Polonya Senatosu’nda siyasileri yargı karşısında güçlendirecek düzenleme görüşüldü.
Polonya Senatosu, AB’nin ve Washington’un uyarılarına ve karara karşı yapılan dev gösterileri görmezden gelerek yüksek mahkemeye taşınan bir düzenleme yapma kararı aldı.
Çarşamba günü milletvekillerinin, tüm yüksek mahkeme hakimlerini emekliliğe sevk edecek kanunu onaylamasından sonra senatoda 55 üye, 23 üyenin itiraz ettiği kanunu onadı. Oylamada iki üye oy katılmadı.
15 saat süren düzenleme kararlaştırma oturumuna kalabalık gösteriler eşlik etti. Ülkenin muhtelif yerlerinden binlerce kişinin katıldığı dev gösterilerde, yüksek mahkemeye karşı siyasilerin otoritesini güçlendirecek kanun düzenlemesine karşı çıkıldı.
Parlamento önünde toplanan göstericiler, ‘utanç’, ‘hainler’, ‘demokrasi’ diye tezahürat yaptılar. Polonya Cumhurbaşkanı ve Hukuk ve Adalet partisi üyesi Andrzej Duda’nın imzasının geçerli olması için düzenlemeye ihtiyaç duyulmakta.
Cumhurbaşkanı’nın kanunu onaylaması ve ya reddetmesi yahut tereddüt içinde olduğu herhangi bir hal için Anayasa Mahkemesine başvurabilmesi için 21 günü var.
Göstericiler ve Duda karşıtları, bu düzenleme ve yargı gücüne karşı yürütme gücünü yücelten iki kanun daha değişimini reddetmeye çağırdılar.
2015 yılında yönetime gelen Hukuk ve Adalet Partisi, seçimin bu düzenlemelerle çeliştiğini ancak, demokratik hakların korunmasını gerektiğini savunuyor.
Şu an ki kanun gereği, 15. Yüksek Yargı Konseyi üyeleri, çok sayıda yargıç ve politikacıdan oluşan bağımsız bir heyet tarafından seçiliyor. Düzenleme sonrasın yüzde 60 çoğunlukla parlamento seçecek.
Çarşamba günü Avrupa Komisyonu, Polonya Hükümeti’nden yargı konusundaki düzenlemeleri askıya almasını istedib. Avrupa Birliği Sözleşmesi’nin 7. Maddesini işleme koyacağına işaret etti. Yani birlik içerisindeki oylamada Polonya’nın oy kullanma hakkını askıya almak gibi yaptırımlar uygulayacağını belirtti.
AB, 2016 yılının başlarında Anayasa Mahkemesi kanunun düzenlemesi konusunda Polonya’yı uyardı ve temel görevinin kanunların anayasaya uygunluğundan emin olması olduğunu söyledi.
ABD Dışişleri Bakanlığı, bu yasama karşısında endişe duyduklarını belirtti. Bakanlığın yaptığı açıklamada Polonya’nın Washington’un müttefiki olduğu vurgusu tekrarlandı.
Parlamento, geçen hafta iki tasarıyı onayladı. Bunlardan birisi Adalet Bakanlığına, Kamu mahkemelerine başkanlık edecek isimleri belirleme yetkisi. İkinci düzenleme ise, bağımsız heyet yerine, parlamentonun yetkilerini sıralamakta, ulusal meclis üyelerini seçmekte, mahkeme ve yargının bağımsızlığını garanti altına almakta.