Tunus: Mongi Saidani/Şarku’l Avsat
Nida Tunus Partisi’nin de liderliğini yapan Tunus Cumhurbaşkanı el-Baci Kaid es-Sibsi, yaptığı açıklamada, “Nahda Hareketi’yle aralarındaki beş yıllık siyasi ittifakın Nahda’nın talebi üzerine sona erdiğini” duyurdu. Öte yandan Sibsi, “seçimlerin planlandığı gibi önümüzdeki yılın Aralık ayında gerçekleşeceğini” vurguladı.
Sibsi, Alhiwar Ettounsi (el-Hivâr et-Tunusi) TV’ye verdiği özel röportajda şu ifadeleri kullandı: “Geçen hafta (Nahda’nın) talebiyle ittifakı sonlandırmaya karar verdik. Nahda, Şahid’in liderliğini yaptığı hükümetle ittifak yapmak istiyor. Baci Kaid Sibsi ile Nahda arasındaki ilişkiler bu yüzden kesildi.”
Sibsi sözlerine şöyle devam etti: “Artık Baci ile Nahda arasında bir uzlaşı yok. Nahda, Baci’nin elini bıraktı ve başka bir yol seçti. İnşallah başarılı olur, ama ben öyle düşünmüyorum.”
Ülkenin en büyük Laik-Seküler partisi olan Nida Tunus ve İslamcı çizgideki Nahda, 2014 seçimlerinden bu yana siyasi ittifak yapmışlardı. Ülkedeki bütün siyasi tercihler iki taraf arasında ortaklaşa yürütülüyordu. Bu uzlaşı, Cumhurbaşkanı’nın partisinin taraftarlarınca çoğunlukla eleştirilmişti. Fakat Sibsi ve (Nahda Lideri) Raşid el-Gannuşi her zaman iki parti arasındaki ittifakı savunuyordu.
Nahda’dan Sibsi’ye cevap
Öte yandan Nahda, Cumhurbaşkanı Sibsi ile aralarındaki güçlü ilişkiyi inkar etmediğini vurguladı. Siyasi görüşlerdeki özellikle de hükümet istikrarıyla ilgili farklılığın, bu ilişkiyi etkilemeyeceğini açıkladı.
Hareketin sözcüsü Imad el-Humeyri, Nahda Partisi’nin Cumhurbaşkanı Baci Kaid es-Sibsi ile ilişkisini kesmediğini ve böyle bir şey talep etmediğini belirtti.
Sözcü, Nahda’nın ulusal uzlaşı ve Cumhurbaşkanı ile diyaloğun devam etmesi konusunda istekli olduğunu ve Paris toplantısının kararlarına bağlı olduğunu kaydetti.
Sözcü el-Humeyri, “Sibsi’nin tüm siyasi platformlarda Nahda hareketinden destek gördüğünü söyledi. İttifakın bitmesiyle siyasi krizlerden çıkmanın mümkün olmadığını ifade etti. Partinin, ülkenin yönetimini olumsuz yönde etkileyen Nida Tunus Hareketi’ndeki iç çatışmada taraf olmadığını da sözlerine ekledi.
Sibsi’den oğlu ile ilgili iddialara cevap
Tunus Cumhurbaşkanı da oğlunu yönetime hazırlayarak siyasi varisi kılmak için çalıştığı yönündeki iddiaları reddetti ve şöyle dedi: “Siyasi varis kılma konusundaki konuşmalar haksızlıktır. Çünkü Nida Partisi liderlerinin, partinin menfaatine olması durumunda lideri değiştirmesini, Hafız Kaid es-Sibsi’yi partideki görevinden almasını engelleyen hiçbir şey yok. Onları yönetimi değiştirmek için ulusal bir kongre düzenlemeye davet ediyorum.”
Cumhurbaşkanı Sibsi, cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimlerinin zamanında yapılacağını belirtti. Siyasi analizlerin çoğu, Şahid’in Cumhurbaşkanı’nın oğluyla olan savaşında zafer kazandığı ve yaklaşan seçimlerdeki siyasi iddiasının daha da belirginleştiği, ancak Nida partisine geri dönüşünün imkânsız hale geldiğini belirtiyor.
Tunus’un parlamentodaki en büyük ikinci partisi Nida Tunus 15 Eylül’de, Başbakan Yusuf Şahid’in parti üyeliğini dondurarak dosyasını disiplin kuruluna sevk etmişti.
Parlamentonun en büyük ikinci partisi Nida Tunus’tan 8 milletvekili, geçen cumartesi, “Genel Başkan Hafız Kaid es-Sibsi’nin parti yönetimindeki çarpıklığını” gerekçe göstererek partiden istifa ettiğini ve mecliste yakın zamanda kurulan “Ulusal Koalisyon” isimli oluşuma katıldığını duyurmuştu.
Nida Tunus Partisinin lideri ve aynı zamanda Cumhurbaşkanı Baci Kaid es-Sibsi’nin oğlu Hafız Kaid es-Sibsi ile aynı partiden Başbakan Yusuf Şahid arasındaki çekişme, hem parti içinde hem de ülke siyasetinde tıkanıklığa yol açarak krize neden olmuştu. İki kutup arasındaki gerilim zaman zaman karşılıklı demeç ve suçlamalarla tırmanıyor.
Hafız Kaid es-Sibsi mayıs ayında mevcut hükümeti “ulusal uzlaşı değil milli bir kriz hükümeti” olmakla suçlamış ve istifasını istemişti. Başbakan Şahid ise “Hafız Kaid es-Sibsi ve çevresindekileri Nida Tunus Partisini bitirmek ve ülkeyi krize sürüklemekle” itham etmişti.
Nida Tunus-Nahda ittifakının sonu ne anlam ifade ediyor?
Nahda Hareketi ile uzlaşmanın sona erdiğinin duyurulması pek çok soru ve eleştiriyi de beraberinde getirdi. Bir grup muhalefet partisi, Nida ve Nahda Partilerinin liderliğindeki mevcut iktidar koalisyonuna saldırdı ve iki parti arasındaki siyasi uzlaşmanın, başlangıçtan itibaren dar siyasi çıkarlar ve karşılıklı menfaatler üzerine inşa edildiğini vurguladı.
Muhalif milliyetçi çizgideki Halk Hareketi Genel Başkanı Züheyr el-Mağzavi, Şarku’l Avsat’a konu hakkında şunları söyledi: “Tunus Cumhurbaşkanının sözünü ettiği siyasi ittifak, işin sonunda hükümet sisteminin zayıflamasına, devlet kurumlarının işleyişinin sarsılmasına ve sorunların ortaya çıkmasına yol açan hileli bir uzlaşıydı.”
Eski Dışişleri Bakanı Refik Abdusselam, yaklaşık 5 yıllık bir siyasi birliktelikten sonra Nahda ve Nida arasındaki siyasi ittifakın sona ermesi hakkında şu ifadeleri kullandı: “Baci ve Gannuşi arasındaki uzlaşı meyve verdi, ancak bazıları bu ittifakı bağlılığa ve itaate dönüştürmek istiyor ve bu kabul edilemez. Nahda Hareketi eski Başbakan Habib es-Sayd’ı devirme seçeneğine ikna olmadı. Fakat Cumhurbaşkanı ve Cumhurbaşkanının partisi için taviz verdi. Sonucunda kendisini, yeniden Başbakanın ikna edici bir neden olmadan devrilmesini kabul etmeye zorlanmış halde buldu.”