Myanmar Ordusu, Arakan eyaletinde (Rakhine) 10 kişinin cesedinin bulunduğu bir toplu mezarı ortaya çıkadıktan sonra yaptığı açıklamada Arakanlıların (Rohingya) ölümlerinde Myanmar askerlerinin rolü olduğunu kabul etti.

Genelkurmay Başkanı Min Aung Hlaing, resmi sosyal medya hesabından yayınladığı bildiride Sittwe’ye 50 kilometre uzaklıkta bulunan Inn Din köyünde 10 cesedin yer aldığı toplu mezar bulduklarını açıklamıştı.

“Güvenlik güçleri cezalandırılacak”

Hlaing, yine Facebook hesabından yaptığı bir başka açıklamada, geçen yılın Eylül ayında, Inn Din köyünde öldürülen Arakanlılar soruşturması kapsamında güvenlik güçlerinin yasalara göre cezalandırılacağını duyurdu. Açıklamada, Arakanlıların önce tutuklandığı, daha sonra öldürüldükleri bilgisi de yer aldı.

Ordu, köyde toplu mezar bulunması üzerine geçen ay olayla ilgili soruşturma başlatmıştı.

Reuters muhabirlerine meslektaşlarından destek

Reuters çalışanı iki muhabirin tutuklanmasını protesto etmek isteyen yaklaşık 30 gazeteci, Myanmar’ın Yangon şehrinde davanın görüldüğü mahkeme önünde toplandı.
Gözaltında olan meslektaşlarını desteklemek için toplanan gazetecilerden bazıları üzerlerine, ‘Basın suç değildir’ ve ‘Gözaltına alınan gazetecileri serbest bırakın’ yazdı.

Uluslararası alandan ‘muhabirleri serbest bırakın’ çağrısı

Avrupa Birliği (AB), Myanmar yetkililerine gözaltında olan Reuters muhabirlerini derhal serbest bırakma çağrısında bulundu.

Birleşmiş Milletler’in (BM) önde gelen yetkililerinin yanı sıra, ABD, Kanada ve İngiltere gibi Uluslar arası alanın önde gelen ülkelerinin hükümetleri de Myanmar hükümetinden muhabirlerin serbest bırakılmalarını talep etti.

ABD eski Başkanı Bill Clinton, Myanmar’da tutuklanan iki Reuters muhabirinin serbest bırakılması için yapılan çağrılara destek verirken Uluslararası Af Örgütü de muhabirlerin derhal serbest bırakılması gerektiğini belirtti.

12 Aralık’ta tutuklanmışlardı

Reuters muhabirleri Wa Lone (31), ve Kyaw Soe Oo (27), Arakan Eyaleti’nde ordunun gerçekleştirdiği ihlalleri araştırırken 12 Aralık’ta tutuklanmıştı.

Muhabirler, iki polis memuru tarafından akşam yemeğine davet edildikten sonra gözaltına alınmışlardı. Hükümet ayrıca muhabirlerin yanı sıra iki polis memurunun da ‘Devlet sırları yasasını’ ihlal edip etmediklerinin araştırılması için gözaltına alındıklarını açıklamıştı.

“Gerçeği ortaya çıkarmaya çalışıyorduk”

Wa Lone, duruşmanın ardından mahkeme önünde bekleyen ailesine ve kendilerini desteklemek için toplanan meslektaşlarına, “Güçlü durmaya ve endişelenmemeye çalışıyorum. Biz gözaltına alındık, çünkü gerçeği ortaya çıkarmaya çalışıyorduk” diye seslendi.

Duruşmaya, BM temsilcileri, Avustralya ve ABD elçiliklerinden yetkililer ve Myanmar’daki AB temsilcileri de katıldı.

BM ve AB, Nobel Barış Ödülü sahibi Aung San Suu Kyi liderliğindeki hükümete rağmen, basın özgürlüğü konusunda yaşanan endişeleri dile getirmiş, defalarca muhabirlerin serbest bırakılması yönünde çağrıda bulunmuştu.

“Kefaletle serbest bırakılmaları talebimiz reddedildi”

Muhabirlerin savunmasını üstlenen avukat Khin Maung Zaw, davanın seyrine ilişkin yaptığı son açıklamada “Kefaletle serbest bırakılmalarını istedik, ancak savcı reddetti” ifadesini kullandı. İki muhabirin duruşmasının 23 Ocak’a ertelendiğini kaydetti.

Zaw, davaya bakan savcıların, 1923’te yaşanan İngiliz sömürge dönemine kadar uzanan ‘Devlet sırları yasasının’ 3.1 (c) maddesini ihlal ettikleri suçlamasıyla muhabirleri 14 yıl hapis cezasına çarptırmayı istediklerini de sözlerine ekledi.

Söz konusu yasa maddesi, ‘yasaklanmış binalara erişim, fotoğrafını çekme veya doğrudan ya da dolaylı olarak düşmana fayda sağlayabilecek resmi belgelerle ulaşma’ konularını kapsıyor.
Myanmar Enformasyon Bakanlığı, iki muhabirin Arakan Eyaleti ve güvenlik güçleriyle ilgili önemli ve gizli hükümet belgelerini ele geçirmeleri ve ‘yabancı medyada yayınlamak için yasa dışı olarak bilgi edinmeleri’ nedeniyle gözaltına alındıklarını açıklamıştı.

“Basın özgürlüğüne karşı açık ve adaletsiz bir saldırı”

Reuters Başkanı ve Genel Yayın Yönetmeni Stephen Adler, muhabirlerin derhal serbest bırakılmalarını isteyerek, “Bunu, basın özgürlüğüne karşı bariz ve adaletsiz bir saldırı olarak görüyoruz. Meslektaşlarımızın Myanmar’daki olayları takip edebilmeleri için çalışmaya geri dönmelerine izin verilmelidir. Biz zamanın değerli olduğuna inanıyoruz” değerlendirmesinde bulundu.

AB: basın özgürlüğü ve yargının bağımsızlığı konusunda önemli bir test

AB adına açıklamalarda bulunan bir sözcü “Myanmar yetkililerinin bu muhabirlerin haklarını tam olarak garanti altına almasını ve onları mümkün olan en kısa sürede serbest bırakmalarını bekliyoruz. AB, bu konuyu Myanmar’ın basın özgürlüğü, yargının bağımsızlığı ve demokratik kurumların gelişimi konusundaki kararlılığının önemli bir testi olarak görüyor” diye konuştu.

İnsan Hakları alanında faaliyetlerde bulunan aktivistler, Reuters muhabirleri hakkındaki kovuşturmanın ülkedeki basın özgürlüğünün oldukça gerilediğinin kanıtı olduğunu dile getiriyor.

655 binden fazla Arakanlı, ağustos ayından bu yana maruz kaldıkları ve BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği tarafından ‘etnik temizlik’ olarak nitelendirilen şiddetten kaçarak Bangladeş’e sığınmıştı.