Kahire/Halid Mahmud
Libya’daki iki rakip hükümet ilk kez herhangi bir koordinasyon olmadan ortak bir karar alarak Muammer Kaddafi rejiminin devrilerek Libya’nın kurtulmasının yedinci yıl dönümü vesilesiyle dün tüm ülkede resmi tatil ilan ettiler. Öte yandan Trablus’taki Devlet Yüksek Konseyi, Arap Birliği’ne siyasi krizin çözümlenmesinde daha büyük bir rol almaya çağırdı.
Devlet Yüksek Konseyi, önceki gün yaptığı açıklamada, Konsey üyesi Ali es-Suveyh’in Arap Birliği Genel Sekreteri Ahmed Ebu Gayt ile görüştüğü ve Konsey Başkanı Halid el-Mişri’nin mesajını ilettiği bildirildi.
Libya’nın doğusundaki Abdullah es-Sini başkanlığındaki geçici hükümet ‘Kurtuluş Günü’nü kamu kurum ve kuruluşları çalışanları hariç herkes içine resmi tatil ilan etti. Ülkenin batısını yöneten Trablus’taki Fayiz es-Serrac liderliğindeki Ulusal Mutabakat Hükümeti de (UMH) aynı günün, acil insani yardım ve güvenlik hizmetleri çalışanları hariç tüm bölgede resmi tatil olduğunu duyurdu.
Ancak Kurtuluş Günü’nde, Birleşmiş Milletler (BM) Libya Destek Misyonu’nun (UNSMIL) ülkede kabul görecek siyasi bir çözüm bulma girişimlerine rağmen askeri ve güç mücadelesinden doğan güvenlik kaosundan muzdarip olan ülkede kutlamalar şenlik havasında gerçekleşmedi.
Önceki gün başkent Trablus’ta silahlı milisler arasında çatışmalar yaşandı. ‘Afrigate News’ adlı sitenin Konsey üyesi Saad bin Şerade’nin açıklamalarını aktardığı haberine göre Trablus’un Zaviyet ed-Dehmani semtinde silahlı milisler arasında yaşanan çatışmaların ardından şehir yeniden sakinliğe büründü. Habere göre, bölgedeki bir emniyet merkezi yakınlarında silah sesleri duyulurken, basında yer alan diğer haberlere göre ise bir emniyet yetkilisine suikast düzenlendi.
Trablus Narkotik ve Psikotrop Madde Kaçakçılığı ile Mücadele Genel Müdürlüğü, Facebook sosyal paylaşım sitesi resmi sayfasında Trablus Güney Şube Müdürü Ali Ebu Şuheyva’nın Kasr Bin Gaşir bölgesinde silahlı saldırıya uğradığını ve olayla ilgili soruşturma başlatıldığını duyurdu.
UNSMIL devrede
Libya’daki mevcut siyasi çıkmazdan en az zararla nasıl çıkılacağı konusundaki görüşleri almak üzere ülkenin batısına düzenlediği ziyaretlerine dün Mısrata’dan başlayan BM Libya Özel Temsilcisi Gassan Selame, Tobruk’taki Temsilciler Meclisi (TM), Devlet Yüksek Konseyi temsilcileri, Mısrata’daki belediye meclisi üyeleri ve askeri yetkililerle bir araya geldi. Selame, görüşmedeki katılımcılara ekonomik ve güvenlik reformlarının ilerlemesini desteklemeleri çağrısında bulundu.
UNSMIL tarafından yapılan açıklamaya göre Tobruk’taki TM ve Devlet Yüksek Konseyi temsilcileri ile Mısrata’daki belediye meclisi üyelerinin tarafsız BM misyonunun uzun süredir beklenen ekonomik reformları ve Trablus’taki durumu düzeltmek için yeni güvenlik önlemlerini desteklediklerini ifade ettiler. Aynı şekilde üyeler, Libya’ya yönelik açık ve birleşik bir uluslararası tutuma ihtiyaç duyulduğunu vurguladılar.
UNSMIL ayrıca söz konusu ziyaretler kapsamında askeri ve yerel liderlerin yanı sıra sivil toplum kuruluşlarıyla da bir araya gelmeyi hedeflediklerini kaydetti.
Uluslararası çabalar sürüyor
İtalya Başbakanı Giuseppe Conte 10 Aralık’a kadar Libya’da seçimlerin yapılabileceğini düşünmenin imkansız olduğunu söyledi.
İtalya merkezli AKİ Haber Ajansı’nın aktardığı açıklamalarında Conte, bu değerlendirmesini Brüksel’de yapılan son Avrupa Birliği (AB) toplantıları oturum aralarında Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile paylaştığını ifade etti.
İtalya Başbakanı, gelecek ay İtalya’da yapılacak Palermo Konferansı’na tüm önemli aktörlerin davet edildiğini söyledi. İtalya’nın ‘diyalog ve yüzleşme şansı’ sunduğunu belirten Conte, “Eğer ilerleme sağlarsak, Libyalılara ve uluslararası topluma önemli bir katkıda bulunmuş olacağız” diye konuştu.
Tunus Dışişleri Bakanı Hamis el-Cihinavi, Fransız mevkidaşı Jean-Yves Le Drian ile Tunus’taki görüşmelerinin ardından yaptığı açıklamada BM Libya Özel Temsilcisi Selame’nin planına göre Libya’daki siyasi sürece eşlik etmek ve Libyalıları müzakereler için teşvik etmek istediklerini vurguladı.
Bununla birlikte Fransa’nın Trablus Büyükelçisi Beatrice le Fraper du Hellen, UMH İçişleri Bakanı Fethi Paşa Agha ile dün Trablus’ta bir araya geldi. Görüşmede Fransız Büyükelçi Hellen, ülkesinin Libya’ya lojistik, güvenlik planlarının geliştirilmesi ve İçişleri Bakanlığı’nın tüm üyelerinin yurtiçi ve yurt dışında eğitimine destek sağlamaya hazır olduğunu ifade etti. Bakan Agha da söz konusu toplantının Libya ile Fransa arasında gerçek bir güvenlik işbirliğinin başlangıcı olduğunu söyledi. İki ülke arasında imzalanan tüm anlaşmaların ve mutabakatların yeniden canlandırılmasına işaret eden Agha, Fransa’nın Libya’ya Afrika’dan gelen göç akımının azaltılmasına ve yasa dışı göçle mücadele edilmesine yardım edeceğini kaydetti.