Suriye hükümetine bağlı haber ağlarının verdiği bilgiye göre, rejim güçlerinin 2 yıl önce muhalif gruplardan geri aldığı Şam’ın Dareya beldesine, önceki gün, binlerce mülteci dönüş yapmaya başladı. Rusya yönetimi ise Suriye’ye komşu ülkelerde bulunan bir milyonu aşkın mültecinin ülkelerine dönmesini beklediğini bildirdi.
Şam’ın Dareya kasabası, Esed rejimine karşı Mart 2011’de başlayan halk isyanının merkezlerinden biriydi. Rejim güçlerinin 2016 yılında kasabaya gerçekleştirdiği yoğun askeri operasyonlar nedeniyle, binlerce sivil komşu ülkelere ve Suriye’nin diğer bölgelerine göç etmek zorunda kalmıştı.
Rejim güçleri, yıllar süren kuşatma sonrası, Ağustos 2016’da muhalif gruplarla vardığı anlaşma sonucunda Dareya kasabasını ele geçirmişti. Anlaşma kapsamında, muhalif savaşçılar ile aileleri, Suriye’nin kuzeyindeki bölgelere, sivil halkın bir bölümü ise başkent Şam’da Esed rejimi kontrolündeki bölgelere tahliye edilmişti.
Geri dönenler için altyapı çalışmaları
Öte yandan, Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, dün, Moskova’nın desteğiyle gerçekleştirilecek yeniden imar çalışmalarından sonra Suriye’nin, bir milyonu aşkın mültecinin daha evlerine dönüşü için hazır hale geleceğini söyledi.
Şoygu, Rus medyasında yer alan açıklamasında, “Aşamalı olarak Suriye’deki kasaba ve kentlerin kurtarılmaya başladığı 2015 yılından beri, bir milyonu aşkın mülteci ülkesine geri döndü. Şimdi ise bir o kadarı daha dönüş için fırsat yakalandı. Altyapıyı çalışmaları devam ediyor. Hükümetin mültecileri kabul etmeye başlaması için de yollar ve güvenlik noktaları yeniden inşa ediliyor” ifadelerini kullandı.
Rusya’nın 2015 Eylül’ünde Suriye’deki iç savaşa doğrudan askeri müdahalede bulunması, savaşın dengesinin Esed rejimi lehine dönmesine sebep olmuştu. 2011 yılında başlayan iç savaş nedeniyle milyonlarca Suriyeli, ülke içinde farklı yerlere ve komşu ülkelere göç ederken, Suriye’de büyük bir yıkım meydana gelmişti.
Suriyeli mültecilerin sığındığı komşu ülkelerden Ürdün’ün Dışişleri Bakanı Eymen el-Safdi, önceki gün, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR) Mültecilerden Sorumlu Müdürü Filippo Grandi ile başkent Amman’da yaptığı görüşmede, mültecilerin dönüşünün kaçınılmaz olduğuna dikkat çekerek, “Suriyeli mültecilerin ülkelerine gönüllü olarak dönmesini istiyoruz” dedi.
Ürdün Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre, Bakan Safdi, Grandi ile yaptığı görüşmede, mültecilerin dönüşü için herkesin omuz omuza vermesi gerektiğini dile getirerek, “Ürdün artık daha fazla mülteci barındıracak güce sahip değil. Uluslararası toplum, mültecilere yaşamsal hizmetin sunulması için sorumluluk yüklenmeli” şeklinde konuştu.
Bu açıklamaya rağmen Ürdün-Suriye sınır kapıları, uzun yıllardır kapalı tutuluyor. Safdi, geçtiğimiz ay başında yaptığı açıklamada, ‘Suriye’deki siyasi durum ve saha şartları uygun hale geldiğinde’ sınır kapılarının açılacağını ifade etmişti.
Ürdün Kralı’ndan uluslararası topluma çağrı
Ürdün Kralı İkinci Abdullah da Grandi ile bir görüşme gerçekleştirdi. Kraliyet Divanı tarafından yapılan açıklamaya göre, Kral Abdullah, görüşmede, uluslararası toplumdan başta Ürdün olmak üzere Suriyeli mültecilere ev sahipliği yapan komşu ülkelere yardım etmek için sorumluluk yüklenme çağrısı yaptı.
UNHCR’den Ürdün’e teşekkür
UNHCR Mültecilerden Sorumlu Müdürü Grandi ise Kral Abdullah’la yaptığı görüşmede, Ürdün’ün mültecilere sağladığı insani yardımlar için teşekkür etti. Mülteci krizinin neden olduğu sorunların giderilmesi için Amman’la koordineli şekilde çalışmaya devam edeceklerini dile getirdi.
BM kayıtlarına göre, Ürdün’de 650 bin Suriyeli mülteci bulunurken, Amman yönetimi Suriye’de iç savaşın başladığı 2011 yılından beri, 1.3 milyon mültecinin Ürdün’e sığındığını öne sürüyor. Amman yönetimi de mültecilerin bakımına 10 milyar dolar harcadığını belirtiyor.
Bu arada Türkiye, 3 milyonu aşkın Suriyeli mülteciye ev sahipliği yaparken, Suriye’nin bir başka komşusu Lübnan ise bir milyona yakın mülteciyi ağırlıyor.
Ankara da Suriyeli mültecileri sınırın Suriye tarafındaki kamplara nakletme çalışmalarını sürdürüyor.