Kahire/Muhammed Abduh Hasaneyn–Muhammed Nebil Hilmi

Mısır Temsilciler Meclisi, Ordunun üst düzey komutanlarına Bakanlarla aynı hak ve ayrıcalıklardan yararlanma fırsatı veren yasa tasarısını onayladı.

Hükümet tarafından sunulan ve dün Temsilciler Meclisi tarafından onaylanan yasa, Ordu komutanlarına yurtdışı seyahatlerinde ‘diplomatlara verilen ayrıcalıklardan’ yararlanma hakkı da tanıyor.

Yasa tasarısı, 3 Temmuz’da Mecliste yapılan genel oturumda tartışılmasının üzerinden henüz iki hafta geçmeden çok sayıda milletvekilinin evet oyu ile kabul edilirken, 8 milletvekili ret oyu kullandı.

Meclis Başkanı Ali Abdulal, 3 Temmuz’daki oturumda, “Eğer bir ayrımcılık varsa, bu olumlu bir ayrımcılıktır” demişti.

Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi’nin nihai onayını ve Resmî Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe gireceği tarihi bekleyen yasaya göre, üst düzey komutanların isimleri Cumhurbaşkanı tarafından belirlenecek.

Yasa tasarısının ikinci maddesine göre Cumhurbaşkanı tarafından atanan Silahlı Kuvvetlerin tüm üst düzey komutanları, Bakan veya daha yüksek bir pozisyonda muamele görecek ve hükümetin bakanlara verdiği tüm ayrıcalık ve haklardan yararlanabilecek.

Yasa ayrıca, Cumhurbaşkanı tarafından isimleri belirlenecek üst düzey askerlere, 3 Temmuz 2013 ile Ocak 2016 tarihleri arasında işledikleri herhangi bir suça ilişkin Mısır Silahlı Kuvvetleri Yüksek Konseyi’nin izni olmaksızın soruşturma açılmasına karşı da dokunulmazlık sağlıyor.

Yasa, üst düzey komutanlara hizmet süreleri boyunca yurtdışına yaptıkları seyahatlerde diplomatlara sağlanan haklardan yararlanma fırsatı tanıyor.

Yabancılara vatandaşlık tepki çekti

Öte yandan Temsilciler Meclisi, yabancıların Mısır’da ikamet etmesinin yanı sıra Mısır’a giriş ve çıkışları ile ilgili yasada da birtakım değişiklikler yaptı. Buna göre, bir yabancı, bankaya 7 milyon Mısır lirası (yaklaşık 400 bin dolar) depozito yatırması halinde 5 yıl boyunca Mısır’da ikamet izni alabilecek. Kişinin daha sonra vatandaşlık başvurusunda bulunması ve kabul edilmesi halinde bu para devlete devredilecek.

Yapılan değişiklikler, hükümete Mısır vatandaşlığını ‘parayla satışa çıkarttığı’ suçlamasında bulunanların tepkisine yol açtı. Hükümet ve Meclis Başkanı ise eleştirilere sert bir karşılık verdi.

Temsilciler Meclisi Savunma ve Ulusal Güvenlik Komisyonu Başkanı Kemal Amir, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, yeni düzenlemenin dolaylı yatırımı teşvik etmeyi amaçladığını vurgulayarak, bunun yanlış bir uygulama olmadığını, dünyada yaklaşık 20 ülkede bu uygulamanın olduğunu ifade etti.

Muhalefet kanadından Milletvekili Heysem el-Hariri ise tasarının görüşüldüğü sırada yaptığı açıklamada, “Hükümet bu konuda herhangi bir sorun olduğunu düşünmüyor” ifadelerini kullandı.

Hükümeti, ‘her adımını paraya dönüştürmeye yönelik bir politika izlemekle’ suçlayan Hariri, “Bu şekilde yatırımları artırdığını savunmak şantajdır. İkamet izni vermekle vatandaşlık vermek arasında fark var. Tüm yatırımcıların vatandaşlık alması için değil, ikamet etme ve vize alma işlemlerini kolaylaştırmak için çalışmak gerekir” şeklinde konuştu.

‘’Mısır vatandaşlığı satılık değil’’

Hükümete yakın isimlerden Milletvekili Mustafa Bakri ise, “Mısır vatandaşlığı satılık değil” diyerek yasa değişikliğine itiraz etti.

Muhalif Milletvekili Heysem el-Hariri’nin konuşması, Meclis Başkanı ve hükümet yetkilileri tarafından sert tepkiyle karşılanırken, Parlamentodan Sorumlu Devlet Bakanı Ömer Mervan, Hariri’nin açıklamalarına karşılık, “Milletvekilinin söylediklerini tamamen reddediyoruz. Mısır’a yatırımcıları çekecek bu yasa yeni değil. Bir kişi, 5 yıl tamamlanmadan vatandaşlara verilen siyasi hakları kullanamaz. Bununla birlikte 10 yıldan önce Mısır’ın kamu kuruluşlarında görev alamaz” dedi.

Yasa değişikliklerinin Meclisten geçmesinin ardından konuşan Meclis Başkanı Abdulal, ‘’Bu yeni bir uygulama değil, aksine dünyanın çeşitli ülkelerinde benzer uygulamalar var. Öncelikle, vatandaşlık verilmesine ilişkin usulleri düzenleyen bir yasal sistem var. Mısır’da yürürlükte olan mevcut Vatandaşlık Kanunu, Fransız hukukundan örnek alınmış, ülkede uzun süre kaldıktan sonra vatandaşlık verilmesine izin veren bazı tüzüklerden oluşan bir kanundur” ifadelerini kullandı.