Moskova, eski Rus ajanı Sergey Scrippal ve kızı Yulia’nın zehirlenmesi konusunda “yalan söylemekle” suçladığı ABD ve İngiltere’ye karşı güçlü bir hamle başlattı. İki tarafla diyalog kapılarını aralayan Rusya, “sessiz ve yapıcı bir görüşme” arzusunu dile getirdi. Moskova ayrıca, İngiltere’nin yürüttüğü soruşturmalara yardımcı olmak için “bir teklif” öne süreceğini de belirtti.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, 2 Nisan’da düzenlediği bir basın toplantısında İngiltere, ABD ve Batılı müttefiklerine yönelik eleştiride bulundu. Lavrov, “Bu iki ülke tüm sınırları aştı ve Sergey Scrippal konusunda düpedüz yalan söylüyorlar” dedi.
Ülkesinin ‘Batı genelinde yanlış bilgilendirme kampanyasına maruz kaldığını’ söyleyen Lavrov, “Londra ve Washington, bu kampanyaya öncülük ediyor. Bu iki ülke, kendi çıkarlarına göre tüm sınırları aştı” açıklamasında bulundu. Sergey Lavrov, İngiltere’ye destek veren ve Rusya’ya karşı önlemler alan ülkeleri de eleştirirken, bu ülkelerin kör bir şekilde İngiltere’nin izinden gittiğini vurguladı.
Lavrov, kullandığı sert üsluba rağmen diyalog kapılarını da açık bıraktı. Bu çerçevede Rus Bakan, “Tüm bunlara soğukkanlı bir şekilde yanıt veriyoruz. Aynı şekilde her türlü iddia ve suçlamanın kanıtlarla desteklenmesi konusunda da ısrarcıyız” ifadelerini kullandı. Moskova’nın Batı’dan farklı olarak diyalog kapılarını kapatmamaya çalıştığını söyleyen Sergey Lavrov, Rus diplomatların düzme bahanelerle sınır dışı edilmesinin, diyalog şansını azaltma amaçlı olduğuna dikkati çekti.
Lavrov, Rusya ve Batı arasındaki tırmanışa ve ilişkilerin nasıl iyileşebileceğine dair bir soruya cevap vermekten kaçınırken, gerginliğin azalmasının da tamamen Batılı ülkelerin tavrına bağlı olduğunu vurguladı. Rusya’nın Sergey Scrippal’ı zehirlemek için hiçbir nedeninin olmadığını söyleyen Rus Bakan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in sözlerine atıfta bulunarak, bu durumun yalnızca pervasız bir provokasyon düzenleyen taraflar için mümkün olduğunu söyledi. Lavrov, İngiliz mevkidaşlarının yaptıkları gibi Rusya’nın bu provokasyonun arkasındaki nedenler konusunda ısrarcı olacağını vurguladı. Rusya’nın başkanlık seçimleri ve FIFA Dünya Kupası öncesinde büyük bir provokasyona maruz kaldığını ifade eden Dışişleri Bakanı, Scrippal’ın ajan takasının bir parçası olarak serbest bırakıldığını hatırlatarak, “Rusya’daki olası çekinceler, takastan kaynaklanmaktadır” dedi. Sergey Lavrov, Skripal ve kızı Yulia’nın zehirlenmesinin sebeplerine ilişkin başka açıklamalar da olduğunu belirtti. Bu bağlamda “Bu durumun, öldürme yetkilerini kullanma biçimleriyle bilinen İngiliz istihbarat servislerinin çıkarlarına tamamen uygun olduğunu söyleyen uzmanlar var” dedi. Zehirleme durumunun, Brexit konusundaki sözlerini yerine getirmemesi nedeniyle seçmenleri karşısında hoş olmayan bir duruma düşen İngiliz hükümetinin çıkarları için uygun olduğunun da söylenebileceğini ifade eden Lavrov, “Sebepler çok olabilir ama göz ardı edilmesi mümkün değil” şeklinde konuştu.
Rusya Dışişleri Bakanı, İngiltere’nin, “Moskova’nın Rusya konsolosluğu personellerine Skripal ve kızına ulaşmaları için izin verilmesi talebini” görmezden gelmesi veya reddetmesi hususunda da memnuniyetsizliğini dile getirdi. Lavrov, Rusya’nın BM misyonunun ortaya atılan dosya ve hipotezleri araştırmak için mekanizmalarla sunduğu 13 soruya dikkati çekerek Kimyasal Silahların Yasaklanması anlaşması kapsamında ve Sergey Skripal konusunda bazı sorular ortaya konulduğunu belirtti. Ortada çok fazla sorunun var olduğunu kaydeden Rus Bakan, “İngiliz mevkidaşlarımızın bunları cevaplayamaması da tüm bunların, açık bir iftira ve provokasyon olduğu anlamına gelecektir” ifadelerini kullandı.
Kimyasal Silah Yasaklama Örgütü Yürütme Konseyi Rusya Temsilcisi Alexander Shulgin de yaptığı açıklamada, Moskova’nın planlanan konsey toplantısında hazır bulunacağının ve Salisbury kentindeki zehirlenme vakasının soruşturulmasına yardımcı “açık bir teklif” sunacağının altını çizdi. ‘Rossiyskaya Gazeta’ gazetesinin 2 Nisan’da yayınladığı bir habere göre, Yürütme Konseyi, Rusya’nın davetiyle kapalı bir toplantı gerçekleştirecek. Gazetede, toplantının profesyonel ve yapıcı bir şekilde geçeceğinin umulduğu ifadelerine yer verildi.
Yetkili, Rus teklifine dair “Basit ve açık olacak, ancak soruşturma sürecine büyük ölçüde katkı sağlayacak” dedi. Shulgin ayrıca, Rusya’nın Skripal’ın zehirlenmesi vakasının ayrıntılarını İngiltere’den daha çok ortaya çıkardığına da dikkati çekti.
Öte yandan Rus yetkililerin sert ifadelerine rağmen Kremlin, Washington ile diyalog kurma konusunda yeni bir adım daha attı. Rusya’nın dış politikasından sorumlu Devlet Başkanı Yardımcısı Yuri Ushakov, Putin’in Washington ziyaretine değinirken, Rus liderin ABD Başkanı Donald Trump ile taraflar arasındaki tüm meseleleri ele alacağını kaydetti. Ushakov, Trump’ın Putin ile başkanlık seçimlerini kazanması dolayısıyla tebrik etme amaçlı geçtiğimiz ayın 20’sinde bir telefon görüşmesi gerçekleştirdiğini ve bu görüşmede kendisini ABD’ye davet ettiğini kaydetti. Taraflar arasındaki diplomatik krize rağmen bir görüşme beklendiğini söyleyen Rus yetkili, Trump’ın daveti sırasında herhangi bir zaman belirtmediğini vurguladı.
Yuri Ushakov, Moskova’nın böyle bir toplantıyı “her iki ülke ve uluslararası toplum için önemli ve arzu edilen” bir görüşme olarak nitelediğine dikkati çekti. Beyaz Saray’ın toplantı için hazırlıklara başladığını umduklarını belirten Ushakov, “ABD’liler haksız suçlamaları konusunda attıkları adımları askıya alıyor. Bu durum, ciddi ve yapıcı bir diyaloğa izin verecek” şeklinde konuştu.