Beyrut/Şarku’l Avsat

Lübnan’da yeni hükümetin kurulmasına ilişkin yeni bir işaret görünmezken, Cumhurbaşkanı Mişel Avn’ın “Çoğunluk Hükümeti” önerisi ile ilgili açıklamalarına yönelik siyasi partilerden eleştiriler yükseliyor.

Lübnanlı Maruni Hristiyan “Lübnan Kuvvetleri Partisi” Milletvekili Vehbi Katişa, hükümetin kurulmasının “zor” olduğu değerlendirmesinde bulundu ve “başlanılan noktaya geri dönüldüğünü” iddia etti.

Katişa, bir radyo röportajında, “Lübnan Kuvvetleri Partisi’nin hükümet krizine ilişkin attığı tüm olumlu adımlar, iktidar tarafından bencillik ve birtakım engellerle karşılanıyor. Karşımızdaki taraflar baskıcı tavırlarını değiştirmedikleri müddetçe hükümetin kurulması oldukça zor görünüyor” ifadelerini kullandı.

Lübnan Kuvvetleri Partisi Milletvekili Fadi Saad, “hükümetin kurulması ile ilgili olarak partisinin haklı taleplerine” dikkati çekerek, “Lübnan Kuvvetleri’nin taleplerini kısıtlama girişimleri başarısız olacaktır” dedi.

Fadi Saad, Batroun’daki parti merkezinde yaptığı konuşmada, Cumhurbaşkanına, hükümeti kurma kararını alması ve bunu kolaylaştırmak için açgözlülüğe son verilmesine yönelik talimatlar vermesi çağrısında bulundu.

Saad, “Geçici hükümet, girişimlerin başarısız olması durumunda, afet durumunda olduğu gibi yetkilerini kullanmalıdır. Bugün, ekonomik açıdan iyi durumda olmayan bir ülkede bulunuyoruz ve hükümetin bunun sorumluluğunu üstlenmesi gerekiyor” diyerek sözlerini sürdürdü.

Buna karşılık, Timur Canbolat’ın liderliğini yaptığı Dürzi “Demokratik Buluşma Partisi” Milletvekillerinden Bilal Abdullah, “Bazı siyasi güçlerin parlamento seçimlerinde olduğundan daha fazla şey elde etmesi yanlıştır. Taif Anlaşması var. Fakat bir şekilde Taif Anlaşmasının boşluklarından yararlanmaya çalışıyorlar. Başbakan, bir çıkış yolu ve çözüm bulabilmek için çok çaba sarf ediyor. Taif’i istismar etmemek şartıyla, onuna birlikteyiz” açıklamasında bulundu.

Bilal Abdullah sözlerini şöyle sürdürdü:

“Bütün Lübnan, hükümetin kurulmasını bekliyor ve tüm tarafların krizi aşmak için çaba göstermesi gerekiyor. Ancak hiç kimse, başka bir partinin devre dışı bırakıldığı bir çözüm bulunabileceğini hayal etmemeli. İhtiyaç duyulan şey, fedakarlık, alçakgönüllülük ve uzlaşı ile ülkeye, onun istikrarına hizmet etmek ve güvenliğini sağlamaktır.”

Avn’ın Çoğunluk hükümeti hakkındaki önerisini de eleştiren Abdullah, “Lübnan’ın içinden ve dışından aldığımız duyumlara göre, bazı siyasi güçlerin yeni Hükümetten uzaklaştırılması talep ediliyor. Eğer partilerin, bileşenlerin ve siyasi güçlerin geri kalanı olmadan bunu yapabileceklerse; buyursunlar, ülkeyi yönetsinler!” ifadelerini kullandı.

Abdullah, “Çoğunluk hükümetinden bahsediyorlar. Çoğunluğun yurtdışından ithal edildiğini düşünüyorlarsa, buyursunlar. Bu çoğunluk, onlar için mübarek olsun! Bizim çoğunluğumuz, dar menfaatlere göre programladıkları bu mezhepçi seçim sisteminin çerçevesinin dışında, halktan ve gerçek temsilciliğimizden geliyor. Bu yüzden, çözümün adil ve eşit bir şekilde ortaya çıkacağını umuyoruz. Cumhurbaşkanı’nın güçlü olmasını ve siyasi tavrından bağımsız hareket etmesini istiyoruz” diyerek eleştirilerini sürdürdü.

