Pakistan İçişleri Bakanlığı, mal varlıkları dondurulan silahlı grupların isimlerinin yer aldığı kara listeyi açıkladı. Bu örgütlerden herhangi biriyle bağlantı kurulması halinde ise Pakistan hukukuna göre suç olduğu bildirildi. Listede aralarında ‘Tebliğ Cemaati’ ve ‘Felah-ı İnsaniyet Vakfı’nın da bulunduğu 72 grup yer alıyor.
Pakistan söz konusu listeyi, ABD yönetiminin, bu grupların faaliyetlerinin sınırlandırılması yönündeki son taleplerine karşılık olarak açıkladı. İçişleri Bakanlığı tarafından yayınlanan bildiride, bu tür gruplara sağlanan herhangi bir yardım suç teşkil edeceği ve bu nedenle vatandaşların bu gruplara bağış yapmamaları belirtildi. Liste, hükümetin gizli faaliyet göstermeye devam eden gruplara karşı gerçekleştirdiği operasyonun ardından yayınlandı. Ayrıca hükümet, bu grupların yanı sıra bağlı kişilerin de bağış toplama, toplumsal, siyasi, hayırsever ve dini faaliyetlerini de yasakladı.
Hükümet, ‘Tebliğ Cemaati’ ve ‘Felah-ı İnsaniyet Vakfı’nın hareketlerini takibe almıştı. Ancak bu grupları listeye eklemesi, yeni bir gelişme yaşandığını yansıttı. ABD yönetimi, Leşker-i Tayyibe hareketinin kurucusu Hafız Said ve diğer liderlerin faaliyetlerini yasaklamaya yönelik Pakistan hükümetine baskı yapmayı sürdürdü. Kasım ayının son haftasında, Hafız Said’in Pakistan hükümeti tarafından serbest bırakılmasının ardından ABD Dışişleri Bakanlığı, Pakistan hükümetini hareketi yasaklamaya çağıran bir bildiri yayınladı. Şarku’l-Avsat’a açıklamalarda bulunan Pakistanlı kaynaklar, ABD yönetimi, Pakistan hükümetine Pakistan aşiret bölgelerinde yaşayan ‘Hakkani’ sakinleri ağlarının liderlerini tutuklama taleplerini bildirdiğini belirtti.
Yetkililer, yasaklı örgütleri kısıtlamak için atılan adımların, ABD-Pakistan ilişkilerinin bozulmasını önlemeye yönelik olduğunu aktardı. Pakistan hükümetinde, Trump’ın öfkesine maruz kalmamak konusunda bir görüş birliği olduğunu söyleyen Pakistanlı yetkililer, bu nedenle provokasyonlara karşı dikkatli olabilmek için tedbir alındığını kaydetti.
Pakistan Dışişleri Bakanlığı, militanlara yardım etmeyi bırakana kadar 900 milyon dolar değerindeki güvenlik yardımlarını askıya alacağını söyleyerek kararını değiştirmesi sebebiyle ABD’yi eleştirdi.
“Trump, Pakistan’ı oyaladı”
ABD’nin, Pakistan’a karşı ‘her zaman hile yapan bir arkadaş’ gibi davrandığını söyleyen Pakistan Dışişleri Bakanı Hoca Muhammed Asıf, Washington’un, İslamabad’a yardımları askıya almasının ardından yaptığı açıklamada, ABD Başkanı Donald Trump’ı, Pakistan’ı yıllarca yalanlar ve aldatmacalarla oyalamakla suçladı.
“ABD’nin tutumu müttefik gibi değil”
Yerel televizyon kanalı ‘Capital TV’de açıklamalarda bulunan Dışişleri Bakanı Asıf, “ABD’nin tutumu, müttefik ya da arkadaşça bir davranış değildir. ABD her zaman hile yapan bir arkadaş gibi davranıyor” ifadelerini kullandı.
Trump’ın açıklamaları
ABD Başkanı Donal Trump, Twitter’dan attığı 2018 yılının ilk tweetinde, “ABD aptalca bir şekilde son 15 yılda Pakistan’a 33 milyar dolardan fazla yardım sağladı. Ancak liderlerimizin aptal olduğunu sanan Pakistan, bize yalandan ve üç kağıttan başka bir şey vermedi. Çok az yardım yaparak Afganistan’da avladığımız teröristlere sığınacak liman sağladılar. Artık buna izin vermeyeceğiz!” ifadelerini kullanmıştı.
