Nobel Barış Ödülü sezonu, İran ve Kuzey Kore nükleer gerginliğinin gölgesinde pazartesi gününden itibaren başlıyor. Öte yandan geçtiğimiz yıl edebiyat ödülünün Bob Dylan’a verilmesi ve Dylan’ın ödül törenine katılmayıp uzun süre sessiz kalması ve sonrasında ödülü almasının yankıları hala sürüyor.

Fransız yazar Anatole France’dan Bob Dylan’a, Kızıl Haç kurucusundan ABD eski Başkanı Barack Obama’ya, X ışını mucidinden Albert Einstein’a kadar uzanan çok sayıda isim bu ödülü kazandı. Bu yıl; yazar, araştırmacı, doktor, ekonomist, siyasetçi ve sivil toplum kuruluşu üyeleri olmak üzere 911 kişi listede yer alıyor.

2 Ekim’den itibaren ilan edilecek

Dinamitin mucidi İsveçli Alfred Nobel Ödülleri, 1901 yılından itibaren, bir önceki yıl insanlığa büyük hizmetler sağlayan kişileri onurlandırmak amacıyla edebiyat, barış, tıp, fizik ve kimya olmak üzere 5 dalda verilmeye başlandı. 1968 yılında İsveçli Riskbank’ın 300. yıldönümü sebebiyle Alfred Nobel’in anısına ekonomi bilimlerinde The Sveriges Riksbank Ödül kategorisi eklendi. 2017 Nobel Barış Ödülü’nün kazananları, 2 Ekim’den itibaren ilan edilecek.

2016 yılında 318 kişi ve kurum Nobel Barış Ödülü’ne aday gösterildi. Bu adaylar arasında Kolombiya Cumhurbaşkanı Juan Manuel Santos, 50 yılı aşkın bir süredir, çatışmaların yaşandığı bir ülkede, barış için yaptığı çabalar nedeniyle bu ödüle layık görüldü.

Nükleer sorunlar, Nobel Barış Ödülü’ne gölgeliyor

Öte yandan, Kuzey Kore’nin altıncı nükleer denemesinden sonra Washington ile Pyongyang arasında tırmanan gerginlik ve ABD Başkanı Donald Trump’ın ağır bir dille eleştirdiği, İran nükleer anlaşmasının geleceği konusundaki belirsizlik gibi nükleer sorunlar, Nobel Barış Ödülü’ne olan beklentileri gölgeliyor.

Oslo Barış Araştırma Enstitüsü (PRIO) Müdürü Henrik Urdal, ödülün, İran ile nükleer anlaşma yapılmasında kilit rol oynayan AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini ve İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif’e verilmesini destekliyor. Henrik Urdal, açıklamasında, “Kuzey Kore krizi de masada olduğu için, nükleer silahların gelişmesi ve çoğalmasını önleme girişimlerini desteklemek önemli” dedi.

Adayların kimlikleri gizli tutuluyor

İsveç Akademisi 50 yıldır ödüle layık görülen adayların kimliklerini gizli tutmayı tercih ediyor. Ancak bazen, milletvekilleri veya bakanlar, eski ödül sahipleri ve bazı üniversite profesörleri adaylarının adlarını açıklayabiliyor.

Bu yıl ödüle layık görülenlerin arasında; Suriye’deki ‘Beyaz Baretliler’, Kongolu Doktor Denis Mukwege, Suudi blog yazarı Raif Badawi ve ABD’nin istihbarat çalışmalarını ifşa eden Amerikalı Edward Snowden da listede yer alıyor.

“Bu yılın galibi Avrupalı bir romancı olabilir”

‘Dagens Nyheter’ gazetesi kültür-sanat sayfası editörü Björn Wiman yaptığı yorumda, “Geçen sene yaşananlar gerçekten çok farklıydı. Bence bu yılın galibi, Avrupalı bir romancı ve iyi eğitim almış, yani Bob Dylan’ın tam tersi biri olacak. Karen Wai Man Fung ve Portekizli António Lobo Antunes’ın kazanma olasılıkları çok yüksek. Ödülü gerçekten hak ediyorlar ve daha fazla şey söylemeye gerek yok” şeklinde konuştu.

Tören 10 Aralık’ta

Nobel Ödülü, kazanan herkese madalya ve sertifikanın yanı sıra 9 milyon İsveç kronu yani 940 bin euro para ödülü de veriliyor. Eğer ödülü birden fazla kişi kazanırsa, bu parayı paylaşıyorlar. Nobel Ödülleri 10 Aralık’ta Stockholm ve Oslo’da yapılacak olan resmi bir törenle sahiplerine verilecek.