İsrail Başbakanı Binyamin Netenyahu, Umman’a resmi bir ziyaret gerçekleştirdi. Umman Sultanı Kabus Bin Said’in daveti üzerine perşembe günü Başkent Maskat’ta geçiren Netenyahu, Cuma günü öğleden sonra Tel Aviv’e geri döndü.

Başbakan Netenyahu, ziyaretin iki ülke arasında yapılan uzun temasların ardından Sultan Kabus’un daveti üzerine gerçekleştiğini söyledi. Umman ziyaretinin 1996’dan beri resmi düzeyde yapılan ilk ziyaret olarak kayıtlara geçtiğine dikkat çekildi.

Umman ziyaretinde Başbakan Netenyahu’ya eşi Sara Netanyahu’nun yanı sıra, İsrail istihbarat servisi MOSSAD’ın Başkanı Yossi Cohen, Ulusal Güvenlik Danışmanı Meir Ben Shabbat, Dışişleri Bakanlığı Direktörü Yuval Rotem, Netanyahu’nun Genel Sekreteri Yoav Horovitz ile Askeri Danışmanı Avi Plut eşlik etti.

Ziyaretin ardından yayınlanan ortak bildiride, ikili görüşmede Ortadoğu Barış Süreci’nin masaya yatırıldığı, bölgede güven ve istikrarın sağlanması gibi birçok konunun ele alındığı belirtildi.

Netenyahu, yaptığı açıklamada, Umman ziyaretinin “İsrail’in güvenlik, teknoloji ve ekonomi alanındaki deneyimlerini sunma vasıtasıyla İsrail’in bölge ülkelerle ilişkilerini güçlendirmeyi hedefleyen politikasının uygulanmasında somut bir adım” olduğunu söyledi.

Umman arabuluculuk rolünü mü üstlendi?

Siyasi analistler Netenyahu’nun ziyareti ile Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas’ın iki gün önce gerçekleştirdiği Umman ziyareti arasında bir bağlantı olabileceğine işaret ediyor. Sultan Kabus’un Filistin-İsrail arasındaki müzakerelerde bazı pürüzlerin giderilmesinde arabuluculuk rolü üstlenmiş olabileceği ihtimali dile getiriliyor. Fakat aynı zamanda söz konusu ziyaretin konusunun İran olabileceği de ifade ediliyor. Zira Umman, Tahran’la olan iletişim kanallarını açık tuttuğu bilinen bir durum.

İkinci İntifada’nın ardından ilişkiler askıya alınmıştı

1992 Madrid Barış Konferansı sonrasına dayanan İsrail-Umman ilişkileri, Oslo Anlaşması’nın ardından gelişme kaydetmişti. İsrail’in eski Başbakanı İzak Rabin 1994’te Umman’a ziyarette bulunmuş, dönemin Dışişleri Bakanı Şimon Peres de 1995’te Umman Dışişleri Bakanı Yusuf Bin Alevi’yi Tel Aviv’de konuk etmişti. Aynı yıl Umman Dışişleri Bakanı da İsrail’i ziyaret etmişti. Daha sonra İkinci İntifada’nın patlak vermesiyle iki ülke ilişkileri askıya alınmıştı.

75 yaşındaki Sultan Kabus, uzun süren tedavisinin ardından 24 Mart 2015’te ülkesine dönmesinden bu yana nadiren resmi karşılamalara katılıyor. Kabus, iletişim kanallarını sağlamak için genellikle dikkatlerden uzak bir şekilde aktif diplomasiyi kullanmayı seçiyor.

Filistin lideri Abbas’ın hafta içi gerçekleşen Umman ziyareti ile Netenyahu’nun söz konusu ziyareti arasında bir bağlantının olup olmadığı yönünde bir şey söylemek için henüz erken. Ancak gözlemcilerin değerlendirmeleri, Maskat’ın iki tarafı uzlaştırmaya çalıştığı yönünde.