Öte yandan, Maruni Hristiyan “Marada Hareketi” Partisi Milletvekili Tony Franci, “seçim sonuçlarına saygılı ve bütün tarafları içerecek bir şekilde ulusal birlik hükümetinin oluşumunun hızlandırılması” çağrısında bulundu. Ayrıca Cumhurbaşkanı Avn’dan “Vatanın korunması için tavizler vermesini” talep etti.

Marada Gençlik ve Öğrenciler Teşkilatı tarafından düzenlenen akşam yemeğinde konuşan Franci, “Siyasi bir refah içinde yaşamıyoruz. Yaşadığımız kriz “daha az veya daha çok bakan” meselesinden daha derin. Ülkemiz, geleceğimiz ve çocuklarımızın geleceği tehlikede. Birliğimiz ve sağlam irademizle tüm sorunlarımızın üstesinden gelebiliriz. İsrafı bırakmalı ve bir süreliğine kemer sıkma politikasını benimsemeliyiz” ifadelerini kullandı.
Lübnan Cumhurbaşkanı Mişel Avn 28 Eylül’de ulusal birlik hükümeti kurulmasında başarı sağlanamazsa çoğunluk prensibiyle yeni hükümetin oluşturulabileceğini söylemişti.

Cumhurbaşkanı Avn, Birleşmiş Milletler’in 73’üncü Genel Kurulu’na katıldığı ABD’den ülkesine dönüşü sırasında uçakta basın mensuplarına açıklamalarda bulunmuştu.

Lübnan’da yeni hükümetin kurulmasına ilişkin çalışmaları değerlendiren Avn, bazı siyasi tarafların bir gün önerileri kabul edip ertesi gün reddetme gibi değişik tavırlar sergilediğini hatırlattı ve tek yolun ulusal birlik hükümeti olmadığını dile getirmişti.

Avn, “Ulusal birlik hükümeti veya çoğunluk prensibine dayanan hükümet seçenekleri var. Ulusal birlik hükümeti kurulamıyorsa o halde çoğunluk ilkesine dayanan hükümet kurulsun ve katılmayanlar dışarıda kalsın” demişti.

Lübnan Cumhurbaşkanı Avn, genel seçimlerin ardından Başbakan Saad Hariri’yi 24 Mayıs’ta yeni hükümeti kurmakla görevlendirmişti. Ancak başta bakanlıkların paylaşılması olmak üzere siyasi taraflar arasında yaşanan çekişmeler nedeniyle Lübnan’da hala hükümet kurulamadı.

Meclis aritmetiği

Lübnan’da 9 yıl aradan sonra 6 Mayıs’ta yapılan genel seçimde, İslamcı Şii “Hizbullah” ve Seküler Şii “Emel” Hareketi ittifakının yanı sıra Lübnanlı Maruni Hristiyan Semir Caca liderliğindeki Lübnan Güçleri Partisi de büyük ilerleme kaydetti.

Buna karşılık Cumhurbaşkanı Avn’ın partisi Maruni Hristiyan Özgür Yurtseverler Hareketi’nin milletvekili sayısı 22’den 18’e, Başbakan Hariri’nin Seküler Sünni çizgideki partisi Müstakbel Hareketi’nin ise 34’den 21’e düştü.

Mecliste Hizbullah 14, Emel Hareketi 17, Özgür Yurtseverler Hareketi ve müttefikleri 29, Müstakbel Hareketi 21, Lübnan Güçleri Partisi 16, Dürzi lider Velid Canbolat’ın İlerlemeci Sosyalist Partisi 8, eski Başbakan Necib Mikati’nin seküler Sünni çizgideki Azm Hareketi 4, Esedçi çizgideki Suriye Sosyal Milliyetçi Parti 3, eski Cumhurbaşkanı adayı Süleyman Franci’nin partisi Maruni Hristiyan Marada Hareketi 3, Sami el-Cemil’in liderliğindeki Maruni Hristiyan Lübnan Ketaib Partisi 3 ve Şii Hizbullah’a yakın diğer bazı partiler de 4 sandalyeye sahip oldu.

Seçim sonucunda 2’si kadın 6 bağımsız isim de meclise girmeye hak kazandı.