Suriye’de savaşın patlak verdiği ilk günden bu yana yıkımdan ve ölümden kaçarak ülkesini terk edenlerin sayısı 5 milyonu geçti.
Yaklaşık bir milyon mülteci Lübnan’a yerleşirken, geriye kalanlar ise Ürdün, Türkiye, ABD, Avrupa ve Arap ülkelerine dağıldı.
Peki, 7 yıl süren sürgünden sonra Suriyelilerin ülkelerine dönmek için istekleri neler?
İngiliz yayın kuruluşu BBC bu soruya cevap bulabilmek için Lübnan ve Ürdün’de 320 Suriyeli mülteciyi kapsayan bir araştırma yaptı. Araştırmada mültecilere Suriye’ye dönmek için talepleri ve döndüklerinde ne gibi değişiklikler görmek istedikleri soruldu.
BBC, Suriyeli mültecilerin isteklerini 4 maddede topladı:
Çocukların güvenliği
Birçok mülteci ülkeye dönmeleri durumunda çocuklarının olumsuzluklarla karşılaşmasından çekiniyor. Bu bağlamda Suriyeli aileler yer değiştirmeyle birlikte çocuklarının kültür şoku geçirmesinin yanında rejime karşı muhalif ailelerden gelebilecek tepkilerden dolayı da ayrımcılık yapılmasından endişe ediyorlar.
Zorunlu askerlik
Araştırmada zorunlu askerlik sebebiyle gençlerin Suriye’ye geri dönme fikrine sıcak bakmadıklarını ortaya konuldu.
Suriyeli bir genç konuyla ilgili olarak şunları söyledi:
“Suriye’den kaçan kişi rejimin gözünde haindir. Geri dönüş gerçekten çok zor. Geri döndüğümüzde bizi orada neyin beklediğini kestiremiyoruz.”
Suriyeli gençler geri dönmeleri durumunda, rejim tarafından zorunlu askerlik adı altında hedef tahtasına konulmaktan endişeliler.
Yerleşim mekânları
Araştırmaya göre ekonomik sorunlar ve bütün tehlikelerine rağmen dönmek isteyenlerin ağırlıklı olarak evini, köyünü ve akrabalarını özleyen yaşlılar olduğu görülüyor.
Bir mülteci yaptığı açıklamada ailesiyle birlikte onurlu, güvenli bir yaşam sürecekleri sağlıklı bir ortam sağlanmadığı sürece asla geri dönmeyeceğini belirtti.
Emniyet ve güvenlik
Araştırmaya katılan mültecilerin birçoğu rejim tarafından yapılan keyfi tutuklamalara ve yaşadıkları bölgede güvenlik şartlarının bozulduğuna dikkat çekiyor.
Tarık adlı Humuslu bir genç yaptığı açıklamada Suriye’nin güvenilir bir yer olmadığına inandığını ve Suriyeli subayların vatandaşlara yönelik uygulamalarından dolayı endişeli olduğunu belirtti. Bölge güvenli hale gelmediği müddetçe Suriyelilerin asla geri dönmeyeceğini söyleyen Tarık şunları söyledi:
“Esed rejimine güvenmiyorum. Günün birinde Esed ve subaylarının bizleri koruyacağına inanmıyorum. Özellikle de biz Suriye’den kaçtıktan sonra.”