Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, ilk Çin ziyaretinin ikinci gününde Fransa’daki 36 milyar dolarlık ticaret açığını Çin ile kapatmak için Fransız şirketlerinin Çin pazarına girmesine yönelik beklentisini dile getirdi. Macron’un ziyaretinin hemen ardından Çin’in Fransa’dan sığır eti ithalatı yasağının kaldırıldığı duyurulurken Fransız Pompidou Merkezi’nin de bir şubesinin Şangay’da açılması kararı alındı.

Paris, tarım ve gıda ürünlerinin yanı sıra bankaları için de Çin pazarında daha fazla yer almayı isterken, Airbus uçakları ve Safran uçak motorları satışı için de anlaşma yapılmasını hedefliyor. Fransız kaynaklar, Macron’un Paris’e çantasında yaklaşık 50 sözleşme ve anlaşma ile geri dönmek istediğini ve bunun için Areva, Airbus, Safran ve France Electric gibi şirketlerin yönetim kurulu başkanlarından oluşan bir heyet eşliğinde Çin’e gittiğini belirtti.

Ziyaret sırasında, 2015’te imzalanan Paris İklim Anlaşması’nın tavsiye kararlarının uygulanmasına yönelik yapılan görüşmeler de Çin lideri için bir ilkti. Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’i ‘iklim değişikliğine karşı mücadeleye’ davet eden Fransa Cumhurbaşkanı, “Dünyaya, Fransızların ve Çinlilerin gezegeni daha güzel yapabilecek yetenekte olduğunu gösterebiliriz” ifadelerini kullandı.

Uluslararası alnda en fazla sera gazı salınımı yapan ülkesi olarak bilinen Çin, 2016’da 31 bölgede fosil yakıt dışında enerji kullanımının geliştirilmesini hızlandırmak, tarım sektöründe sera gazı ile mücadele etmek ve yeşil alanların sayısını artırmak için bir dizi önlem planı yayınladı.

Çin geçen ay planın ilk aşaması kapsamında elektrik sektörüne yönelik karbon salınımını azaltmayı amaçlayan bir emisyon sistemini ülke çapında devreye sokmuştu. Görüşmede konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Çin Devlet Başkanı Şi Cinping “Çin ve Fransa iklim değişikliği, uluslararası terörizm ve diğer sorunlarla mücadele etmek için birlikte çalışacaklar” ifadelerini kullandı.

Fransa – Çin işbirliği hız kazandı

Bloomberg’in haberine göre taraflar arasında imzalanan anlaşmalar çerçevesinde Avrupalı uçak üreticisi Airbus, Çin’in Tianjin şehrindeki fabrikasında üretimini yaptığı A320 model uçaklarının üretim kapasitesini dörtten altı uçağa çıkaracak. Fransız enerji şirketi Areva da nükleer atıkların geri dönüşümü konusunda işbirliği yapmak üzere Çin Ulusal Nükleer Güç Santrali Şirketi ile anlaşma imzalayacak.

Fransız basınında yer alan haberlere göre heyette bulunan Fransa Ekonomi Bakanı Bruno Le Maire, ” 10 milyar euro değerindeki şirketi kurtaracak” ifadeleriyle anlaşmayı memnuniyetle karşıladıklarını belirtti. Le Maire, “Mali sıkıntılarla karşı karşıya olan ve Çin Ulusal Nükleer Şirketi ile 10 yıldır müzakereler yürüten Fransa merkezli Areva grubu için bu anlaşma altın bir fırsattır” ifadelerini kullandı. İlkbaharda imzaların atılması için söz aldıklarını belirten Bakan, Çin’in birçok projesini kabul etmediklerini belirterek, “Sömürmek değil, uzun vadeli yatırımlar yapmak istiyoruz” şeklinde konuştu.

Paris, Çin’i Fransa’da yatırımlar yapması için teşvik etmeye çalışıyor. Fransız basını Elysee Sarayı’nın iki ülkede dengeli ve uzun vadeli ortaklıklar çerçevesinde istihdam yaratmak ve büyümek istediğini aktardı.

Fransa’nın gözü Çin pazarında

Macron, internet üzerinden satış yapan dev Çinli şirketi “GDM” ile Fransa’da bir merkez kurma karşılığında önümüzdeki iki yıl boyunca 2 milyar euro değerinde Fransız ürünlerini sitelerinde satma sözleşmesi de imzaladı.

Gelişmekte olan Çinli şirket ‘SOHO 3Q’ grubunun merkez binasını da ziyaret eden Macron burada, “Çin ile stratejik ortaklığımız mevcut. Fikri mülkiyet alanında ilişkileri düzenlenmeli, Çin pazarına daha fazla erişim sağlanabilmeli, Çin’in Fransa’da yatırım yapmasına izin verilmeli ve karşılıklı olarak veri alışverişinde bulunulmalı” ifadelerini kullandı.

