Fransız Haber Ajansı’nın (AFP) haberine göre, Moğolistan’da inşaat sektörü ya da akupunktur tedavisi yapılan kliniklerde çalışan ve sayıları yaklaşık bini bulan Kuzey Koreliler, ülkeyi terk etmek zorunda kalıyorlar.
Bu geniş ülkede çalışan, genellikle istismar edilen ve zor koşullarda yaşayan Kuzey Korelilerin sayısı kasım ayında bin 200 civarındaydı. Ancak Kim Jong-un rejimine uluslararası yaptırımları uygulamak isteyen Ulan Batur, bir yıllığına iş sözleşmesi yapılan Kuzey Koreli işçilerin sözleşmelerinin yenilenmeyeceği için ülkeyi 2017 yılı sonuna kadar terk etmelerini istedi.
“BM kararlarından dolayı sözleşme yenileyemedik”
Moğolistan Dışişleri Bakanlığı’ndan üst düzey bir yetkili AFP’ye yaptığı açıklamada, “İşçilerin sözleşmeleri sona erdiğinde, Birleşmiş Milletler (BM) kararı sebebiyle özel şirketler sözleşmelerin yenilenmesi teklifi sunamayacaklar” dedi.
BM’ye göre, yurtdışında çalışan yüz bin Kuzey Koreli, yılda yaklaşık 500 milyon dolar gönderdikleri ülkeleri için değerli bir para kaynağı olma özelliği taşıyorlar.
Pyongyang’ın eylül ayında gerçekleştirdiği yeni nükleer denemenin ardından, BM Güvenlik Konseyi (BMGK), ilgili ülkelere Kuzey Kore vatandaşlarına çalışma izni vermeyi durdurma talimatı veren kararı onayladı.
Pyongyang, işçi maaşlarının bir kısmına el koydu
Kuzey Koreli göçmenlerin büyük kısmı Çin ve Rusya’da çalışıyor. Ancak bazıları, Afrika ve Orta Doğu’ya kadar gidebiliyor. Kuzey Koreliler yurtdışındaki yaşam koşullarına imrenmezler. Ayda sadece iki gün tatil yaparak, günde 12 ila 16 saat çalışıyorlar. ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre, Pyongyang’ın, yurtdışında çalışan işçilerin maaşlarının yüzde 70 ila 90’lık (aylık 300 ila bin dolar) kısmına el koyduğunu açıkladı.
Binaların bodrum katında yaşıyorlar
Moğolistan’da, şirketlerin, zor ve zaman alıcı görevleri yerine getirebilme yetenekleri nedeniyle Kuzey Korelileri çalıştırdığı biliniyor. Kuzey Koreliler şehirde gezmek yerine uyumayı tercih ediyorlar.
Güney Koreli bir aktivistin aktardığı bilgiye göre, Ulan Batur’daki sıcaklıklar sıfırın altında 40 dereceye kadar inerken, Kuzey Koreli inşaat işçilerinin çoğu herhangi bir ısınma aracı olmadan, yaptıkları binaların bodrum katında yaşıyorlar. Güvenliği sebebiyle ismini vermek istemeyen Güney Koreli aktivist söylediğine göre, Moğolistan’daki Kuzey Koreli işçilere yardım etti. Ancak bu yardımları doğrudan ulaştırmak riskli bir konu haline geldiği için, bir aracı ile yardımlarını sürdürdü. Ancak aracı bir anda ortadan kaybolduğu için yardımları sonlandırmak zorunda kaldı.
İşçilerin iş güvenlikleri de tartışmalı bir konu
Kuzey Koreli işçilerin iş güvenlikleri de tartışmalı bir konu. Geçtiğimiz eylül ayında 27 yaşındaki Kuzey Koreli işçi, Ulan Batur’da çalıştığı kule inşaatından düşerek hayatını kaybetti.
Tekstil sektöründe çalışan ve ağustos ayında sözleşmeleri sona eren yaklaşık 100 Kuzey Koreli, ülkenin ilk kaşmir kumaş üreticisi olan Gobi Cashmere fabrikalarından ayrılmak zorunda kaldılar. Şirketin avukatı AFP’ye yaptığı açıklamada, “Moğollar dikiş makinesinde çalışma konusunda usta olmadıkları için onları işe almıştık” ifadelerini kullandı. İş güvenliği konusunda ise avukat şunları kaydetti; “Güney Kore basını Kuzey Koreli işçilere bir tişört parası verdiğimizi iddia ediyor. Halbuki 8 saatli bir iş günü için, Moğol çalışanlara ne ödüyorsak Kuzey Korelilere de onu ödüyoruz.”
Maaşları, Kuzey Kore Elçiliği’ne ödüyorlar
Kuzey Koreliler, inşaat sektörü ve tekstil fabrikalarının yanı sıra, ülkede çok yaygın olan akupunktur tedavisinde geleneksel Kore teknikleri uygulamasında çalışıyor. AFP’nin haberine göre, çalışanlara yiyecek ve konut sağlayan klinikler, maaşları ise doğrudan Kuzey Kore Elçiliği’ne ödüyorlar.
“İşlerini severek yapıyorlar”
Özel Sky Hastanesi Başhekimi Sungidma, “Kuzey Koreli çalışanların olması daha fazla müşteri çekiyor ve hastalar Kuzey Korelilerin sunduğu tedavilerden çok memnunlar. İşlerini severek yapıyorlar ve Moğolistan’da bulunmaktan son derece memnunlar” şeklinde konuştu. Başhekim Sungidma, sözleşmesi biten eski bir doktorun, sözleşmeyi yenilemek için kliniğe başvurduğunu da söyledi.