Lübnan’da yeni hükümetin kurulma krizi, Cumhurbaşkanı Mişel Avn’ın siyasi taraflar arasındaki mevcut rekabet hattına girmesinin ardından daha da karmaşık bir duruma doğru ilerliyor.
Avn’ın, dönemini ‘başarısız’ olarak tanımlayan Dürzi lider Velid Canbolat önderliğindeki İlerici Sosyalist Parti (PSP) başta olmak üzere, ortaya koyulan kriterlere uyulmadığı sürece ışığın görülemeyeceği eleştirileri artıyor.
Bu çerçevede siyasi çatışmalar, hükümetin maruz kaldığı engelleri aşmayı hedefleyen başarısız girişimlere dönüştü. Lübnan Temsilciler Meclisi Başkanı Nebih Berri, hükümetteki karmaşıklığın hala aynı yerinde olduğunu belirtirken, gecikmeye veya ertelemeye gerek olmadığını kaydetti. 12 Eylül’de meclis toplantısında konuşan Berri, “Hükümetin kurulmasına yardımcı olmak için inisiyatif aldım ve hala daha fazlasını yapmaya hazırım” ifadelerini kullandı. Berri, ana pozisyonlara yönelik anlaşmazlıklara da değinirken, “İcracı, hizmet bakanlıkları ve bir bütçe oluşturduk. Ancak dış ülkelerdeki tek egemen bakanlık, ana bakanlık olan Planlama Bakanlığı’dır” dedi.
“Ülkeye, bir yaşam mücadelesi kapısından bakmalıyız”
Başbakan Saad Hariri de “Ortaya konulan bir taslak var. Cumhurbaşkanı değişiklik istedi, ne olduğunu biliyorum. Bu çerçevede herkese danışılması gerekiyor” şeklinde konuştu. Hariri, gazetecilere yaptığı açıklamada, “Hükümetin kurulması, taraflar arasında bir çekişme oluşturmamalı. Aksine ülkeye, bir yaşam mücadelesi kapısından bakmalıyız” dedi.
Cumhurbaşkanı ekibi ve PSP arasındaki suçlama kapısı hala açık bir konumda. Bu bağlamda Yolsuzlukla Mücadele İşlerinden Sorumlu Devlet Bakanı Nicola Tueni, “Siyasi tartışmalar, politik ve ekonomik açıdan acı çeken ülkenin çıkarlarına hizmet etmiyor” şeklinde konuştu. Mişel Avn’ın, çeyrek asırdan bu yana Lübnan rejiminin başarısızlıklarının bir ortağı olmadığını söyleyen Tueni, Sosyalist Parti liderlerinin Avn dönemini ‘başarısız’ olarak nitelendirmedeki ısrarına dikkati çekti.
Nicola Tueni, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, “Milisler ülkeyi çalarken ve insanları korkuturken Cumhurbaşkanı Avn, devleti ve kurumlarını savundu. Yönetim, yolsuzluk ve borç politikasına girmedi. Başarısız bir ekonomik politikanın bir tarafı olmadı” dedi. Avn’ın bakanlık ekibinin bir üyesi olan Tueni, “Lübnanlılar, aslında kimin başarısız olduğunu biliyor ve ülkeyi kronik başarısızlıktan kurtarmaya çalışıyor” şeklinde konuştu.
Avn’ın hükümetin durumuna dair ifadelerine de değinen Bakan, “Cumhurbaşkanının sözleri, mevcut tartışmalarda bir taraf olduğunu anlamına gelmiyor. Ancak kendisi, durumu düzeltmek ve başarısızlık iddialarının yaygınlaşmasına dair uyarıda bulunmak istedi” ifadelerini kullandı. Nicola Tueni, başarısızlıkları kınamak için ilgili tarih dosyalarının açılması çağrısında bulunurken, bu tartışmaların hükümetin kurulması çabalarını zayıflatmasının olası olmadığını belirtti. Tueni, “Bazı tarafların girişimleri, hükümet ve yönetimde daha büyük pay elde etme amaçlıdır” şeklinde konuştu.
Son günlerde çevre Bakanlığı ve Enerji Bakanlığı’ndaki yetkililerin İlerici Sosyalist Parti’ye bağlı olarak görevlerinden alınmasının ardından medyanın da duruma karışmasıyla kriz, daha da zor bir düzeye geldi.
Öte yandan İlerici Sosyalist Parti Genel Sekreteri Zahir Nasır, “Siyasi durumu, bu anlayışa taşıyan taraf, bu çağda yolu belirleyen DEAŞ zihniyetidir” dedi. Şarku’l Avsat’a konuşan Nasır, “DEAŞ’ın belirli bir suç modelini ifade ettiğini düşünüyoruz. Ancak son zamanlardaki uygulama, DEAŞ’ın Lübnan’da iktidarda olan ve politik eylemi uygulayan bir zihniyet olduğunu kanıtladı” ifadelerini kullandı. Dönemi ‘başarısızlık’ olarak nitelendirmesine yönelik Cumhurbaşkanı Avn’ın eleştirilerine de değinen Zahir Nasır, “Başarısız olmadığını söylemek için iki yıl boyunca hangi başarıları elde etti?” dedi. “Lübnan lirasını tehdit eden risklerin yanı sıra siyaset, ekonomi ve turizm hızla geriye gidiyor” diyen Genel Sekreter, “Bu dönemdeki siyasi uygulamalar, bize (eski Cumhurbaşkanı) Emil Lahud dönemindeymişiz hissi veriyor” ifadelerini kullandı.
Nasır son olarak, “Dönemi ve ekibiyle olan anlaşmazlıklar, son tartışmalara ve bazı çalışanların görevlerinden alınmasına bağlı değil. Aksine ülkeyi yıkmaya götüren saçma bir zihniyetle alakalı. Bu uygulamalar dolayısıyla Lübnan’ın geleceği ve çıkarları, şu anda gerçek bir tehlike içerisinde. Sanki bu dönem, eski deneyimlerden ders çıkarmamış gibi. Bu da yönetimin cahil olduğunu kanıtlıyor” dedi.