Beyrut: Caroline Akum
Lübnan’daki devlet üniversitelerinde 2008 yılında belirli güvenlik gerekçeleri gösterilerek kaldırılan öğrenci seçimleri 10 senedir yapılmıyor. Özel üniversitelerde ise her sene düzenlenen öğrenci seçimlerinde siyasi partiler, meclis oylamasına hazırlık olarak kendilerine yatırım yapan gençler üzerinde ağırlığını koyuyor.
Lübnanlı yetkililerin de belirttiği gibi daha önce olmadığı kadar güvenli hale gelen ülkede seçimlerin şu ana kadar ertelenmesinin arkasında yatan sebep ülkedeki güvenlik durumu değil. Parti temsilcilerine göre söz konusu durum ortada başka siyasi nedenler olduğu gerçeğini ortaya koyuyor. Asıl neden üniversite konseylerinin temsilcilerini bir araya getiren “Öğrenci Birliği” kanununda yaşanan ayrılık.
Öğrencilere ve üniversitelerdeki parti yetkililerine göre yakın zamanda bu konuda bir değişim yaşanması muhtemel gözükmüyor. Üniversite Rektörü Dr. Fuad Eyüb, üniversitelerde seçimlerin yeniden başlamasına yönelik bir eğilim olduğuna dikkat çektiği açıklamasında Şarku’l Avsat’a şunları aktardı:
“İnşallah yakında bu konu hakkında bir karar çıkartacağız. Ancak bunun üniversite konseyine sunulması ve onay almasını bekliyoruz.”
2008 yılında alınan karardan bu yana Lübnan’daki üniversitelerde durum değişmiş değil. Üniversitelerin vaziyeti ülkedeki siyasi durumdan daha fazla farklılık göstermiyor. Öyle ki üniversite konseylerinin yönetimi Hizbullah, Emel Hareketi, Özgür Yurtsever Hareketi ve Lübnan Güçleri partisi arasında dağıtılmış durumda.
Birçok parti üniversitedeki öğrenci seçimlerinin yeniden başlamasını istediğini belirtiyor. Ancak şu ana bu konuda atılmış somut bir adım yok. Halen 2012 yılında, o dönemin rektörü Adnan es-Seyyid Hüseyin tarafından çıkarılan 12 sayılı kararı temel alan kurala uygun olarak hareket ediliyor. 12 sayılı kararda partilere bağlı öğrencilerin karşılıklı anlaşma ve idare ile koordinasyon yapmak şartıyla birbirlerinin yerine geçebileceği belirtiliyor. Sahada ise her şey tamamen farklı. Müstakbel Hareketi’ne bağlı gençlik örgütü yetkililerinden Bilal el-Mir konuya dair şunları söyledi:
“Partiler 2008’deki taksime istinaden üniversite konseylerindeki hâkimiyeti güçlendirdi. 2008’deki üniversite seçimlerinde 8 Mart bloğu kazandı ve üniversitelerdeki siyasi, sosyal hareketliliği kontrolü altına aldı. Ancak sorun sadece bu değil. Sorunun bir diğer yüzü de hâkim partilerin üniversite konseylerindeki diğer parti temsilcilerini görevlerinden çıkarması ve bunun sonucunda diğer partilerin üniversite konseyinde hiçbir varlığının kalmaması.”
Buna örnek olarak tamamı Hizbullah ve Emel Hareketi kontrolünde olan ve “ilk şubeler” olarak bilinen Hades ve UNESCO enstitüsü dâhilindeki fakülteleri gösteren el-Mir, üçüncü şubelerde ise 2008 yılında seçilen, mezun olan öğrencilerin ardından öğrenci konseyinin yok olduğu ve öğrencilerin faaliyetlerinin öğrenci kulüpleri üzerinden gerçekleştirildiğini söyledi.
Emel Hareketi’nden bir kaynak Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada hareketin seçimlerin çok geç olmadan bugün yapılması çağrısında bulunduğunu belirterek “Üniversitedeki öğrenci seçimlerinin 10 sene önce askıya alınması, seçimin sonuçlarından korkan bazı siyasi güçlerin isteği doğrultusunda gerçekleşti. Bu güçlerin başında müttefikimizin müttefiki de bulunuyor” ifadelerini kullanarak Özgür Yurtsever Hareketi’ne işaret etti. Birinci şube konumunda olan fakültelerdeki seçimlerde müttefikler, özellikle de Özgür Yurtsever Hareketi ile Emel Hareketi arasında büyük bir rekabet yaşandığı ve rekabetin bazen taraflar arasında çekişmelere neden olduğu biliniyor.
Çoğuna Hristiyan partilerin hâkim olduğu ikinci şubelerde de durum farklı değil. Özgür Yurtseverler ve Lübnan Güçleri Partisi 2008 yılında öğrenci konseylerinin yerine alternatif olarak oluşturulan öğrenci heyetlerini arasında paylaşırken bazı fakülteler bu heyetlerin kaldırılması yönünde karar aldı. Lübnan Güçleri’nden Öğrenci İşleri Başkanı Şarbil Khouri, edebiyat, bilim ve ziraat fakültelerindeki öğrenci konseylerinin başkanlığını Özgür Yurtseverler’in, hukuk, medya, mühendislik ve iş yönetimi fakültelerinin başkanlığını ise Lübnan Güçleri’nin yaptığını belirtti. Faaliyetlerin organizasyonu konusunda en özgür ortamın ikinci şube fakültelerinde olduğunu belirten Khouri, Lübnan’daki üniversite seçimlerinin yeniden yapılmasının henüz mümkün olmadığını konusunda el-Mir’le aynı görüşte. Açıklamalarının devamında “Bunu senelerdir duyuyoruz. İkinci şube fakültelerinde seçimlere hazır olduğumuzu, demokrasinin önünün açılması ve ne olursa olsun sonuçların kabul edilmesini istiyoruz” ifadelerini kullanarak üniversite öğrencilerinin seçimlere hazır olduğunu belirten Khouri buna örnek olarak fakülte dekanı tarafından talep edilen ve mühendislik fakültesinde iki sene önce rektörün onay vermesi ile birlikte gerçekleşen seçimleri gösterdi.
El-Mir ve Khouri, partiler arasındaki asıl anlaşmazlığın öğrenci birliği kanunu konusunda yaşanan ayrılıktan kaynaklandığını belirtti. Khouri yaptığı açıklamada seçim çağrısında bulunarak “Lübnan’da öğrencilerin demokratik haklarından mahrum bırakılmasına izin vermeyeceğiz” ifadelerini kullandı.