Fransa Cumhurbaşkanı, Fransız Elektrik Şirketi tarafından Çin’in güneyinde kurulan nükleer reaktörün de muhtemelen yaklaşık altı ay sonra dünyanın ilk üçüncü nesil nükleer reaktörü olarak çalışmaya başlamasının planlandığını duyurdu.

Macron, pazartesi günü başlayan ve üç gün sürmesi planlanan Çin’e yaptığı ilk resmi ziyaretine ülkenin eski başkenti Şian’dan başladı. Çin askerlerinin heykellerinden oluşan Toprak Askerler’i ziyareti sırasında bir konuşma yaptı. Macron, Çin Devlet Başkanı’nın Asya ve Avrupa’da trilyonlarca dolarlık bir ticaret ve altyapı ağı kurma planına katılmayı kabul etti.

Macron, Çinli mevkidaşı ile iattığı imzalar sırasında “Çin ile el ele çalışmak istiyoruz” ifadelerini kullandı.

Fransız Cumhurbaşkanı, geçen pazartesi yaptığı açıklamada, ‘Yeni İpek Yolu’ ve Şi’nin, Çin, Asya ve Avrupa’yı birbirine bağlamak için başlattığı altyapı projesine de övgüde bulundu. Macron, Fransa’ya dünyanın ikinci ekonomik gücünün meydan okumasına uyum sağlama çağrısında bulundu. Söz konusu açıklamada Macron, “Çin ekonomik kalkınma stratejisini sürdürüyor. Pazarın boyutu göz önüne alındığında bu küreselleşmeye bir bütün olarak yansıyacaktır. Fransa’nın bu eğilimleri değerlendirmesi gerek. Güçlü bir Fransa için bunun gerçekleşmesi elzemdir. Fransa uyum sağlamadığı takdirde kayba uğrayacaktır” şeklinde konuştu.

Macron açıklamasında ‘adım adım güven inşa etmek için Çin’i yılda en az bir kez ziyaret etme’ sözü vermişti.

En önemli proje ‘Yeni İpek Yolu’

Fransa Cumhurbaşkanı’nın övgüyle bahsettiği ‘Yeni İpek Yolu’ girişimi Pekin’in Asya, Avrupa ve Afrika’daki ticari ilişkilerini daha da güçlendirecek altyapı projelerini içeriyor. Şi Cinping’in başlattığı proje Çin’de ‘Bir Kuşak Bir Yol’ adıyla biliniyor. İmparatorluğu Orta Asya ve Rusya üzerinden Batı Avrupa’ya bağlayan bu kuşak, Çin Denizi ve Hint Okyanusu’ndan Afrika ve Avrupa’ya ulaşan bir deniz yolu olarak tasarlandı. Dev Çin yatırımlarının eşlik ettiği girişime dünya nüfusunun yüzde 60’ını oluşturan 65 ülke ve dünya GSYH’sinin üçte biri katılım sağlıyor. Şi Cinping, geçen Mayıs ayında Pekin’de düzenlenen uluslararası bir zirvede proje için ayrılan fona 100 milyar yuan (13 milyar Euro) ödeme sözü vermişti.

Şi Cinping ayrıca Çin bankalarının da projeye 380 milyar yuan (50 milyar euro) kredi sağlayacaklarını belirtmişti.

Çin’in öne çıkan yeni projeleri ise şu şekilde sıralanıyor:

-Çin demiryolu, deniz yolundan daha hızlı bir ulaşım sağlanması amacıyla yaklaşık 30 Avrupa kentine üç haftadan daha kısa bir sürede bağlanacak.

– Asya’da Çin’i Tayland sahillerine bağlayacak 873 kilometrelik bir yol yapılacak.

– Afrika’da Çin, Kenya’da başkent Nairobi ile Hint Okyanusu’ndaki Mombasa Limanı arasında 758 kilometre uzunluğundaki hattı finanse etmeyi sürdürecek.

– Türkiye’de üç Çinli kamu şirketi, ‘kuşak’ ve ‘yol’ arasında hayati bir eksene sahip olan İstanbul yakınlarında bir Kumport Limanı satın aldı.

– Pakistan’da Çin, Uzak Doğu’daki İran sınırına yakın olan Gwadar Limanı’a 500 kilometrelik yolun restorasyonu sonrasında bağlanacak. Liman’ın Çin’in Ortadoğu’ya Malakka Boğazı’ndan (Malezya ve Endonezya arasında) deniz yoluyla ulaşmasını kolaylaştıracağı düşünülüyor. Ayrıca Gwadar’da yeni bir uluslararası havaalanı inşa edilmesi de planlanıyor.

– Çin, Minsk’te yüksek teknoloji ürünü bir sanayi kompleksi inşa ediyor. Benzer bir proje de Malezya’nın Kuantan şehrinde çelik, alüminyum ve palmiye yağı endüstrileri için devam ediyor.