ABD’li üst düzey bir yetkili önceki gün yaptığı açıklamada, “Başkan Trump’ın Pakistan’a yapılan yardımları dondurma kararı, İslamabad’ın ‘verimsiz’ olarak düşündüğü ilk rakamdan çok daha yukarıya çıkarak toplamda 2 milyar doları bulabilir” dedi. ABD’li yetkilinin Fransız Haber Ajansı’nda (AFP) yer alan açıklamalarına göre, karar ile kesilebilecek yardım miktarının, Pakistan’ın Taliban’ın gruplarından biri olan ‘Hakkani’ grubunu takip etmemesi durumunda, yaklaşık 2 milyar doları bulabileceğini belirtti. Yetkili, ABD Savunma Bakanı James Mattis’in Pakistan’ın NATO statüsünün geri alınması veya IMF’deki borçlarının temerrüde düşürülmesi gibi tüm seçenekleri masaya yatırdığını aktardı.
Ekim ayının başında Başkan Trump tarafından yapılan sert açıklama, Washington ile İslamabad arasındaki gerilimi tırmandırmıştı.
ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), son dönemde, Pakistan’ın terörle mücadele operasyonları için Koalisyon Destek Fonu’ndan yapılan ödemeleri durdurma kararı aldı. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Heather Nauert, yaptığı açıklamada, yardımların, Pakistan hükümetinin Taliban ve Hakkani ağına kararlı bir şekilde harekete geçene kadar dondurulduğunu duyurdu.
Ancak iki ülke, askeri liderlerinin arasındaki temasları takiben bir hafta daha işbirliği yapmaya devam etti. Afganistan-Pakistan sınırındaki, Pakistan ile ABD işbirliği, Taliban uzantılı Cemaat’ul-Ahrar’ın lideri Ömer Halid Horasani gibi tehlikeli militanların birçoğunun etkisiz hale getirilmesine yardımcı olmuştu.
İnsansız hava araçlarının (İHA) 20 Ekim 2017’de yaptığı dört ayrı saldırıda, sınırın Afgan tarafında en az 31 militanın öldürüldüğü, sınırda konuşlandırılan ABD askerleri tarafından Pakistan tarafına bildirilmişti. İHA’larla gerçekleştirilen saldırının ardından Pakistan ordusu, iki taraf arasındaki istihbarat işbirliğinin devam ettiğini açıkladı.
Pakistan Silahlı Kuvvetleri tarafından yapılan açıklamada, Pakistan ve ABD arasındaki işbirliği ve bilgi alışverişi, Ordu Komutanı Ömer Cevad Bacu’nun Afgan mevkidaşı ve ABD’li üst düzey yetkililerle Kabil’de bir araya gelerek yaptıkları görüşme sonrasında kısa bir aranın ardından tekrar eski haline döndü.
Pakistan ile ABD arasındaki istihbarat işbirliği, ABD’nin 2011’de Usame bin Ladin’i öldürdüğü Abbottabad baskını ardından kötüleşti. ABD’li yetkililer o dönemde, Pakistan ordusuna iletilen bilgilerin, ABD’nin Pakistan güvenlik güçleriyle bağlantılı olduklarını söylediği silahlı gruplara sızdırılabileceğinden endişelendikleri için istihbarat paylaşımı yapmadıkları açıklamasında bulundu.
Trump’ın tweetlerinin ardından kötüleşen ilişkiler, Pakistan’ı, İslamabad’ı destekleyen Çin’e daha da yakınlaştırabilir. Analistler, Pekin’in diplomatik ve mali desteğinin Pakistan’ın tutumunu güçlendirdiğini belirtti.
“Pakistan’ın ABD ile olan bağlarını koparmasının zamanı geldi”
Muhalefet Partisi Lideri eski kriket şampiyonu İmran Han ise, yaptığı açıklamada, ABD’den ayrılarak, ABD’nin diplomatik ve istihbarat varlığını azaltmanın zamanının geldiğini söyledi. Han, Trump’ın tweeti ve diğer ABD’li yetkililerin yorumlarının ‘Pakistan ulusunu küçük düşürmek ve aşağılamak için yapılan kasıtlı girişimler’ olduğunu belirtti. Açıklamasında, “Pakistan’ın ABD ile olan bağlarını koparmasının zamanı geldi” diyen Han, Pakistan’da aşırı sayıda bulunan ABD’li diplomatlar ve diplomat olmayanların yanı sıra istihbarat servislerinin elemanlarının derhal azaltılması çağrısında bulundu.