitesi olarak nitelenmekte.
Bu bağlamda aktarılana göre site, uranyum zenginleştirme tesisindeki “operasyonların sürekliliğine”, mühendislik dairesi ve nükleer reaktörlere sahip bir binaya uzanan bir yol da dahil olmak üzere birçok yeni tesisin varlığına işaret etmekte. Ancak bu faaliyetlerin, Kuzey Kore’nin nükleer silahsızlanma taahhütleriyle bağlantılı olarak görülmemesi gerektiği ifade edildi.
Kuzey Kore, geçtiğimiz ay Kim Jong-un ve Donald Trump arasındaki zirveye dair iyi niyet göstergesi olarak, altı atom testinin gerçekleştirildiği bir nükleer deneme mevzisini patlattı.
Kim ile Pyongyang’da iki kez bir araya gelen ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, kısa bir süre önce Pyongyang’ın taahhüt ettiği silahsızlanmanın ayrıntılarını görüşmek üzere Kuzey Kore lideri ile bir görüşmenin daha planlandığını açıkladı.
Pompeo, “Burası ve orası arasında yapılan çok şey var. Ekipler, halen bunun üzerinde çalışıyor. Çok geçmeden Pyongyang’a döneceğim” dedi. Bakan ayrıca, “Singapur’da verilen taahhütlerin kapsadığı her şeyi tanımlamamız gerekiyor” şeklinde konuştu.
Washington’un Pyongyang ile nükleer silahsızlanma konusunda hassas müzakereleri başlatmaya hazırlandığı bir dönemde, Kuzey Kore ile sakinlik çabaları çerçevesinde dün yayınlanan bir rapor da Japonya’nın Kuzey Kore füzelerine karşı askeri hazırlık seviyesini düşürdüğü duyurdu.
Asahi Şimbun gazetesinin haberine göre, Japonya Öz Savunma Güçleri, atılan füzeleri engellemek ve tespit etmek için Japon Denizi’nde daima Aegis savaş gemileri bulundurma programını terk etti. Ancak Japon birliklerin, casus uydu görüntüleri üzerinden tespit edilen füzeleri engellemek için hazır olmayı sürdüreceği ifade edildi.
Bir Japon savunma yetkilisi gazeteye yaptığı açıklamada, Japonya’nın Pasifik ve Hint Okyanusu’ndaki uyarı seviyesini düşüren ABD’nin adımlarını izlediğini belirtti. Japonya aynı şekilde, olası Kuzey Kore füze saldırısına karşı kamusal tahliye tatbikatlarını da askıya almıştı.
Japonya uzun bir süredir sofistike Aegis gemileri de dahil olmak üzere Kuzey Kore’ye karşı savunma konusunda sessizliğini koruyor.
Diğer taraftan Japonya Başbakanı Şinzo Abe, geçtiğimiz ay hükümetin Kim ile bir araya gelmesi konusunda Pyongyang ile temaslarını sürdürdüğünü açıklamıştı.
Kim ile yaptığı zirvenin ardından ABD Başkanı Trump ise ABD ve Güney Kore ortak askeri tatbikatların askıya alındığını duyurdu.
Aynı şekilde Güney Kore Cumhurbaşkanı Moon Jae-in, Pyongyang ile daha yumuşak bir tavır takınma çağrısında bulundu.
Kim Jong-un son dönemde iki kez, Kore Yarımadası açısından önemli görüşmeler gerçekleştirdi.