Varşova-Londra/Şarku’l Avsat

Polonya, dün Birinci Dünya Savaşı’nın sona ermesinin 100’üncü yıldönümünü, aşırı sağın artan rolü nedeniyle gergin bir atmosferde kutladı.

Cuma akşamının son dakikalarında yapılan müzakereler, Varşova’da her yıl “Bağımsızlık Yürüyüşü” düzenleyen sağcı akım ile devlet arasında sözlü bir anlaşmaya varılmasıyla sonuçlandı. 11 Kasım 2017’deki son yürüyüşte, küçük sağcı gruplar milliyetçi, ırkçı ve Yahudi aleyhtarı sloganlar atmışlar ve bu durum yurt dışından yapılan kınamalara neden olmuştu. Tereddütle geçen günlerin ardından Varşova Belediye Başkanı, yürüyüşün yapılmasını yasakladı. Ancak bir mahkeme tarafından alınan kararla bu yasak kaldırıldı. Cumhurbaşkanı Andre Duda ve Başbakan Mateusz Morawiecki, bu tür olayların tekrar yaşanmasını engellemek için başka yollara başvurmaya karar vererek, milliyetçileri dışlamadan yürüyüşü bir devlet törenine dönüştürme kararı aldılar.

İktidar partisi lideri Jaroslav Kaczynski, Cumartesi akşamı ikiz kardeşi olan ve Rusya’da uçağının düşmesi sonucu hayatını kaybeden eski Polonya Cumhurbaşkanı Lech Kaczynski’nin heykelinin açılışını yaparken, muhalefet partileri, “anayasa” ve “faşist hainler” gibi sloganlar atarak bu duruma tepki gösterdi.

Öte yandan Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı Donald Tusk, Pazartesi günü, ülkenin bağımsızlığını kazanmasının 100’üncü yıldönümünde derin kutuplaşmalara neden olan, Polonyalıların aralarındaki anlaşmazlıkları çözmeleri çağrısında bulundu. Tusk, muhafazakârların iktidardaki koalisyonu ile ana muhalefet ve Avrupa Komisyonu arasında yargı reformları konusundaki sert tartışmalara ve aynı zamanda, dün muhalefet tarafından planlanan ve yetkililer tarafından son dakikada kabul edilen “Bağımsızlık Yürüyüşü” çerçevesinde yaşanan gerginliklere işaret etti.

Tusk Varşova’da, Polonya’nın 1918’de bağımsızlığını kazanmasının mimarı olan Mareşal Jozef Pilsudski anıtına yaptığı ziyaretin ardından bir konuşma yaptı. Eski liberal bakanlar ve Varşova Belediye Başkanı Rafal Trzaskowski’nin de aralarında bulunduğu binlerce kişiye seslenen Tusk, “Her gün cumhuriyetin şeklini ve devletimizin geleceğini tartıştığımızı biliyorum. Anlaşmazlıkların bazen çok büyük olduğunun farkındayım. Polonya hepimizi kucaklıyor” ifadelerini kullandı. Tusk, Polonyalıların ülkelerine duydukları sevginin, anlaşmazlıklardan çok daha güçlü olduğunun altını çizdi.