Lübnan Cumhurbaşkanı Mişel Avn, ülkesindeki Suriyeli mültecilerin sebep olduğu krizin Lübnan’ın istikrarı ve egemenliğiyle ilgili olduğunu belirterek, mülteci krizini Birleşmiş Milletler (BM) ve Avrupa Birliği’nden (AB) bağımsız olarak çözme sinyali verdi.

Lübnan Cumhurbaşkanlığı kaynakları, Avn’ın mülteci krizinin çözümüne dair teklifini uygun bir zamanda masaya getireceğine işaret ederken, Lübnan Mülteci İşlerinden Sorumlu Devlet Bakanı Muin el-Murabi, BM’den ayrı hareket etmenin Lübnan açısından intihar olacağını ifade ederek, Suriyeli mültecilerin evlerine dönmeleri için Cumhurbaşkanı Avn’dan Hizbullah’a Suriye’de işgal ettiği bölgelerden çekilmesi yönünde baskı kurmasını istedi.

“Mülteciler, Lübnan’a büyük bir yük getirmektedir”

Başkent Beyrut’taki Baabda Sarayı’nda, önceki gün, AB tarafından Lübnan seçimlerini gözlemlemek için gönderilen gözlem heyetini kabul eden Avn, burada yaptığı konuşmada, “Suriyeli mültecilerin evlerine dönmeleri hususunda AB ve BM ile yaşadığımız anlaşmazlıklar Lübnan’ı bu sorunu BM ve AB’den bağımsız olarak çözme yoluna itecektir. Mülteciler, özellikle altyapı hususunda Lübnan’a büyük bir yük getirmektedir. Lübnan, bu kadar mülteci ve bu mültecilerin getirdiği zorluklarla baş edemez” dedi.

Lübnan üç krizle boğuşuyor

Lübnan’ın hali hazırda üç krizle boğuştuğuna dikkat çeken Avn, “Lübnan, ekonomik kriz, bölgedeki savaşlar ve mülteci sorunu olmak üzere üç krizle boğuşmaktadır. AB ve BM, bu konuda herhangi bir katkı sağlamakta başarısız oldu” ifadelerini kullandı.

“Suriye bölünürse daha çok mülteci gelir”

Suriye savaşının başlamasından bu yana Lübnan’ın mülteci akımıyla karşı karşıya kaldığını ancak BM ve AB’nin hala mültecilerin dönüşü için Suriye’de siyasi çözüme ulaşma şartını dayattığını dile getiren Avn, “Hepimiz biliyoruz ki; Suriye’nin yüzde 90’ı teröristlerden kurtarılarak güvenli hale getirildi. Mülteciler bu bölgelere gidebilir” dedi. Avn, Suriye’nin bölünmesine dair planlar kurulduğundan endişe duyduğunu ifade ederek, “Bölünmenin getireceği demografik değişim nedeniyle daha çok mülteci Lübnan’a yığılacaktır” şeklinde konuştu.

Cumhurbaşkanı Avn’ın Beyrut’ta misafir ettiği AB heyetine mültecilere ilişkin alternatif planı hakkında mesaj verdiği tahmin ediliyor. Yapılan görüşmede, uluslararası güçlerin Suriyeli mültecileri üçüncü bir ülkeye nakletme konusunda çekingen davrandığı bir vasatta mülteci krizinin çözümüyle hiç kimsenin uğraşmadığına dikkat çekti. “Bu yüzden, Suriyeli mülteciler sorununu BM ve AB’den bağımsız çözmeliyiz çünkü bu konu bizim vatanımız ve egemenliğimizle doğrudan ilgilidir” diye konuştu.

“BM’den başka yanımızda duracak bir uluslararası güç yok”

Lübnan’daki bazı taraflar ise Cumhurbaşkanı Avn’ın, Lübnan ve uluslararası toplum arasında krize sebep olabilecek adımlar atmasından endişe duyuyor. Konuya ilişkin Şarku’l Avsat’a açıklamalarda bulunan Lübnan Mültecilerden Sorumlu Devlet Bakanı Muin el-Murabi, Lübnan’ın BM’nin kurucu üyelerinden biri olduğuna ve mülteci haklarına ilişkin uluslararası anlaşmalara saygı duyması gerektiğine dikkat çekerek, “Demografik değişimlerle kimliği yok olan ve bölünen ülkeler görüyoruz. Bizse küçük bir ülkeyiz akıbetimizle ilgilenen hiç kimse yok. Sonuç olarak, etrafımız İsrail ve Kimyasal Esed rejimi gibi iki düşmanla çevriliyken bizim yanımızda duracak BM’den başka bir uluslararası güç yok” değerlendirmesini yaptı.

“Avn, planını uygun zamanda açıklayacak”

Avn, mülteci krizinin çözümüne dair atacağı adımları açıkça ifade etmezken, Baabda kaynakları, Şarku’l Avsat’a yaptıkları açıklamalarda, Avn’ın bu konudaki planını açıklamak için uygun bir zaman beklediğini söyledi.

“BM Kıbrıs konusunun çözümü için ne yaptı?”

Şarku’l Avsat’a bilgi veren kaynaklar, BM’nin Suriyeli mültecileri geri dönmeme konusunda cesaretlendirmesinin kabul edilemez olduğuna işaret ederek, “BM’nin Filistinli mültecilerin dönüşüyle ilgili kararları ve vaatleri nerede? BM Kıbrıs konusunun çözümü için ne yaptı?” sorularını sordu.

Baabde Sarayı kaynakları, ayrıca, “Suriye’nin yüzde 80’i terörden arındırılmış güvenli bölgeler haline geldi. Suriyeli mülteciler bu bölgelere dönebilir. Örneğin Türkiye’deki mülteciler hergün binlerce kişilik gruplar halinde Suriye’ye dönüyor” ifadelerini kullandı.

Suriyeli mültecilerin uluslararası güçlerin garantileriyle ülkelerine dönme hakları olduğunun altını çizen Bakan Murabi ise Lübnan’ın BM ile herhangi bir krizin içine girmesinin “İntihar” olacağına vurgu yaparak, sözlerini şöyle sürdürdü; “BM şemsiyesi altında çıkma imaları ülkemiz açısından uygun bir seçenek değil. BM’yi yok saymak bizim çıkarımıza olmayacaktır. Özellikle de AB ve BM, Suriyeli mültecilerin kalıcı olarak Lübnan’a yerleşmesine dair herhangi bir yönelim göstermezken. Dışişleri Bakanı Cibran Basil tarafından, BM ve AB tarafından yayınlanan Suriye’ye ilişkin bildirgeye dair yaptığı hatalı okumalar üzerine kararlar alamayız.”

Cibran Basil’in mülteciler konusunu seçim malzemesi yaptığını değinen ve bu durumdan rahatsızlığını dile getiren Murabi, “Lübnan’ı bölgedeki savaşın içine çekmek ve uluslararası toplum ile ilişkilerini kötüleştirmek doğru değil. Eğer Lübnan’ı bölgeye terör ve yıkımdan başka bir şey getirmeyen Suriye-İran eksenine çekmek istiyorlarsa bilmeliler ki biz buna sonuna kadar karşı çıkacağız” şeklinde konuştu.

1 milyon 200 bin mülteci Lübnan’a sığındı

Resmi verilere göre, Suriye’de iç savaşın başlamasından bu yana 1 milyon 200 bin Suriyeli mülteci Lübnan’a sığındı. Gelen mültecilerin çoğu Lübnan sınırına yakın olan başkent Şam, Humus ve iki kentin kırsalından gelen mültecilerden oluşurken, mülteciler Lübnan’a büyük bir ekonomik yük getirdi.

Hizbullah, Suriye’den çekilirse mülteciler geri döner

Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamasında, bu duruma değinen Murabi, şunları söyledi; “Mültecilerin evlerine dönmesini en çok biz istiyoruz. Ancak bunun en kolay yolu Cumhurbaşkanı Avn’ın Hizbullah’ı Suriye’de işgal ettiği bölgelerden çekilmeye zorlamasıdır. Eğer Hizbullah, işgal ederek halkını tehcir ettiği Kalamun, Şam Kırsalı ve Humus kırsalından çekilirse Suriyeli mülteciler rahatlıkla evlerine dönebilir. Lübnan’a sığınan mültecilerin 500 binden fazlası bu bölgelerden geldi ve memleketlerini talan eden Hizbullah ve İran’a bağlı terör grupları çekilir çekilmez evlerine dönmek istiyorlar.”

Murabi, Hizbullah’ın çekilmesi halinde Suriyelilerin evlerine döneceğini vurgulayarak, açıklamasını, “Bütün anketler Lübnan’daki Suriyeli mültecilerin yüzde 90-95’inin memleketlerine dönmek istediklerini gösteriyor. Ancak bunun için orada güvenliğin sağlanması şart” cümleleriyle noktaladı.